Trufla czarnozarodnikowa (Tuber melanosporum)
![By moi-même (Self-photographed) [Public domain], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/01/truffe-noire-du-p-rigord.jpg)
Wstęp
Trufla czarnoziarnista jest bardzo smacznym grzybem jadalnym. Uważa się, że pod względem walorów smakowych ustępuje tylko trufli białej. Znana była już w czasach starożytnych – nie tylko wykorzystywano ją jako przyprawę wzbogacającą aromat potraw, ale była ceniona również jako afrodyzjak. Obecnie trufla czarnoziarnista jest grzybem rzadko występującym w przyrodzie. Najczęściej uprawiana jest na truflowych plantacjach w rejonie Morza Śródziemnego.
Sezon
Sezon na truflę czarnozarodnikową zaczyna się na początku października. Dojrzałe owocniki tego gatunku można zbierać do końca lutego.
Występowanie
Trufla czarnozarodnikowa występuje w miejscach pozbawionych zielonej roślinności. Najczęściej rośnie w pobliżu dębów i leszczyn. Preferuje gleby o wysokiej zawartości wapnia. Zazwyczaj rozwija się ok. 20-30 cm. pod powierzchnią ziemi. Trufle te występują głównie w rejonie Morza Śródziemnego – we Francji i Włoszech, ale znaleźć ją również można w Hiszpanii, Niemczech i Słowenii. Poza kontynentem europejskim rośnie w Stanach Zjednoczonych i Nowej Zelandii. Trufla czarnozarodnikowa jest także grzybem uprawnym. We Francji uprawiana jest na specjalnych truflowych plantacjach zwanych truffière. Od 1987 roku uprawia się ją również w Nowej Zelandii.
Wygląd
Owocnik trufli czarnozarodnikowej może osiągać średnicę od 1,5 do 8 cm. Ma nieregularny, bulwiasty kształt, niekiedy przypominając ziemniaka. Powierzchnia owocnika pokryta jest wielokątnymi, drobnymi brodawkami. Zazwyczaj przybiera kolor brązowy lub czerwonobrązowy. Dojrzałe owocniki mają barwę czarną.
Miąższ trufli czarnozarodnikowej (nazywany glebą) jest mięsisty i jędrny. U młodych osobników ma barwę ciemnoróżową, która z czasem zmienia się w czerwonobrązową. Dojrzałe okazy charakteryzują się ciemnofioletowym miąższem z szaroróżowymi żyłkami. Ma intensywny, aromatyczny, przyjemny zapach i łagodny, przyjemny smak.
Zarodniki trufli czarnozarodnikowej mają eliptyczny kształt. Powierzchnię mają gęsto pokrytą szerokimi, spłaszczonymi kolcami. Zazwyczaj mają ciemnobrązowy kolor.
Trufla czarnoziarnista często mylona jest z truflą letnią. Te dwa grzyby można odróżnić po miąższu, który u dojrzałej trufli letniej jest jasnobrązowy. Trufla letnia posiada także większe i bardziej widoczne brodawki.
Właściwości
Trufla czarnozarodnikowa jest bardzo smacznym grzybem jadalnym. Jest bogatym źródłem białka, węglowodanów i soli mineralnych. Ze względu na małą ilość tłuszczy i cukrów, ma jednak niską wartość energetyczną.
Zastosowanie
Trufla czarnoziarodnikowa, ze względu na swój intensywny zapach, stosowana jest jako grzyb przyprawowy. Można jej używać do wzbogacenia aromatu dań mięsnych i makaronów. Klasycznymi potrawami, do których dodaje się trufle czarnozarodnikowe są, m.in.: pasztet strasburski oraz omlet truflowy.
Trufla czarnozarodnikowa – pytania i odpowiedzi
Jaki smak ma trufla czarnozarodnikowa?
Określa się go jako ziemisty i nieco cierpki, jednak mniej intensywny niż w przypadku odmiany białej.
Ile kosztują te grzyby?
Jak można się domyślać, z uwagi na rzadkość występowania i skomplikowany proces pozyskiwania czarne trufle są bardzo drogie w zakupie, zresztą podobnie jak białe. Cena za 1 kg wynosi kilka tysięcy euro – w zależności od ilości zbiorów w danym roku kwota może zamykać się w przedziale od 1000 do 2000 euro wzwyż.
Z czym przyrządzać trufle czarnozarodnikowe?
Stosuje się je jako główny element dań np. kuchni włoskiej. Na bazie tego grzyba przyrządza się też liczne przetwory w rodzaju maseł, sosów czy past.