Poziom toksycznych substancji u wielorybów przekroczył 30-krotność „bezpiecznego” limitu
Dochodzenie wykazało, że prawie połowa wielorybów i delfinów znalezionych w wodach Wielkiej Brytanii w ciągu ostatnich pięciu lat zawierała szkodliwe stężenia toksycznych substancji chemicznych. Co ciekawe te substancje zostały zakazane kilkadziesiąt lat temu.
Naukowcy opisali odkrycia jako „wielką pobudkę”, która powinna włączyć alarm nie tylko w kontekście przyszłości zdrowia ssaków morskich, ale także zdrowia ludzkiego.
Doktor Rosie Williams, główna autorka i badaczka z Instytutu Zoologii Towarzystwa Zoologicznego w Londynie (ZSL), powiedziała: „Minęło ponad 20 lat, odkąd kilka z tych chemikaliów zostało zakazanych na całym świecie, a mimo to nadal obserwujemy ich niepokojąco wysokie stężenia w dzikiej przyrodzie.”
„Chociaż stężenie substancji zanieczyszczających wydaje się spadać, nasze odkrycia pokazują, że u wielu gatunków są one nadal obecne na poziomach powodujących negatywny wpływ na układ odpornościowy i rozrodczy”.
Badania wykazały, że wysokie stężenie PCB jest główną przyczyną spadku populacji waleni w Europie. W jednym artykule z 2018 r. sugeruje się, że w rezultacie orki w pobliżu obszarów uprzemysłowionych mogą być narażone na ryzyko załamania się populacji.
W najnowszym raporcie naukowcy zbadali zapisy z sekcji zwłok i próbki tkanek od 1000 ssaków morskich, w tym 11 różnych gatunków, które wyrzuciły na brzeg w Wielkiej Brytanii, korzystając z danych zebranych przez ostatnie 30 lat.
Ustalili, że stężenia PCB, niegdyś szeroko stosowanych, ale zakazanych na całym świecie w 2004 r. na mocy konwencji sztokholmskiej substancji, były najwyższe u gatunków długowiecznych znajdujących się na szczycie łańcucha pokarmowego: orek, delfinów butlonosych i delfinów białonosych.
Toksyny, początkowo pobierane przez plankton na dole łańcucha pokarmowego i niepodatne na rozkład, zwiększają swoją koncentrację w miarę pięcia się wyżej w łańcuchu, co jest procesem znanym jako „biomagnifikacja” – powiedziała Williams.
W 2017 r. na wyspie Tiree w Szkocji znaleziono martwą orkę Lulu z ostatniego stada zamieszkującego Wielką Brytanię. Odkryto, że ma jedno z najwyższych stężeń toksycznych substancji zanieczyszczających, jakie kiedykolwiek znaleziono u ssaka morskiego. Niektórzy naukowcy uważali, że ekstremalny poziom PCB w jej tłuszczu, wynoszący 950 mg/kg – ponad 100-krotność limitu 9 mg/kg uznawanego za bezpieczny – przyczynił się do jej niepłodności.
„To sygnał alarmowy” – stwierdziła Williams, która wezwała do podjęcia pilnych działań w celu ochrony środowiska morskiego przed historycznymi i nowymi zanieczyszczeniami.
„W przypadku części naszej żywności korzystamy z tego samego ekosystemu, dlatego te odkrycia stanowią sygnał alarmowy nie tylko dla przyszłości życia morskiego, ale wskazują również na ryzyko dla zdrowia ludzkiego”.
NHS zaleca kobietom w ciąży i karmiącym piersią, osobom starającym się zajść w ciążę oraz dziewczętom spożywanie nie więcej niż dwóch porcji tłustych ryb tygodniowo, ponieważ zanieczyszczenia chemiczne mogą gromadzić się i wpływać na przyszły rozwój dziecka w łonie matki.
- Levels of toxic PCB chemicals found at 30 times ‘safe’ limits in stranded whales; https://www.theguardian.com/environment/2023/nov/28/levels-of-toxic-pcb-chemicals-found-at-30-times-safe-limits-in-stranded-whales; data dostępu: 28-11-2023;