Jer (Fringilla montifringilla)

Wstęp

Jer to mały, wędrowny ptak, wielkości wróbla. W Polsce nie gniazduje, pojawia się głównie na przelotach. Lot jego jest falisty, tak jak u zięby. Podczas lotu dobrze widoczny biały kuper. Gatunek stadny. Lata w zwartych stadach. Ptak dosyć płochliwy.

Wygląd

Jer posiada duży, stożkowaty dziób. Ogon ma wąski, z wcięciem na końcu. Biały kuper. Na skrzydłach rdzawożółty wzór. Dymorfizm płciowy widoczny u tego gatunku. Samce w szacie godowej intensywnie ubarwione. Mają czarną głowę, dziób, kark, barki i grzbiet. A gardło, pierś oraz część pokryw skrzydeł intensywnie rdzawożółte. Po okresie letnim czarna szata przykryta jest rdzawo-płowymi końcami piór, a dziób staje się żółtawy, z ciemnym końcem. W tym okresie rozróżnić go można od samicy po prześwitującej czerni na głowie. Samice są mniej intensywnie ubarwione, ciemię, grzbiet oraz boki karku mają szarobrązowe. Boki głowy są u niej szare, a pierś jest bledsza (płowa) niż u samca. Młode samce podczas pierwszej zimy mają na małych pokrywach skrzydeł czarne kropki.

Występowanie

Jer zamieszkuje tajgę od Skandynawii w Europie, aż po Kamczatkę w Azji. Gniazduje również na północnych krańcach Wielkiej Brytanii. W okresie zimowym migruje na obszary o klimacie umiarkowanym całej Eurazji. W Europie zimuje na południu i w centrum kontynentu. W Polsce spotykany głównie na przelotach, nie stwierdza się jego gniazdowania w naszym kraju.

Biotop

Jer gniazduje w luźnych lasach brzozowych oraz iglastych, czasem mieszanych. Podczas przelotów i zimowania najchętniej wybiera buczyny i tereny otwarte.

Lęgi

Samica jera buduje (z porostów, trawy, pasków kory, wrzosów) w rozwidleniu drzewa (brzozy, świerka) gniazdo w kształcie czarki. Wyściela je piórami, włosiem, trawą. Jeden lęg w roku (od maja do sierpnia). Składa od 5 do 7 zielonkawych jaj w rdzawe plamki. Samica je wysiaduje około 12 dni, w tym czasie jest karmiona przez samca. Po wykluciu młode karmione przez oboje rodziców około 13 dni.

Pokarm

Jer to ziarnojad. Żywi się głównie pokarmem roślinnym (nasionami, owocami), ale również bezkręgowcami (owadami, ich larwami, pajęczakami) zebranymi z liści lub gałęzi, czasem w locie.