Kalafior warzywo - właściwości, witaminy i wartości odżywcze kalafiora

Dla większości z nas jedną z ulubionych potraw w okresie dzieciństwa był gotowany kalafior posypany chrupiącą bułką tartą. Obecnie, wiedząc, jak cenne dla zdrowia właściwości zawiera w sobie kalafior, skłaniamy się ku temu, by spożywać je na surowo lub w wersji przyrządzanej na parze. Jak wybrać idealnego kalafiora? W jaki sposób można przyrządzić to warzywo, aby wprowadzić nieco zmian w naszej kuchni?

1. Kalafior wcale nie jest darem od królowej Bony
2. Kalafior to bezpieczne dla alergików bogactwo witamin i minerałów
3. Kalafior blokuje dostęp nowotworom
4. Kalafior jest źródłem cennego błonnika i wsparcie dla układu pokarmowego
5. By mieć pamięć jak słoń… kalafior
6. Kalafior przeciw osteoporozie
7. Kalafior idealny
8. Jak jeść kalafiora?
9. Kalafior na różne kolory

Kalafior (Brassica oleracea L. var.botrytis L.) jest rośliną uprawną, uznawaną za odmianę kapusty warzywnej lub efekt mutacji brokułu. Kalafior występuje w wielu odmianach kolorystycznych – oczywiście najpopularniejsze są białe lub kremowe – jednak czasami możemy natrafić na wersję żółtą, zieloną tudzież… fioletową. Okrągłą główkę warzywa, podobnie jak w przypadku brokułu, tworzą tzw. róże, które we wczesnym stadium rozwoju są tak zbite, że ciężko je od siebie oddzielić. Uznaje się, że młody kalafior, a więc taki o gęsto ułożonych różach, jest najdelikatniejszy w smaku.

Kalafior wcale nie jest darem od królowej Bony

Na podstawie źródeł historycznych można stwierdzić, że kalafior pochodzi z Cypru, skąd bierze się jego pierwotna nazwa - „kapusta cypryjska”. Uprawiano go już w starożytnej Grecji i w Rzymie. W Polsce warzywo pojawiło się na przełomie wieku XVI i XVI. Wbrew powszechnej opinii, nie sprowadziła go do nas królowa Bona Sforza. Jak podaje Kamil Janicki w swojej książce „Damy złotego wieku”, kapusta i kalafior trafiły na polskie ziemie najprawdopodobniej wskutek wyjazdów synów najlepszych polskich rodów do Włoch, zaś same włoskie przepisy zawierające dania na bazie warzyw kapustnych przyjęły się w rodzimej kuchni dopiero dwa wieki później.

Kalafior to bezpieczne dla alergików bogactwo witamin i minerałów

Kalafior, jak większość warzyw, jest niskokaloryczny. 100 gram rośliny to tylko 25 kalorii. Znajdziemy w niej imponujący zestaw witamin: witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B5, B6 i B9), witamina C, E i K oraz wiele soli mineralnych: chlor, cynk, fluor, fosfor, jod, magnez, mangan, miedź, potas, sód, wapń i żelazo. W kalafiorze możemy również znaleźć tłuszcze, białko, węglowodany, błonnik i cukry. Osoby podatne na uczulenia bez wahania mogą umieścić to warzywo w swojej diecie, jako że udowodniono jego hipoalergiczność.

Kalafior blokuje dostęp nowotworom

Kalafior zawiera antyoksydanty, które, jak wiadomo, zapobiegają niebezpiecznym mutacjom komórek i zwalczają wolne rodniki. Udowodniono, że przeciwutleniacz o nazwie indolo-3-karbinol, spotykany w warzywach kapustnych, zmniejsza ryzyko raka piersi. Z kolei zawarty w kalafiorze sulforofan daje organizmowi siłę do walki z istniejącymi już zmianami nowotworowymi. Badania dowodzą, że związek ten może zahamować rozwój raka przełyku, trzustki, prostaty i czerniaka we wczesnym stadium. Kalafior zawiera również przeciwutleniacze karotenoidowe i flawonoidowe, które mają działanie przeciwnowotworowe i mogą zmniejszać ryzyko kilku innych chorób, w tym chorób serca.  Co więcej, kalafior zawiera duże ilości witaminy C, która działa jako przeciwutleniacz. Witamina C jest również dobrze znana ze swoich właściwości przeciwzapalnych, wzmacniających układ odpornościowy i zmniejszających ryzyko chorób serca i raka.

