Arbuz warzywo - właściwości, witaminy i wartości odżywcze arbuza

Arbuz nie bez powodu kojarzy nam się z upalnym latem, orzeźwieniem i słodyczą w ciepłe dni. Duża zawartość wody zaspokaja pragnienie, a naturalny cukier wspaniale pobudza kubki smakowe. Dodatkowo, spożywanie arbuza pomaga utrzymać piękną sylwetkę, a nawet wspomaga odchudzanie. Jednak to tylko początek listy niezwykłych właściwości tego warzywa… Okazuje się, że arbuz to nie tylko woda i cukier, lecz także zestaw niezbędnych witamin, minerałów i antyoksydantów opóźniających proces starzenia. A na dodatek wszystkie te składniki występują przy bardzo niskiej liczbie kalorii! Najnowsze badania wskazują, że likopen zawarty w arbuzie wspomaga również leczenie nowotworów.



fot. shutterstockfot. shutterstock
  1. Arbuz to roślina sprzed wieków
  2. Arbuzowi bliżej do dyni czy jagody?
  3. Arbuz - witaminy i wartości odżywcze
  4. Arbuz na poprawę cery
  5. Arbuz dla zdrowych oczu
  6. Arbuz dla serca
  7. Arbuz kontra nowotwory
  8. Arbuz na bóle mięśni nie tylko dla sportowców
  9. Arbuz doskonale nawadnia organizm
  10. Orzeźwiające przepisy na lato z arbuzem
  11. Arbuz dobry w smaku i zdrowy

Arbuz to roślina sprzed wieków


Najstarsze zapiski dotyczące uprawy arbuza pochodzą ze starożytnego Egiptu, czyli sprzed około 2 tysięcy lat przed naszą erą! Ślady upraw z X wieku zostały znalezione również w Indiach i w Chinach. Co ciekawe, o uprawach arbuza mówi również tekst Biblii! Wygląda na to, że już nasi przodkowie doceniali liczne zalety tego warzywa.

Arbuz, nazywany również kawonem, jest jedną z najdłużej uprawianych roślin tropikalnych w Europie. Szacuje się, że przywędrował na Stary Kontynent około 2 tysiące lat temu. Choć pochodzi z Afryki Południowej, ze względu na ogromną popularność, współcześnie uprawiany jest we wszystkich krajach tropikalnych, subtropikalnych oraz w cieplejszych regionach strefy umiarkowanej. Wielką wagę przykłada się również do hodowli nowych odmian, w tym bezpestkowych i odpornych na zimno. W Polsce wyhodowano odmianę Janosik odporną na niskie temperatury.

Arbuzowi bliżej do dyni czy jagody?


Arbuz należy do rodziny dyniowatych. Czyli wbrew powszechnemu mniemaniu zaliczany jest do grupy warzyw, a nie do owoców! Jest rośliną jednoroczną, wymagającą dużej ilości słońca i wysokich temperatur. Uprawiany jest wielu krajach, jednak największe uprawy znajdują się w Chinach i Turcji oraz w krajach śródziemnomorskich. Co więcej, z biologicznego punktu widzenia arbuz jest jagodą! I to nie byle jaką, gdyż niektóre owoce przekraczają wagę 15 kg! 

Arbuz - witaminy i wartości odżywcze


Choć przede wszystkim arbuz znany jest jako "owoc" wspomagający odchudzanie, lista zdrowotnych właściwości arbuza jest niezmiernie długa. Dzięki 92 proc. zawartości wody jest on doskonałym warzywem na lato, zawiera także białko, zdrowe tłuszcze, węglowodany, błonnik i cukry. Arbuz zaspokaja pragnienie i dostarcza witaminy - witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina C, E i K. Jest nisko kaloryczny (tylko 30kcal w 100 gramach!), bez obaw może być spożywany w dużych ilościach. Zawiera również cenne sole mineralne - cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Bardzo korzystnie wpływa na układ pokarmowy i polepsza przemianę materii. Ze względu na silne działanie moczopędne spożywanie arbuza wskazane jest dla osób z chorobami nerek oraz układu moczowego.
Składniki odżywcze w 1 szklance (152 gramów) surowego, pokrojonego w kostkę arbuza:
  • Kalorie: 46
  • Węglowodany: 11,5 grama
  • Błonnik: 0,6 grama
  • Cukier: 9,4 grama
  • Białko: 0,9 grama
  • Tłuszcz: 0,2 grama
  • Witamina A: 5% dziennej wartości ZDS*
  • Witamina C: 14% ZDS
  • Potas: 4% ZDS
  • Magnez: 4% ZDS
*ZDS – zalecane dziennie spożycie dla osoby dorosłej
Tabela opracowana na podstawie: fdc.nal.usda.gov

Arbuz na poprawę cery


Dzięki zawartości antyoksydantów i dużej ilości witaminy A arbuz  dobrze wpływa na skórę, ma działanie przeciwzmarszczkowe oraz pomaga w leczeniu stanów zapalnych skóry i zajadów. Posiada składniki odżywcze potrzebne do produkcji sebum, które służy do utrzymania skóry odpowiednio nawilżonej. Witamina A wpływa pozytywnie również na kondycję włosów. Do utrzymania prawidłowego poziomu kolagenu stanowiącego strukturę włosów i paznokci potrzebne jest odpowiednie spożycie witaminy C, około 150 gram arbuza zapewnia aż 21% dziennego zapotrzebowania!
Plantacja arbuzów, fot. shutterstock

Arbuz dla zdrowych oczu


Likopen z arbuza może mieć korzystny wpływ na twoje oczy. Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD) jest częstym problemem, który może powodować ślepotę u osób starszych. Rola likopenu jako przeciwutleniacza i związku przeciwzapalnego może pomóc w zapobieganiu i hamowaniu AMD, chociaż badania są ograniczone. Jedno z badań w probówkach, w których leczono komórki oka likopenem, wykazało, że zmniejsza on zdolność markerów stanu zapalnego do uszkadzania komórek. Jednak konieczne są badania na ludziach.

Arbuz dla serca


Najnowsze badania dowodzą, iż częste spożywanie arbuza znacznie zmniejsza ryzyko zapadnięcia na choroby serca, cukrzycę oraz choroby związane z wysokim ciśnieniem krwi. Ostatnie badania opublikowane przez American Journal of Hypertension wskazują na to, że ekstrakt z arbuza zmniejsza ciśnienie krwi u osób otyłych oraz poprawia funkcjonowanie tętnic.

Dieta bogata w likopen zawarty w arbuzie, pomidorach i grejpfrutach czerwonych może pomóc chronić organizm przed chorobami serca. Potas, który występuje w arbuzie w dużych ilościach pomaga kontrolować ciśnienie krwi, gdyż przyspiesza wydalanie z organizmu sodu powodującego nadciśnienie. Zapobiega też problemom miażdżycowym. Zawarty w arbuzie likopen ma właściwości wspomagające leczenie nowotworów!

Arbuz kontra nowotwory


Kilka związków roślinnych występujących w arbuzie, w tym likopen i kukurbitacyna E, może mieć działanie przeciwnowotworowe. Chociaż wyniki badań są mieszane, spożycie likopenu może wiązać się z niższym ryzykiem niektórych rodzajów raka, takich jak rak prostaty i jelita grubego. Uważa się, że likopen działa poprzez obniżanie poziomu insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF) we krwi, hormonu, który promuje podział komórek. Warto zauważyć, że rak powstaje, gdy podział komórek staje się niekontrolowany. Dodatkowo kukurbitacyna E może hamować wzrost guza poprzez promowanie autofagii komórek rakowych. Autofagia to proces, w którym organizm usuwa uszkodzone komórki. jednak konieczne są dalsze badania na ludziach.

