Indeks nazw
Szukaj lub wybierz według alfabetu
Maślak szary (Suillus viscidus)
Nazywana/y także: borowik lepki, maślak lepki, maślak modrzewiowy, podgrzybek lepki

Spis treści
Wstęp
Maślak szary to mniej znany w Polsce od typowych maślaków i borowików, jadalny przedstawiciel borowikowatych, mocno przywiązany do modrzewia.
Sezon
Maślak szary zawiązuje owocniki od lipca do października.
Występowanie
Maślak szary rośnie wszędzie tam, gdzie jego mikoryzowi partnerzy – modrzewie. Stąd w Eurazji najczęstszy jest w górach i na wyżynach oraz widnej tajdze, podobnie zresztą w Kanadzie.
Wygląd
Owocniki maślaka szarego jak sama nazwa wskazuje jasno szare, szaro-zielonkawe albo szaro-buro-żółtawe, o łatwo zdzieralnej skórce. Wyrastają samotnie bądź w grupach, tylko pod modrzewiami.
Pory wielkie, wydłużone promieniście, u najmłodszych owocników kremowo białawe, u średnich sine, a dość ciemne, u najstarszych okazów przyjmują nader swoistą dla tego gatunku barwę cynamonu. Naciśnięte lekko ciemnieją.
Rurki przyrosłe, długie, zazwyczaj zbiegające się. U młodych okazów jasno szare, niemal białe, u dojrzalszych ciemno popielate.
Kapelusz o wymiarach 4-12 cm, najpierw podwinięty i lekko wypukły, ze zwisającymi pozostałościami osłony, następnie poduszkokształtny, u najstarszych owocników rozpostarty. Kolory kapelusza to wielorakie odcienie szarej zieleni, szarawej ochry i brązów przechodzących w żółć. Faktura typowa dla maślaków czyli gładka, sucha, kosmkowata i lśniąca przy suchej pogodzie, a maślista i lepka po deszczu lub mgle, dość łatwo oddzielająca się od kapelusza. Po długotrwałej suszy skórka może łuszczyć się i pękać.
Trzon pełny, nieco śluzowaty w dotyku, niekiedy zgrubiały u podstawy, dalej walcowaty, z cienkim, białym, następnie szaro burym, prędko zanikającym pierścieniem. Nad pierścieniem nóżka jest siatkowata, pod pierścieniem jamista. Kolor trzonu siwo żółty, zwykle jaśniejszy niż kapelusz. Pochwy nie ma.
Miąższ młodych owocników jędrny, w trzonie włóknisty, starszych miękki i maślisty, białawy lub jasno popielaty w kapeluszu, natomiast żółtawy w nóżce, nie blaknie po uszkodzeniu. Smak i zapach miłe, przypominające owoce. Uszkodzony może błękitnieć bądź zielenieć.
Wysyp zarodników brunatny, o dość charakterystycznym odcieniu tabaki. Spory gładkie, szkliste, wydłużone, wrzecionokształtne, mierzą zwykle 8-14 x 3-5 µm.
Od innych maślaków współżyjących z modrzewiem (trydenckiego, żółtego oraz borowca dętego) grzyb ten wyraźnie odbiega wyglądem, przede wszystkim kolorem porów. Poza tym borowiec ma pusty trzon. Od maślaka sitarza łatwo odróżnić go po partnerze mikoryzowym. Maślaczek pieprzowy z kolei jest znacznie ostrzejszy w smaku od maślaka szarego. Rośnie także w nieco innych środowiskach jako pasożyt muchomorów, a nie partner mikoryzowy drzew czy krzewów. Od klejówki świerkowej („ślimaczka”, „klejaka”, „czopu”, Gomphidius glutinosus) mocno różni się typowym dla borowikowatych gąbczastym hymenoforem, siedliskiem tudzież kolorem zarodników.
Właściwości
Maślak szary jest grzybem jadalnym, ale nie tak pyszny jak inne maślaki i borowiki.
Zastosowanie
Maślak szary jest zbliżony do innych maślaków, choć z racji gorszego smaku nie zbierany aż tak chętnie.
Subscribe
0 komentarzy