Pieprz czarny przyprawa - właściwości, działanie i zastosowanie pieprzu czarnego

Pieprz czarny na stole zawsze występuje w duecie z solą, byśmy w każdej chwili mogli nadać wyrazistości swoim daniom. Ale walory tej przyprawy wychodzą daleko poza to. Pieprz czarny ma wiele właściwości prozdrowotnych! Dlatego, chcąc wzmocnić doznania smakowe, podczas obiadu zdecydowanie lepiej sięgnąć po młynek z pieprzem, zamiast po solniczkę.



pixabay.compixabay.com
  1. Pieprz czarny – uprawa i pozyskiwanie
  2. Posiłek pieprzny = zdrowy
  3. Pieprz czarny to lek niemal na wszystko

Pieprz czarny – uprawa i pozyskiwanie

Pieprz czarny to obok soli podstawowa przyprawa każdej kuchni. Odrobinę mielonego pieprzu czarnego dodaje się do większości dań wytrawnych, aby wzmocnić ich smak nutką pikanterii. Znajdziemy go na niemal każdej liście składników potrzebnych do przygotowania dowolnej zupy, potrawy mięsnej, marynaty czy sałatki. Jest tak powszechny, że z pewnością wielu z nas nie zastanawiało się nigdy, skąd pochodzi, ani jak wyglądają jego uprawa i metoda pozyskiwania. Pora w końcu dowiedzieć się nieco więcej o tej zwyczajnej, a jednocześnie niezastąpionej i wyjątkowej przyprawie.

Pieprz czarny jest tak powszechny, że myślimy o nim niemal jak o naszej rodzimej przyprawie. Tymczasem pochodzi z miejsca, którego kuchnia słynie z wyrazistych, intensywnych aromatów – jego ojczyzna to Indie. Pieprz czarny uprawiany jest współcześnie poza tym w wielu innych rejonach tropikalnych i subtropikalnych, czyli wszędzie tam gdzie jest bardzo ciepło, a zarazem wilgotno. Można zatem z powodzeniem stwierdzić, że to przyprawa na wskroś egzotyczna, choć znana nam tak dobrze z kuchennej codzienności.


Mielony czy w ziarnach?

Pieprz mielony nie jest pozbawiony wyrazistości i dobrze spełnia swoją rolę. Jednak to nie to samo, co całe ziarna pieprzu podane w młynku, które możemy zmielić na świeżo. Taki pieprz jest o wiele bardziej aromatyczny, a jego smak nie gaśnie tak szybko jak smak tego kupionego w saszetce.



Pieprz czarny (Piper nigrum) jest rośliną pnącą wieloletnią. Dorasta do 15 m, wijąc się po wysokich tyczkach, ustawionych ciasno na plantacjach. Jej uprawy zakłada się z myślą o owocach (pestkowcach), które na całym świecie służą do przyprawiania potraw. Cenne jagody pieprzu czarnego zebrane są w owocostany.

Początkowo mają barwę zieloną, później przechodzą w czerwoną, aż stają się czarne i w pełni dojrzewają. Pieprz czarny znany jest od czasów starożytnych. Do Europy z Dalekiego Wschodu sprowadził go Aleksander Macedoński, a pierwszy raz opisał Marco Polo. Owoce pieprzu czarnego po zebraniu suszy się, a w zależności od stadium dojrzałości i smaku, jaki chcemy uzyskać, poddaje również fermentacji lub pozbawia zewnętrznej warstwy.

Pieprz czarny - warto wiedzieć!

Choć pieprz czarny jest zdecydowanie najpopularniejszy, często sięgamy też po pieprz biały, zielony i czerwony, które dostępne są zwykle w postaci ziarnistych mieszanek. Co ciekawe, wszystkie kolorowe rodzaje pieprzu to owoce tej samej rośliny. Różnica między nimi polega na tym, że pozyskuje się je w różnych etapach dojrzewania jagód. Biały pieprz to wysuszone, a wcześniej pozbawione czarnej skórki owoce. Pieprz czarny powstaje z owoców, które zbiera się jeszcze jako niedojrzałe, a następnie poddaje suszeniu i fermentacji. Do sklepów trafiają razem ze skórką, co sprawia, że w pełni zachowują swój wyrazisty smak. „Najmłodszy” jest pieprz zielony, który powstaje z niedojrzałych jagód, po zerwaniu marynowanych w occie lub w solance. Jeśli zaś zrezygnujemy z pieprzu zielonego i damy owocom nieco więcej czasu, możemy w dalszej kolejności otrzymać pieprz czerwony.

