Lejkowiec dęty (Craterellus cornucopioides)

Wstęp

Lejkowiec dęty to gatunek z rodziny kolaczkowatych. Kominek jest czarnym krewnym kurki, który lubi rosnąć w lasach liściastych i mieszanych. Preferuje stanowiska znajdujące się blisko takich drzew jak dąb lub buk. Ponadto pojawia się w skupiskach liczących kilka sztuk. Jednak na niektórych terenach lejek już w ogóle nie występuje.

Lejkowiec dęty to grzyb jadalny, który ma bardzo charakterystyczny wygląd i dzięki temu trudno jest go pomylić z innymi gatunkami. Jadalne są tylko młode osobniki. Kominek najlepiej smakuje suszony. Polecany jest jako składnik farszu na pierogi lub dodatek do jajecznicy.

Sezon

Należy mieć świadomość, że grzyby lejki występują od sierpnia do listopada. To gatunek mikoryzowy, który jest spotykany zwykle w pobliżu dębów i buków. Sporadycznie – w lasach iglastych. Owocniki pojawiają się kępami i ze względu na swój charakterystyczny wygląd podobny jest jedynie do gatunków –  lejkowniczka pełnotrzonowego (Pseudocraterellus undulatus) i pieprznika szarego (Cantharellus cinereus Pers:. Fr.).

Występowanie

Warto wiedzieć, że kominek pojawia się w lasach mieszanych i liściastych. Najczęściej rośnie w rejonach podgórskich oraz pod bukami i dębami. Występuje w licznych kępach. Lejek grzyb porasta praktycznie tylko półkulę północną – Amerykę Północną i Środkową, Azję i Europę. Z kolei na południu kuli ziemskiej pojawia się tylko na wsypie Nowa Gwinea.

Charakterystyka

Czasami lejek nazywany był truflą dla ubogich. Natomiast w niektórych regionach naszego kraju jest określany mianem wronich uszu. Niektórzy cenią go za łagodny smak i przyjemny zapach. Jednak ze względu na swój kolor oraz zabarwianie potrawy na czarno podczas gotowania, stosuje się go głównie w formie sproszkowanej. W związku z niewielką możliwością pomylenia kominka podczas zbiorów z innymi gatunkami poleca się go początkującym grzybiarzom.

Wygląd

Owocnik lejkowca dętego ma średnicę 3-8 cm. Ma kształt od lejkowatego do trąbkowatego oraz podwinięty brzeg, który jest pofałdowany u dojrzałych grzybów. Na początku część wewnętrzna kominków jest brązowoczarna, później staje się czarnosiwa, a na końcu czarna. Natomiast część zewnętrzną lejkowce dęte mają gładką, która następnie staje się pomarszczona i zabarwia się na szarobrązowo. Cały owocnik tego gatunku od strony zewnętrznej pokryty jest hymenium. Lejek jest organizmem higrofanicznym. Oznacza to, że w wyniku wodochłonnej struktury znajdującej się w tym elemencie grzyba, jego barwa ulega zmianom. W takim przypadku na kapeluszu widoczne są dwie strefy – ciemniejsza i jaśniejsza.

Trzon lejkowca dętego osiąga wysokość od 5 do 12 cm. W środku jest pusty, a jego zewnętrzna powierzchnia ma gładką lub pomarszczoną fakturę. Ten element jest zazwyczaj koloru siwobrązowego lub siwoczarnego. U starszych kominków trzon jest biało oprószony od zarodników.

Miąższ lejkowca dętego jest elastyczny i sprężysty, jednak gdy się go wysuszy, staje się łamliwy. Namoczenie miąższu sprawia, że ponownie odzyskuje swoją sprężystość. Początkowo lejek ma barwę szaroczarną, później staje się czarny. Grzyb lejkowiec ma przyjemny, aromatyczny zapach i łagodny smak.

Natomiast jego zarodniki są gładkie, bezbarwne, a wysyp zarodników jest barwy białej.

Właściwości

Lejkowiec dęty jest grzybem jadalnym. Walory smakowe kominka określa się jednak jako mierne. Choć bardziej odrzuca się go ze względu na jego ubarwienie. Dlatego grzyb lejek rzadko gości na polskich stołach.

Zastosowanie

Grzyb kominek ma niezbyt smakowity wygląd, a do tego zmienia swój kolor na czarny podczas gotowania, właśnie dlatego nie używa się go zbyt często. Najczęściej lejkowiec dęty stosowany jest w formie suszonej, stanowi wówczas przyprawę do zup, sosów i innych potraw. Niektórzy używają ten czarny gatunek jako dodatek do farszów. Przed przyrządzeniem lejek musi być wyczyszczony z liści lub piasku. Następnie zaleca się poddanie go obróbce termicznej np. duszeniu czy smażeniu.

Lejkowiec dęty – pytania i odpowiedzi

Czy lejkowiec dęty jest gatunkiem jadalnym?

Jak najbardziej ten grzyb, znany wśród grzybiarzy również pod nazwą kominek czy wronie ucho, to gatunek jadalny. Jednak w związku ze swoją nieapetyczną czarną barwą warto go suszyć i w tej formie spożywać

Kiedy wypada sezon na lejki?

Kominek pojawia się na terenie Polski już w środku lata i owocuje aż do listopada. Jego ulubionymi stanowiskami są miejsca w pobliżu dębów oraz buków.

Jak wygląda lejkowiec dęty?

Grzyb kominek, czy też lejek zabarwiony jest na czarno, a jego kapelusz swym wyglądem przypomina trąbkę. Początkowo powierzchnia owocnika jest gładka, lecz wraz z wiekiem staje się pomarszczona.