Sok z brzozy – właściwości, skład i zastosowanie
Przedwiośnie i wiosna to najlepszy sezon na sok z brzozy. Aby korzystać cennych właściwości soku z brzozy wcale nie musimy kupować go w sklepie z ekologiczną żywnością. Przy odrobinie cierpliwości, w sposób skuteczny możemy go pozyskać samodzielnie – prosto z drzewa!
- Sok z brzozy – co to jest i jak powstaje?
- Na co pomaga picie soku z brzozy?
- Jakie składniki odżywcze zawiera sok z brzozy?
- Sok z brzozy w leczeniu chorób skórnych – jakie ma zastosowanie?
- Kiedy nie można pić soku z brzozy
- Jak przechowywać i pić sok z brzozy?
- Jak zebrać sok z brzozy?
- Sok z brzozy – naturalny sposób na zdrowie
- Sok z brzozy – pytania i odpowiedzi
Sok z brzozy – co to jest i jak powstaje?
Uzdrawiające właściwości pozyskiwanego z brzozy napoju były znane już pradawnym zielarzom. Obecnie fitoterapeuci zalecają stosować go zarówno zewnętrznie – na skórę, jak i wewnętrznie – w celu uzupełnienia kuracji oczyszczającej.
Sok z brzozy składa się głównie z wody, jednak znajdziemy w nim także cenne sole mineralne, witaminy, aminokwasy, fenylokwasy, a także cukry proste. Przemywanie skóry ciała i twarzy sokiem z tego drzewa rozjaśnia przebarwienia, odżywia, oczyszcza i neutralizuje opuchliznę pod oczami. Stosowany wewnętrznie – reguluje gospodarkę wodną w organizmie i usprawnia wyprowadzanie toksyn. Zawarta w nim ksyloza zapobiega zaparciom. Dzięki temu, że sok z brzozy jest osmotyczny i zawiera cukry oraz minerały w odpowiednich proporcjach, pełni rolę naturalnego izotonika. Co jeszcze dobrego może nam przynieść picie soku z brzozy?
Na co pomaga picie soku z brzozy?
Związki występujące w soku z brzozy, znane jako saponiny, mają właściwości obniżające poziom „złego” cholesterolu we krwi. Badanie opublikowane w American Journal of Clinical Nutrition wykazało, że związki te prowadzą do obniżenia poziomu cholesterolu, zapobiegając jego ponownemu wchłanianiu się i zwiększając jego wydalanie.
Sok z brzozy jest źródłem witamin, takich jak witamina C, oraz minerałów, w tym potasu, magnezu i manganu. Zawiera również aminokwasy, polifenole i antyoksydanty, które mogą wspierać ogólne funkcjonowanie organizmu.
Potencjalne korzyści zdrowotne:
- Wzmacnianie odporności: Dzięki zawartości witaminy C i innych składników odżywczych, sok z brzozy może wspomagać układ odpornościowy, co jest szczególnie korzystne w okresach zwiększonej zachorowalności na infekcje.
- Działanie moczopędne i detoksykacyjne: Sok z brzozy wykazuje właściwości moczopędne, co może wspomagać usuwanie toksyn z organizmu oraz poprawiać funkcjonowanie nerek i pęcherza moczowego.
- Właściwości przeciwzapalne: Niektóre źródła sugerują, że sok z brzozy może posiadać działanie przeciwzapalne, co może być korzystne dla osób z dolegliwościami reumatycznymi czy stanami zapalnymi stawów.
- Wsparcie dla skóry i włosów: Stosowanie soku z brzozy, zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, może poprawiać kondycję skóry i włosów, dzięki zawartości składników odżywczych i antyoksydantów.
Jakie składniki odżywcze zawiera sok z brzozy?
Butelka soku z brzozy o pojemności 300 ml w 130% zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na mangan. Dlaczego to jest takie ważne? Bowiem mangan jest niezbędny do rozwoju i utrzymania zdrowych kości. Badania wykazały, że w połączeniu z cynkiem, miedzią i wapniem ‒ które to również znajdziemy soku z brzozy ‒ mangan zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy u starszych kobiet. Ponadto mangan pomaga w tworzeniu przeciwutleniacza zwanego dysmutazą ponadtlenkową (SOD), który chroni komórki przed uszkodzeniem oksydacyjnym, dzięki czemu zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu przewlekłych chorób.
Sok z brzozy zawiera dużo przeciwutleniaczy polifenolowych, które chronią komórki przed działaniem wolnych rodników. Badania sugerują, że polifenole mogą chronić przed wieloma chorobami, w tym chorobami serca, cukrzycą typu 2, osteoporozą, chorobą Alzheimera i Parkinsona, a nawet niektórymi postaciami raka.