Posiłek pieprzny = zdrowy

Smak pieprzu czarnego zna każdy z nas. Jest wyrazisty, ostry, palący, ale też lekko słodkawy. Jego aromat może doprowadzić do łez lub porządnie zakręcić w nosie, co czasem kończy się serią kichnięć. Pieprz rozgrzewa, podkręca przemianę materii i działa bakteriobójczo.

Poza tym wzbogaca też naszą dietę o zawarte w nim białko, tłuszcz, błonnik, olejki eteryczne, alkaloidy i sole mineralne, takie jak magnez, wapń i żelazo. Rzecz jasna na co dzień spożywamy raczej skromne ilości pieprzu czarnego, więc trudno mówić tu o cudownych właściwościach odżywczych tej przyprawy. Jednak nawet niewielki udział pieprzu czarnego w jadłospisie przyniesie nam pozytywne skutki ze względu na znajdujące się w jego ziarenkach alkaloidy i olejki eteryczne. Charakterystyczna dla pieprzu czarnego jest w szczególności piperyna, występująca w zewnętrznej warstwie owoców. To ona nadaje mu ostry smak i silnie wyczuwalny aromat. Swoją drogą, pieprz biały, który powstaje przez wysuszenie owoców pozbawionych skórki, ma słabsze właściwości i używany jest do innego rodzaju potraw. Przyprawia się nim głównie śmietanowe sosy i białe mięsa, które wymagają nieco łagodniejszego traktowania i mniejszej dozy pikanterii.

Pieprz czarny to lek niemal na wszystko

Zakres działania piperyny jest wręcz zaskakujący. Jej najbardziej znana właściwość to zdolność rozbijania komórek tłuszczowych. Tak! Piperyna zdecydowanie ułatwia schudnięcie i pozbycie się niechcianego tłuszczu. Co więcej, zaburza mechanizm powstawania nowych komórek tłuszczowych, działa moczopędnie i oczyszcza organizm z toksyn.

Z drugiej strony, alkaloid ten wspomaga funkcjonowanie dróg oddechowych czy stymuluje produkcję dopaminy oraz serotoniny, przez co wpływa na utrzymywanie się dobrego nastroju. Pieprz, właśnie dzięki zawartości piperyny, od dawien dawna służy ludzkości jako skuteczny lek na wszelkie problemy żołądkowebiegunkę, nudności czy wzdęcia. Piperyna zwiększa ponadto wydolność organizmu i wspomaga koncentrację. Co ciekawe, napędza również produkcję melanocytów, dzięki czemu może być wykorzystywana w leczeniu bielactwa nabytego. Stężenie tej substancji w naturalnym pieprzu nie przewyższa jednak 6 proc., dlatego, jeśli chcemy faktycznie doświadczyć jej działania, lepiej zaopatrzmy się w preparat apteczny z wyciągiem z owoców pieprzu czarnego, w którym zawartość piperyny dochodzi nawet do 90 proc.
Pieprz czarny to przyprawa z jednej strony całkiem zwyczajna i powszechna, z drugiej jednak warto pamiętać, że z pochodzenia jest raczej egzotyczna. Pieprz czarny uprawia się na terenach tropikalnych i subtropikalnych. Z pnącza zrywa się okrągłe owoce, które następnie są poddawane fermentacji i suszone. Najcenniejszą substancją zawartą w pieprzu czarnym jest piperyna, alkaloid o właściwościach stymulujących organizm. Piperyna pomaga w odchudzania oraz budowaniu sportowej formy. Jest dostępna również w postaci suplementu. Sam pieprz ma jej zbyt mało, by jego jedzenie wywołało spektakularne efekty. Poza tym spożywanie zbyt dużych ilości pieprzu może spowodować podrażnienie układu pokarmowego.
Ekologia.pl (Elżbieta Gwóźdź)

Bibliografia

  1. Srinivasan, Krishnapura. (2009); “Black Pepper ( Piper nigrum ) and Its Bioactive Compound, Piperine. ”; 10.1142/9789812837912_0002. ;
  2. Srinivasan, Varshini & Hamza, R & A Dinesh, V & , Parthasarathy & Srambikkal, Hamza & Dinesh, R & Va, Parthasarathy. (2007).; “ Nutrtion of Black pepper. ”; ;
  3. Markham Heid; “Is Black Pepper Healthy? Here's What the Science Says”; data dostępu: 2019-05-14
  4. Meenakshi Nagdeve; “9 Proven Health Benefits of Black Pepper”; data dostępu: 2019-05-14
Moim zdaniem
Lubisz ostre potrawy?
Ocena (2.5) Oceń: