Pijawka lekarska (Hirudo medicinalis)

Nie znamy pierwotnego zasięgu występowania pijawek lekarskich ponieważ od bardzo dawna były wykorzystywane w medycynie i w związku z tym często były transportowane na duże odległości. Pijawki lekarskie znajdowane są na obszarze niemal całej Europy (prócz północnych krańców Skandynawii), w zachodniej Syberii, na Bliskim Wschodzie i w północno-wschodniej Afryce.

Pijawka lekarska posiada dwie przyssawki, w przedniej i tylnej części ciała. Na przednim końcu znajduje się 5 par oczu oraz otwór gębowy. Otwór gębowy wyposażony jest w rogowe zęby. Ciało wydłużone, grzbietobrzusznie spłaszczone. Zbudowane jest z 34 segmentów. Przednia część ciała jest zwężona. Strona grzbietowa podłużnie paskowana na ciemnym (ciemnooliwkowym, ciemnobrązowym bądź czarnym) tle. Barwa pasków zmienna, od czerwonożółtych przez pomarańczowe po brązowe. Spodnia strona jaśniejsza (szarawa lub oliwkowa) w ciemne plamki. Na tylnym końcu ciała znajduje się przyssawka służąca do poruszania się. Po pożywieniu się może zwiększyć swoją objętość nawet pięciokrotnie.

Pijawka lekarska występuje w różnorodnych zbiornikach wodnych. Zwykle spotykana jest w niewielkich jeziorach, stawkach, oczkach wodnych lub rowach melioracyjnych. Najczęściej przebywa w zbiornikach często odwiedzanych przez ssaki lub zamieszkałych przez żaby. Preferuje brzegi silnie zarośnięte. Występuje u niej hermafrodytyzm. Zapłodnienie jest krzyżowe. Do rozrodu przystępuje raz lub dwa razy w roku. Rozród odbywa się między sierpniem a wrześniem. Jaja rozwijają się w kokonach, składane są do wilgotnej ziemi. Rozwój trwa ok. 40 dni (w zależności od warunków). Dojrzałość płciową osiąga w 5 roku życia. Żyje do 20 lat. Pasożyt zewnętrzny. Żywi się krwią kręgowców (ryb, płazów, gadów, ptaków oraz ssaków). W trakcie pożywiania wydziela hirudynę, przeciwdziałającą krzepnięciu krwi oraz histaminę wpływającą na rozszerzanie się naczyń krwionośnych. Wytrzymuje bez pożywienia do 25 miesięcy. Gatunek rzadki. W Polskiej czerwonej księdze zwierząt ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC). Na liście IUCN jest w kategorii NT – bliski zagrożenia. Wpisana jest także do Konwencji CITES, Konwencji Berneńskiej oraz do Dyrektywy Siedliskowej. Na spadek jej liczebność wpływa zmniejszenie liczebności płazów, utrata siedlisk a także pogorszenie ich jakości,