Globalne ocieplenie - przyczyny i skutki. Zapobieganie globalnemu ociepleniu

W ciągu ostatnich 100 lat średnia temperatura przy powierzchni Ziemi wzrosła o prawie 0,8 C. Druga połowa XX wieku była na półkuli północnej najcieplejszym okresem od 1300 lat.

1. Efekt cieplarniany
2. Wpływ człowieka na globalne ocieplenie
3. Skutki globalnego ocieplenia

Naukowcy twierdza, że zmiany będą zachodzić coraz szybciej. Do końca XXI wieku temperatura wrośnie 1,4–5,8 C. Taki scenariusz oznacza nasilenie ekstremalnych zjawisk pogodowych. Częściej  będą występowały, fale upałów, susze, huragany, ulewy i powodzie.

Efekt cieplarniany

Temperatura wzrasta na skutek koncentracji gazów cieplarnianych w atmosferze. Od czasu rewolucji przemysłowej nastąpił wzrost stężenia CO2 w atmosferze od ok. 280 ppm w połowie XVIII w. do 379 ppm w 2005 r. Naukowcy dowiedli, że tempo wzrostu koncentracji CO₂ jest najwyższe od co najmniej 20 tys. lat.

Energia słońca nagrzewa powierzchnię Ziemi. Ziemia oddaje ciepło, które wraca do atmosfery w postaci promieniowania podczerwonego. Część tej energii zostaje pochłonięta w atmosferze przez tzw. gazy cieplarniane. Temperatura powierzchni Ziemi pozbawionej atmosfery utrzymywałaby się w okolicy -17°C. Obecnie średnia temperatura na Ziemi wynosi +15°C. Tempo wzrostu  ilości gazów cieplarnianych (szczególnie dwutlenku węgla, metanu i podtlenku azotu) w atmosferze powoduje jednak nadmierny wzrost temperatury.

Wpływ człowieka na globalne ocieplenie

Większość naukowców badających klimat uważa, że wpływ człowieka na zmiany klimatu jest wysoce prawdopodobny. W 2007 roku organizacja IPCC, dokonując syntezy wyników badań, opublikowała kompleksowy raport w tej sprawie. W świetle dotychczasowych badań nie ma innego wytłumaczenia wzrostu temperatury i koncentracji gazów cieplarnianych w atmosferze. Z taką opinią panelu IPCC  zgadzają się m.in. naukowcy z NASA.

Skutki globalnego ocieplenia

• Zmiany klimatu niosą ze sobą coraz większą częstotliwość występowania fal upałów. W 2003 roku wysokie temperatury w Europie przyczyniły się do śmierci 35 tys. osób. Ucierpiała gospodarka – straty w rolnictwie wyniosły 15 mld euro. 
• Wysokie temperatury spowodowały wzrost zagrożenia pożarami. Ocieplenie spowodowało zwiększenie zasięgu chorób zakaźnych przenoszonych przez owady.
• W Arktyce, w ciągu ostatnich 100 lat, temperatura wzrastała dwukrotnie szybciej niż temperatura średnia na ziemi. Od początku ubiegłego wieku zasięg lodu morskiego zmniejsza się z szybkością 2,7% na dekadę. Takie tempo zmian zakłóca funkcjonowanie łańcucha pokarmowego, co może spowodować wyginięcie wielu gatunków roślin i zwierząt.
• Kurczą się lody polarne i lodowce. W ciągu najbliższych dziesięcioleci wiele z nich może po prostu zniknąć. Niestabilne jeziora, które powstają u czoła lodowców w Himalajach grożą falami powodziowymi.
• Nastąpił gwałtowny wzrost poziomu mórz. W okresie 1961–2003 poziom morza wzrastał średnio o 1,8 mm na rok, a w latach 1993–2003 o 3,1 mm rocznie. Do końca stulecia poziom oceanów może się podnieść o kilkadziesiąt centymetrów.
• Ocieplenie klimatu powoduje obumieranie raf koralowych. Wzrost temperatury wód spowodował zanik 20% raf i uszkodzenie kolejnych 20%. Ma to ogromne znaczenie ponieważ rafy są siedliskiem 25% światowych gatunków morskich. Rafy chronią wybrzeża przed falami sztormowymi, warunkują rozwój rybołówstwa i turystyki.