Lirogon skromny - opis, wygląd, występowanie
Ekologia.pl Wiedza Atlas zwierząt Strunowce Kręgowce Ptaki Wróblowe Lirogony Menura Lirogon skromny
Indeks nazw
Szukaj lub wybierz według alfabetu
A B C D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Lirogon skromny (Menura alberti)

Nazywana/y także: lirogon Alberta
Lirogon skromny, fot. shutterstock
Spis treści

Biologia

Lirogon skromny to mniej znany i nie aż tak spektakularny kuzyn lirogona wspaniałego (Menura novaehollandiae). W przeciwieństwie do swojego bardziej znanego kuzyna, samce nie mają aż tak długich spektakularnych piór w ogonie. Chociaż lirogon skromny ma krótszy ogon, to pozostałe wymiary ciała są zbliżone do lirogona wspaniałego. Lirogon skromny jest jednym z ptaków o najmniejszym zasięgu w swojej ojczystej Australii. W przeszłości jego zasięg był znacznie większy, ale większość zamieszkiwanych przez niego lasów została w 19. wieku wycięta pod pastwiska i osiedla ludzkie. Ze względu na swój mały zasięg jest w Australii ptakiem chronionym, a na Czerwonej Liście Gatunków Zagrożonych IUCN ma status NT (bliski zagrożenia). Gatunki występujące na małym obszarze są szczególnie zagrożone przez losowe wydarzenia, takie jak katastrofy naturalne czy epidemie – nawet jeśli w danej chwili pozornie nic im nie zagraża. Lirogon skromny jest przykładem takiego gatunku – katastrofalne pożary, które miały miejsce w Australii na przełomie lat 2019 i 2020 zniszczyły łącznie prawie 30% powierzchni, na której występuje ten gatunek. Z pewnością spowodowało to znaczne pogorszenie się sytuacji lirogona skromnego.

Wygląd

Lirogon skromny to duży ptak śpiewający, choć wyglądem przypomina bardziej ptaki z rzędu kuraków. Długość ciała wraz z ogonem sięga do 90 centymetrów przy wadze nieco poniżej kilograma. Nogi lirogona skromnego są silne, a pazury długie – ptak ten prowadzi zdecydowanie naziemny tryb życia i lata niechętnie. Podstawowy kolor ciała lirogona skromnego to ciemnobrązowy (kasztanowy), na podogoniu, kuprze i gardle przechodzący w rudy. Wokół oczu lirogona skromnego znajduje się obszar nagiej skóry koloru stalowego. Ogon u obu płci jest długi, ale u samców znajdujące się w nim pióra są przekształcone w ozdobny sposób – ale znacznie mniej spektakularnie niż u spokrewnionego lirogona wspaniałego.

Występowanie

Lirogon skromny występuje na niewielkim obszarze we wschodniej Australii, na pograniczu stanów Queensland i Nowa Południowa Walia, na południe i południowy zachód od miasta Brisbane. Zasięg jest podzielony na 10 niewielkich, izolowanych od siebie subpopulacji, z których największa liczy sobie ok. 2 000 osobników. Łącznie na świecie żyje ok. 3 500 lirogonów skromnych.

Biotop

Lirogon skromny występuje w wilgotnych lasach, zazwyczaj powyżej 300 metrów nad poziomem morza (lasy w niższych lokalizacjach zostały już dawno wycięte). Zasadniczo preferuje lasy z bogatym podszytem. W miejscach suchszych często preferuje sąsiedztwo strumieni i potoków. Lirogon skromny jest osiadły, a ptaki można spotkać w tych samych miejscach przez cały rok.

Lęgi

Niewiele wiadomo o rozrodzie lirogona skromnego. Podobnie jak u bardziej znanego lirogona wspaniałego, samiec tokuje przed samicami w przygotowanym przez siebie miejscu, z którego wcześniej usunął wszystkie opadłe liście. Toki polegają na rozkładaniu przez samca ogona i wyginaniu go w łuk nad ciałem, tak cały ptak jest od góry przesłonięty welonem z przekształconych piór ogona. Samica lirogona skromnego sama przez 2-3 tygodnie buduje gniazdo, które jest duże i znajduje się na ziemi, zazwyczaj pod osłoną krzewów, paproci czy przy pniu drzewa. Samodzielnie wysiaduje jedno jajo i wychowuje wyklute z niego pisklę, które opuszcza gniazdo po 5-6 tygodniach rozwoju.

Pokarm

Lirogon skromny żywi się owadami i innymi bezkręgowcami, które znajduje w ściółce leśnej, przerzucając liście i kopiąc w ziemi.

Bibliografia
  1. Lill, A. & Boesman, P. (2020); "Albert's Lyrebird (Menura alberti)"; del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions, Barcelona. URL: https://www.hbw.com/node/57583; 2020-02-26;
  2. Australian Government - Department of the Environment (2020); "Menura alberti in Species Profile and Threats Database"; Department of the Environment, Canberra, Australia. URL: https://www.environment.gov.au/cgi-bin/sprat/public/publicspecies.pl?taxon_id=652; 2020-02-26;
  3. BirdLife International (2016); "Menura alberti . The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T22703602A93929234"; International Union For Conservation of Nature. URL: https://www.iucnredlist.org/species/22703602/93929234; 2020-02-26;
  4. Putland DA, Nicholls JA, Noad JM, Goldizen AW (2006); "Imitating the neighbours: vocal dialect matching in a mimic–model system"; Biology Letters 2(3): 367-370. URL: https://royalsocietypublishing.org/doi/full/10.1098/rsbl.2006.0502; 2006-06-06;
4.8/5 - (17 votes)
Default Banner Post Banner
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments