Motyl z rodziny rusałkowatych, jedyny gatunek z rodzaju Polygonia spotykany w naszym kraju. Jest nieco mniejszy od rusałki admirał. Pomylić go można z Rusałką egea (Polygonia egea), gatunkiem niezalatującym do Polski. Rozróżnić go można od rusałki ceik białą plamką w kształcie V na spodzie tylnej pary skrzydeł.
Wierzch skrzydeł rdzawy, w ciemne plamki i w brunatną obwódkę. Skrzydła z silnie postrzępionymi zewnętrznymi brzegami. Na spodzie tylnej pary skrzydeł biała plamka, wykazująca zmienność. Drugie pokolenie jest nieco ciemniejsze i z silniej poszarpanymi krawędziami. Spód skrzydeł brązowy, bardzo dobrze maskujący. Samce są nieco mniejsze od samic, z mocniej postrzępionymi końcami skrzydeł. Gąsienice są pokryte kolcami, czarne, w pomarańczowe paski, z jaśniejszą plamą na grzbiecie (imitacja ptasich odchodów). Poczwarki żółtobrunatne.
Występowanie
Zamieszkuje niemal całą Eurazję, z wyjątkiem obszarów podbiegunowych oraz północną Afrykę. Spotykana na wsiach, terenach ruderalnych, na łąkach, skrajach lasów, terenach zakrzaczonych, w ogrodach i parkach, często na obszarach wilgotnych. W naszym kraju występuje pospolicie, na wielu stanowiskach.
Pokarm
Gąsienice żerują między innymi na pokrzywie zwyczajnej (Urtica dioica), chmielu zwyczajnym (Humulus lupulus), wiązu pospolitym (Ulmus minor) wiązu górskim (Ulmus glabra), wierzbie iwie (Salix caprea), wierzbie pospolitej (Salix alba), leszczynie pospolitej (Corylus avellana), porzeczce pospolitej (Ribes rubrum), porzeczce czarnej (Ribes nigrum). Dorosłe żywią się nektarem z wierzb (Salix), śliw (Prunus) oraz na budlei (Buddleia), a także spijają sok z przejrzałych owoców.
Rozród
Przeważnie dwa pokolenia w roku. Osobniki zimujące pojawiają się od marca. Pierwsze pokolenie pojawia się w marcu, drugie pokolenie lata od lipca. Zimuje w stadium imago, pośród roślinności, w budynkach gospodarczych. Samica składa zielone jaja pojedynczo, na wierzchniej stronie liścia rośliny żywicielskiej.