Kalafior jest źródłem cennego błonnika i wsparcie dla układu pokarmowego

Ze względu na wysoką zawartość błonnika i wody w kalafiorze, spożywanie tego warzywa zapobiega zaparciom, chorobom układu pokarmowego,  zmniejsza także ryzyko raka jelita grubego. Najnowsze badania dowodzą, że błonnik pokarmowy odgrywa istotną rolę dla prawidłowego działania układu odpornościowego i zapobiega zapaleniom, dzięki czemu chroni nas przed chorobami układu sercowo-naczyniowego, cukrzycą i rakiem. Jako dobre źródło błonnika, kalafior spowalnia trawienie i sprzyja uczuciu sytości. Może to pomóc zmniejszyć liczbę kalorii spożywanych w ciągu dnia.Wysoka zawartość wody to kolejny aspekt sprzyjający odchudzaniu. W rzeczywistości 92% wagi kalafiora składa się z wody. Jak podaje  Nutritional Sciences Program of the University of Kentucky, wysokie spożycie błonnika, poza tym, że pomaga schudnąć, pozwala obniżyć ciśnienie krwi i poziom cholesterolu.

By mieć pamięć jak słoń… kalafior

Zawarta w kalafiorze cholina ułatwia zasypianie, naukę i zapamiętywanie. Wspiera także proces utrzymywania odpowiedniej struktury błon komórkowych i usprawnia przenoszenie bodźców nerwowych. Jeśli mamy dużo rzeczy na głowie i ważne jest dla nas, aby o niczym nie zapomnieć, powinniśmy umieścić to warzywo w swojej diecie.

Kalafior przeciw osteoporozie

Z racji tego, że kalafior zawiera witaminę K, ułatwiającą wchłanianie wapnia i ograniczającą jego wydalanie z organizmu, spożycie tego warzywa pozwala zmniejszyć ryzyko złamań kości i osteoporozy.

Kalafior idealny

W celu wybrania idealnego okazu kalafiora, pamiętajmy, że powinien on mieć średnich rozmiarów głowę, stanowiącą zbitą masę, pozbawioną uszkodzonych różyczek i plam.

Jak jeść kalafiora?

Z kulinarnego punktu widzenia kalafior sam w sobie jest stosunkowo mdły. W połączeniu z odpowiednimi składnikami można go przekształcić w podstępny niskowęglowodanowy, bezglutenowy substytut ryżu, makaronu, ziemniaków i mąki pszennej.

Kalafiora można spożywać na surowo – wówczas zachowuje najwięcej witamin oraz wartości odżywczych i może stanowić smaczny składnik sałatek. Zanim przyrządzimy warzywo, powinniśmy oczyścić je z liści, dokładnie umyć i, w razie potrzeby poporcjować. Najpopularniejsze danie z kalafiora w naszym kraju to, oczywiście, jego wersja gotowana, serwowana z masłem i bułką tartą.

Aby jednak nieco odświeżyć nasze nawyki kulinarne, a przy tym mieć gwarancję, że warzywo zachowa wszystkie cenne wartości, możemy spróbować przyrządzić sałatkę z kalafiora z dodatkiem śmietany i świeżego szczypiorku.

Składniki (porcja dla dwóch osób):

• 1 jędrny kalafior
• 1 pęczek świeżego szczypioru
• śmietana ryżowa
• majonez wegański
• sól himalajska i czosnek niedźwiedzi

Przygotowanie:
Umyty i osuszony kalafior ścieramy na tarce o grubych oczkach. Szczypior i czosnek niedźwiedzi siekamy, po czym mieszamy z utartym kalafiorem, majonezem i śmietaną. Całość przyprawiamy solą.
Na zdrowie!

Kalafior na różne kolory

Podczas gdy większość ludzi kojarzy białego kalafiora, warzywo to występuje w kilku różnych wariantach kolorystycznych. Fioletowe, pomarańczowe i zielone odmiany kalafiora można znaleźć w niektórych sklepach spożywczych lub na targowiskach. Kolorowy kalafior może dostarczyć naszemu organizmowi jeszcze szersze spektrum przeciwutleniaczy. A jeśli jesteś żądny przygód, możesz włączyć kalafior do wielu przepisów na desery, takich jak kalafiorowe ciasteczka, ciasto, pudding i sernik. Chociaż te smakołyki są tylko dodatkami do diety, jest to jeszcze jeden sposób na spożywanie mniej rafinowanych węglowodanów i zwiększenie ilości warzyw w swoim jadłospisie!

Bibliografia