Arbuz na bóle mięśni nie tylko dla sportowców


Wykazano, że spożywanie soku z arbuza zmniejsza bolesność mięśni i poprawia czas regeneracji po wysiłku. Szczególnie duże znaczenie ma to odkrycie dla sportowców. Zdaniem naukowców takie działanie może być spowodowane zawartością aminokwasu L-cytruliny zawartej w arbuzie.

Arbuz doskonale nawadnia organizm


Utrzymywanie odpowiedniego nawodnienia jest ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Regulacja temperatury ciała,  funkcjonowanie narządów, dostarczanie składników odżywczych do komórek - to tylko niektóre z procesów, które zależą od odpowiedniego nawodnienia. Spożywanie pokarmów o dużej zawartości wody może pomóc w zapewnieniu organizmowi wody potrzebnej do prawidłowego funkcjonowania. Arbuz zawiera 92% wody, dzięki czemu jest doskonałym wyborem. Co więcej, ze względu na wysoką zawartość płynów, ma niską gęstość kalorii — innymi słowy, bardzo mało kalorii na całkowitą wagę. Spożywanie pokarmów o niskiej gęstości kalorii, takich jak arbuz, może pomóc w kontrolowaniu wagi, utrzymując uczucie sytości na dłużej.
Arbuzowa sałatka z serem feta, fot. shutterstock

Orzeźwiające przepisy na lato z arbuzem


Arbuza można podawać na surowo, jak i gotować lub dusić. Słodki posmak idealnie komponuje się z lekkimi deserami i koktajlami. Arbuza serwować można jako składnik dań mięsnych. Wspaniale komponuje się też z letnimi, lekkimi sałatkami.

Poniżej przedstawiamy przepis na sałatkę z arbuza z feta i prażonymi pestkami. Jest to letnia, bardzo lekka sałatka, w której przeplatają się słony smak sera i słodycz owocu. Nasiona świeżo przypieczone na patelni zaostrzają smak i nadają wrażenie chrupkości.

Składniki

Przygotowanie: 15 min.
Gotowe w: 15 min.

Umyć i osuszyć liście sałat i kiełki. Arbuza pokroić na niewielkie kawałki i usunąć pestki. Potem połączyć składniki. Na suchej patelni uprażyć pestki dyni i słoneczniki i pozostawić do ostygnięcia.

Pokruszyć ser feta nad sałatką. Dodać oliwę i sok z cytryny delikatnie wymieszać. Przyprawić solą i pieprzem. Dobrze do zestawu smaków pasuje gruba sól morska. Posypać pestkami i podawać.
Smacznego!

Arbuz dobry w smaku i zdrowy


Jest słodki i soczysty, dzięki czemu doskonale gasi pragnienie podczas letnich upałów. Ten duży okrągły owoc ma zieloną skórkę i jasnoczerwony miąższ. Podczas gdy większość ludzi zgadza się, że arbuz smakuje dobrze, większość nie zdaje sobie sprawy z wielu korzyści zdrowotnych, jakie prezentuje ten wspaniały owoc. Arbuz zawiera mnóstwo składników odżywczych, w tym przeciwutleniacze oraz witaminy A i C. Badania sugerują, że arbuz może nawet poprawić zdrowie serca, zmniejszyć bolesność i stan zapalny mięśni, chociaż potrzebne są dalsze analizy.
Ekologia.pl (AK)

Bibliografia

  1. “http://www.watermelon.org/Recipes/Tags/On-the-Go”; data dostępu: 2019-06-11
  2. “http://www.medicalnewstoday.com/articles/266886.php”; data dostępu: 2019-06-11
  3. “http://lsu.spoonuniversity.com/learn/4-reasons-why-watermelon-should-be-your-favorite-fruit/”; data dostępu: 2019-06-11
  4. “http://www.whfoods.com/genpage.php/genpage.php?tname=foodspice&dbid=31”; data dostępu: 2019-06-11
Moim zdaniem
Arbuz dobrze gasi pragnienie?
Ocena (3.5) Oceń: