Maślak błotny - opis grzyba, sezon, wygląd, występowanie
Ekologia.pl Wiedza Atlas grzybów Grzyby grzyby podstawkowe pieczarniaki borowikowce maślakowate maślak Maślak błotny
Indeks nazw
Szukaj lub wybierz według alfabetu
A B C D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Maślak błotny (Suillus flavidus)

Nazywana/y także: maślaczek błotny, maślak żółtawy, podgrzybek błotny, szaraczek błotny, szaraczek żółtawy
Maślak błotny Xth-Floor / CC BY-SA
Spis treści

Wstęp

Maślak błotny to bardzo rzadki, niemal wymarły w Polsce grzyb z rodziny maślakowatych Suillaceae, przywiązany do torfowisk wysokich (kwaśnych).

Sezon

Maślak błotny produkuje owocniki od sierpnia do października.

Występowanie

Maślak błotny rośnie wyłącznie na dobrze zachowanych torfowiskach wysokich (kwaśnych, ombrotroficznych) Eurazji i Ameryki Północnej z wciąż żywą warstwą mszystą. Mikoryzy tworzy wyłącznie z sosnami: zwyczajną, haczykowatą (błotną) i kosodrzewiną.
Wszędzie co raz rzadszy, toteż wymieniany na czerwonych listach gatunków ustępujących m.in. w Polsce, Czechach i Szwajcarii.

Wygląd

Maślak błotny – owocniki z pomarańczowo-żółtym, śluzowatym w dotyku kapeluszem oraz szarawymi porami.

Pory szarawo złociste, szerokie, do 2mm długie, początkowo okrągłe, potem kanciaste.

Rurki szeroko kanciaste, 3-8 mm długie, przyrośnięte, znacznie krótsze od kapelusza, z trudem oddzielające się od kapelusza, w rozmaitych odcieniach żółci i oliwkowej zieleni. W młodych owocnikach jasnożółte, w starszych ochrowe.

Kapelusz o średnicy 2,5-7 cm, u młodszych owocników stożkowy, u dojrzalszych poduszkowaty, niekiedy z tępym guzkiem, niezbyt maślisty jak na maślaka, kleisty i tłusty w dni deszczowe, w wielorakich odcieniach żółci lub oliwkowej zieleni wpadającej w beż. Skórka łatwa do oddzielenia od kapelusza.

Trzon maślaka błotnego jest pełny, sztywny, cylindryczny bądź maczugokształtny, zwykle lekko wygięty. U góry nóżki pierścień. Nad pierścieniem trzon m. błotnego jest okryty siateczką i cytrynowy, pod pierścieniem staje się brązowożółty i gładszy.

Miąższ złocisty, siniejący po uszkodzeniu, soczysty w kapeluszu, a włóknisty i sztywniejszy w trzonie. W reakcji z ługiem potasowym staje się bordowo brązowy; z zasadą amonową lilowo brązowy; a z kwasem siarkowym najpierw zielenieje, potem brązowieje. Smak i zapach trudno wyczuwalne. Woń pośrednia między grzybową a owocową. Smak słabo kwaśny ale miły.

Wysyp zarodników ochrowo oliwkowy. Spory żółtawe, gładkie, wrzecionowate, z wgłębieniem suprahilarnym z boku, mierzą 7-10 x 3-4 µm.

Najbardziej podobne do maślaka błotnego są maślaki: ziarnisty S. granulatus, syberyjski S. sibiricus, żółty S. grevillei oraz alpejski S. bresadole. Maślaka błotnego przypomina też nieco podgrzybek złotopory (złotak drobny) Aureoboletus gentilis. Maślak ziarnisty trafia się wprawdzie pod tymi samymi gatunkami drzew, lecz nie posiada jednak pierścienia na nóżce, zdecydowanie preferuje suche, piaszczyste siedliska. Pozostałe gatunki rosną w innych ekosystemach: syberyjski rośnie w piętrze alpejskim pod limbami; żółty tylko pod modrzewiami w górach i na wyżynach; alpejski w piętrze alpejskim pod modrzewiami; podgrzybek złotopory w dąbrowach i buczynach.

Właściwości

Maślak błotny to grzyb jadalny, ale nie powinno się go zbierać.

Zastosowanie

Zastosowania brak z uwagi na ochronę prawną oraz wielką rzadkość maślaka błotnego.

Okres występowania
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Bibliografia
  1. Cetto B. 1980.; "Der große Pilzführer."; BLV Verlagsgesellschaft, München-Brno-Wien.;
  2. Gerhardt E. 2006.; "Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik. Ponad 1000 opisanych gatunków."; Wyd. Klub dla Ciebie, Warszawa.;
  3. Gumińska B., Wojewoda W. 1988.; "Grzyby i ich oznaczanie."; PWRiL, Warszawa.;
  4. Klofac W. 2013.; "A world-wide key to the genus Suillus."; Österreichische Zeitschrift für Pilzkunde 22: 211-278.;
  5. Laux H. 1985.; "Eßbare Pilze und ihre giftigen Doppelgänger."; Franckh Kosmos Verlag, Stuttgart.;
  6. Nguyen N., Vellinga E., Bruns T., Kennedy P. 2016.; "Phylogenetic assessment of global Suillus ITS sequences supports morphologically defined species and reveals synonymous and undescribed taxa."; Mycologia 108(6): 1216-1228;
  7. Škubla P. 2007.; "Wielki atlas grzybów."; Dom wydawniczy Elipsa, Poznań.;
  8. Wojewoda W. 2003.; "Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski."; Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.;
  9. Wojewoda, W., Ławrynowicz, M., 2006.; "Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce."; Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.;
4.8/5 - (5 votes)
Default Banner Post Banner
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments