Nur czarnoszyi (Gavia arctica)

Wstęp

Ptak mniejszy od gęgawy (Anser anser). W Polsce bardzo nieliczny gatunek regularnie zimujący i nieliczny na przelotach. Dawniej sporadycznie przystępował do lęgów. Poza lęgami towarzyski. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN).

Wygląd

Tęczówka oczna czerwona. Dziób klinowaty, z zagiętym grzbietem. Czoło strome. Potylica zaokrąglona. Szyja gruba i długa. Pierś wypukła. Tułów wydłużony. Skrzydła długie i wąskie. Nogi krótkie, przesunięte do tyłu. Ogon krótki. Na tylnej części ciała charakterystyczna biała plama. Osobniki obu płci są do siebie podobne. W szacie godowej głowa i tył szyi jasnoszare, podbródek oraz przód szyi czarne. Boki szyi i piersi w biało-czarne paski. Dziób ciemny. Wierzch ciała w czarno-biało wzór. Spód biały. Szata zimowa z ciemnoszarym wierzchem. Dziób jasnoszary, z ciemnym końcem. Przód szyi oraz pierś biała. Wierzch głowy, tył szyi szarobrązowe. Osobniki młodociane przypominają dorosłe w szacie zimowej, są jednak od nich nieco jaśniejsze, a wierzch jest delikatnie łuskowany. Tęczówka oczna czerwonobrązowa.

Występowanie

Występuje w północnej Eurazji: w Skandynawii, niemal całej Rosji, Kazachstanie i Mongolii. Na północy jego zasięg gniazdowania sięga aż po Ziemię Franciszka Józefa, Półwysep Tajmyr i Wyspy Nowosyberyjskie. Na wschodzie przekracza cieśninę Beringa i gniazduje na Półwyspie Sewarda na Alasce. Zimuje w pobliżu wybrzeży Europy i wschodnich wybrzeży Azji.

Biotop

Zwierzę zamieszkuje duże, niedostępne jeziora i bagna wśród tajgi. Zimuje na wodach przybrzeżnych i rzadziej zbiornikach śródlądowych oraz dużych rzekach.

Lęgi

Gatunek monogamiczny oraz terytorialny. Gnieździ się przy brzegu, na wyspach. Gniazdo w dołku lub w formie kopca, z roślin wodnych. Przystępuje do jednego lęgu w roku. Samica składa od 1 do 3 oliwkowobrązowych, ciemno plamkowanych jaj. Czas wysiadywania (przez oboje rodziców) wynosi 28-30 dni. Po 1-2 dniach od wyklucia pisklęta opuszczają gniazdo. Po dwóch miesiącach młode zyskują zdolność lotu. Dojrzałość płciową w drugim bądź w trzecim roku życia.

Pokarm

Żywi się bezkręgowcami (skorupiakami, mięczakami) oraz kręgowcami (rybami, płazami). Nurkuje za pokarmem.