Ponadto w jednym badaniu przeprowadzonym z wykorzystaniem soku z brzozy zidentyfikowano betulinę, związek roślinny, który organizm zamienia w kwas betulinowy. Chociaż badania wymagają jeszcze potwierdzenia, można wysnuć wnioski, że kwas ten może mieć właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. Sok z brzozy zawiera również witaminę C, która działa jako silny przeciwutleniacz.
Sok z brzozy w leczeniu chorób skórnych – jakie ma zastosowanie?
Sok z brzozy stała się popularnym składnikiem balsamów i innych kosmetyków ze względu na swoje właściwości nawilżające i przeciwutleniające. Badanie opublikowane na łamach Environmental and Experimental Biology wykazało, że zastąpienie wody sokiem z brzozy w produkcie do pielęgnacji skóry znacznie zwiększyło produkcję komórek skóry zwanych keratynocytami, które które decydują o tempie i jakości odnowy naskórka.
Korzyści te mogą częściowo wynikać z zawartości witaminy C w soku z brzozy, która, jak wykazano, stymuluje produkcję kolagenu – białka, które sprawia, że skóra jest elastyczna i odpowiednio nawodniona. Ponadto witamina C chroni skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV. Niemniej jednak potrzebne są dalsze badania nad wpływem soku z brzozy na zdrowie skóry – zarówno jako napoju, jak i składnika kosmetyków.
Kiedy nie można pić soku z brzozy
Sok z brzozy jest ogólnie uważana za bezpieczną, gdy jest spożywana z umiarem. Jednak ze względu na ograniczone badania, potencjalne skutki uboczne jej spożywania nie są w pełni znane. Kto zatem powinien zachować ostrożność? Każdy, kto ma alergię na pyłki brzozy. Także osoby, które mają problemy z nerkami i przyjmują leki diuretyczne. Ze względu na brak danych na temat wpływu soku brzozy na zdrowie, powiny go unikać dzieci i kobiety w ciąży.
Jak przechowywać i pić sok z brzozy?
Sok z brzozy to prawdziwy skarb natury, który warto włączyć do swojej diety. Regularne spożywanie może wspomóc zdrowie i samopoczucie, dostarczając organizmowi cennych składników odżywczych. Świeży sok z brzozy najlepiej spożyć w ciągu kilku dni, przechowując go w lodówce. Można go również pasteryzować lub zamrażać, by przedłużyć jego trwałość. Zaleca się picie jednej szklanki dziennie, najlepiej rano na czczo, aby w pełni skorzystać z jego właściwości.
Trwająca przez minimum tydzień kuracja z wykorzystaniem soku z brzozy podnosi naszą witalność, nawadnia i oczyszcza ciało oraz doskonale odżywia organizm, dostarczając mu cennych substancji. Samodzielne pozyskanie prawdziwego soku z brzozy wcale nie jest trudne.
Oto, czego potrzebujemy:
- brzoza – najlepiej rosnąca w naszym ogrodzie;
- wkrętarka akumulatorowa – tego rodzaju sprzęt powinien być wyposażony w specjalne wiertło do drewna o średnicy 12 mm;
- 2 butelki (najlepiej szklane) – w zależności od tego, jak dużo soku chcemy pozyskać, mogą być 2 albo 5 litrowe;
- wężyk elastyczny z silikonu – można go nabyć w sklepie ogrodniczym. Do pobrania soku wystarczy wężyk półmetrowy. Jeżeli wiertło ma 12 mm średnicy, to zewnętrzna średnica wężyka powinna mieć minimum 14 mm.
Jak zebrać sok z brzozy?
- Pień brzozy nawiercamy poziomo, prostopadle do środka, na głębokość do połowy średnicy pnia. Pod miejsce odwiertu podstawiamy butelkę.
- Nawiercamy brzozę powoli i ostrożnie, co jakiś czas wyciągając i oczyszczając wiertło z wiórków.
- Po wykonaniu odwiertu wkładamy do niego rurkę i wciskamy wężyk – maksymalnie 3 cm za korę.
- Sprawdzamy, czy z brzozy zaczyna płynąć sok.
- W odwiert wciskamy rurkę, zaś w nakrętce butelki wiercimy otwór i wkładamy w niego wężyk, który prowadzi do pnia. Następnie zabezpieczamy butelkę tak, aby się nie przewróciła.
- Drugą butelkę (ze szczelną nakrętką) zostawiamy na później, kiedy sok będzie trzeba przetransportować.
- Czekamy aż zacznie płynąć upragniony sok.
Z dużej brzozy możemy pozyskać nawet 10 litrów soku na dobę. Po zakończeniu jego pobierania, zatykamy otwór w pniu odpowiednio dobranym kawałkiem brzozowej gałązki. Ułatwi to jego zarośnięcie i zatamuje ostatnie krople wypływającego soku. Kiedy na drzewie pojawią się pierwsze liście, sok przestanie płynąć. Świeżo zebrany napój jest zdatny do użytku tylko przez kilka dni. Należy przechowywać go w lodówce albo zamrażać w woreczkach – na później. Na początku sezonu sok jest niezwykle czysty i klarowny, zaś zbierany w końcówce sezonu zazwyczaj lekko mętnieje.
Sok z brzozy – naturalny sposób na zdrowie
Włączenie soku z brzozy do swojej diety to świetny sposób na wspieranie zdrowia wiosną. Dzięki bogactwu witamin, minerałów i przeciwutleniaczy, sok z brzozy może wspomagać detoksykację organizmu, poprawiać kondycję skóry i włosów, a także wzmacniać układ odpornościowy. Warto spróbować samodzielnie pozyskać sok z brzozy i cieszyć się jego dobroczynnymi właściwościami.
Uwaga! Pozyskiwanie soku brzozowego w Lasach Państwowych bez odpowiedniej zgody jest nielegalne i podlega karze grzywny do 250 zł lub karze nagany. Aby legalnie zbierać sok, konieczne jest uzyskanie pozwolenia od nadleśniczego lub właściciela lasu. Natomiast na własne potrzeby można go pobierać z brzóz rosnących na swojej posesji lub terenie gospodarstwa. Alternatywnie, sok brzozowy jest dostępny w sprzedaży – w sklepach i aptekach – co pozwala uniknąć ryzyka otrzymania mandatu za nieuprawnione pozyskiwanie surowca. |
Udanych zbiorów!
Sok z brzozy – pytania i odpowiedzi
Co to jest sok z brzozy?
Sok z brzozy to naturalny, wodnisty napój pozyskiwany z pni brzozy na początku wiosny. Jest bogaty w minerały, witaminy, aminokwasy, polifenole i przeciwutleniacze, które wspierają zdrowie i poprawiają samopoczucie. Jest ceniony za swoje właściwości oczyszczające, detoksykacyjne oraz wspomagające nawilżenie skóry.
Jakie są właściwości zdrowotne soku z brzozy?
Sok z brzozy jest pełen składników odżywczych, które wspierają zdrowie organizmu. Do jego głównych właściwości należy: detoksykacja organizmu, wzmacnianie odporności, poprawa kondycji skóry i włosów, regulacja poziomu cholesterolu, wsparcie układu kostnego.
Jak pozyskiwać sok z brzozy?
Aby pozyskać sok z brzozy, należy wywiercić otwór w pniu drzewa (około 5-10 cm głębokości), a następnie podłączyć rurkę, która poprowadzi sok do butelki. Z dużej brzozy można uzyskać nawet 10 litrów soku dziennie. Należy pamiętać, że proces ten należy przeprowadzać wiosną, w okresie wczesnego kwitnienia drzew.
- Bilek 2018.; "Is it worth to collect birch tree sap?"; AGRO PODKARPACIE, 71, 20-21.;
- Zaguła, Grzegorz. (2017).; "The Bioactive and Mineral Compounds in Birch Sap Collected in Different Types of Habitats."; Baltic Forestry. 23.;
- Maciej Bilek, Jarosław Wawer , Wojciech Szwerc, Katarzyna Słowik, Stanisław Sosnowski; "Birch sap concentrate as a potential modern food product"; ECONTECHMOD. AN INTERNATIONAL QUARTERLY JOURNAL – 2018, Vol. 07, No. 1, 5–9;
- Kelli McGrane; "What Is Birch Water? Benefits and Downsides"; healthline.com; 2020-03-20;
- Boroduskis, Martins & Kaktiņa, Elza & Blāķe, Ilze & Nakurte, Ilva & Samodova, Diana & Kusiņa, Iveta & Mičule, Santa & Ramata-Stunda, Anna. (2017).; "Chemical characterization and in vitro evaluation of birch sap and a complex of plant extracts for potential use in cosmetic anti-ageing products."; Environmental and Experimental Biology. 15. 29-36. 10.22364/eeb.15.05.;
Potwierdzam. Stosuje sok i działa. Pić naczczo twarz nawilżać wieczorem.
UWAGA ! Sok z brzozy ( gwar: OSKOŁA) nie jest wskazany dla cukrzyków. Ja piłem latami i skończyło się cukrzycą. Nie ma potrzeby wiercić pnia głęboko – tylko do momentu gdy się pojawi sok. Zawsze od strony północnej drzewa i na wysokości kolan.