ŁUSKWIAK ZMIENNY. Grzyb. Roślina - łuskwiak zmienny, łuszczak zmienny
Ekologia.pl Wiedza Atlas grzybów Grzyby grzyby podstawkowe pieczarniaki pieczarkowce pierścieniakowate Kuehneromyces Łuskwiak zmienny
Indeks nazw
Szukaj lub wybierz według alfabetu
A B C D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Łuskwiak zmienny (Kuehneromyces mutabilis)

Nazywana/y także: bedłka zmienna, łuszczak, łuszczak zmienny, opieńka zmienna
Łuskwiak zmienny, fot. shutterstock
Spis treści
Wstęp

Jest to gatunek grzyba, który należy do rodziny pierścieniakowatych. Po raz pierwszy opisano go w 1774 roku, natomiast swoją polską nazwę łuskwiak otrzymał w 1890 roku. Jest to saprotorficzny organizm, który porasta martwe szczątki organiczne.

Łuskwiak zmienny, czyli łuszczak jest grzybem jadalnym. Występuje pospolicie w Polsce, zbierany wyłącznie przez doświadczonych grzybiarzy. Owocniki pojawiają się głównie w lasach liściastych oraz mieszanych, a zabarwione są nieregularnie. Ich kolor uzależniony jest od poziomu wilgotności panującej w siedlisku.

Sezon

Grzyb łuszczak występuje od wiosny do jesieni, przeważnie w chłodniejszych porach roku. Najobfitszy wysyp owocników przypada na październik i listopad.

Występowanie

Ten gatunek grzyba rośnie w lasach liściastych i mieszanych, na pniakach, opadłych gałęziach, lub przy podstawie gałęzi. Ponadto łuszczak spotykany jest w parkach i ogrodach oraz na gałęziach drzew liściastych, zwłaszcza lipy i brzozy. Jego owocniki lubią pojawiać się w okolicach olszy szarej i czarnej, grabu, wierzby, dęba, a nawet lipy drobnolistnej. Ponadto łuskwiak obecny jest na całej półkuli północnej.

Charakterystyka

Każdy grzybiarz powinien mieć świadomość, że łuszczak należy do organizmów higrofanicznych. Oznacza to, że jego owocniki doskonale chłoną wodę, zmieniając przy tym kolor na ciemniejszy. Z kolei w momencie pojawienia się suszy – jaśnieją. Odróżnić je można od niejadalnej hełmówki jadowitej m.in. miejscem występowania, ponieważ trujący gatunek wyrasta głównie na drzewach iglastych.

Wygląd

Kapelusz łuskwiaka zmiennego osiąga średnice do 7 cm. Ma nagą i gładką skórę, która wygląda, jakby była tłusta. U młodych grzybów z gatunku łuszczak kapelusz jest kształtu półkolistego, później staje się on płaski i na jego powierzchni pojawia się tępy garbek pośrodku. Po deszczu przybiera barwę cynamonowobrązową, w czasie suszy staje się znacznie jaśniejszy, to znaczy jasno-miodowo-żółty. Podczas wilgotnej pory ciemniejsze zabarwienie tego grzyba utrzymuje się najdłużej przy brzegu kapelusza. Warto wiedzieć, że ta część u młodych osobników jest pokryta drobnymi, brązowymi łuseczkami.

Blaszki łuskwiaka zmiennego zbiegają po trzonie lub przyrastają do niego. Są gęste i mają barwę od jasnobrązowej do cynamonowobrązowej.

Trzon łuskwiaka zmiennego może osiągać długość 5-10 cm i grubość 5-8 mm. Łuszczak w środku jest pusty, ale twardy. Ma barwę brązową, natomiast u spodu jest czarnobrązowy. W górnej części trzonu tego grzyba znajduje się pierścień koloru brązowego. Poniżej pierścienia na trzonie znajdują się kosmki barwy ciemnobrązowej, powyżej natomiast łuszczak jest delikatnie prążkowany i gładki.

Miąższ łuskwiaka zmiennego ma barwę białawą. Jego konsystencja oceniana jest jako miękia lub wodnisto-mięsista. W trzonie występuje twarda struktura o rdzawobrązowym zabarwieniu. Ponadto ma on przyjemny korzenny zapach, który przypomina wilgotne drewno oraz łagodny smak.

Zarodniki łuszczaka są eliptyczne, gładkie, rdzawobrązowe z dużym porem rostkowym. Z kolei wysyp zarodników jest opisywany jako rdzawobrązowy.

Właściwości

Należy mieć świadomość, że łuszczak zmienny to grzyb jadalny, choć na pierwszy rzut oka może wydawać się inaczej. Warto jednak poświęcić kilka chwil do oceny zbieranych owocników, ponieważ ten gatunek jest podobny do trujących osobników. Przez smakoszów ceniony za swoje walory smakowe.

Zastosowanie

Tylko kapelusze tych grzybów nadają się do spożywania, ponieważ trzon łuskwiaka zmiennego jest zbyt twardy. Grzyb ten wykorzystuje się jako dodatek do sosów i zup – zmienia kolor potraw na brązowy. Można go również marynować w occie, dusić albo smażyć. Łuskwiak zmienny to gatunek dopuszczony do obrotu handlowego w Polsce, pod warunkiem, że pochodzi z kontrolowanych upraw.

Łuskwiak zmienny – pytania i odpowiedzi

Czy łuskwiak jest grzybem jadalnym?

Jest to gatunek nadający się do spożycia. Najsmaczniejszym jego elementem jest kapelusz. Natomiast trzon bywa łykowaty. Można go dusić lub smażyć.

Z jakim gatunkiem można pomylić łuszczaka?

Niezwykle podobnym grzybem do tego gatunku jest silnie trująca hełmówka jadowita. Przy zbiorach należy uważnie przyglądać się owocnikom. Ponadto zbliżony jest swym wyglądem do maślanki łagodnej.

Kiedy wypada sezon na zbiory łuskwiaka zmiennego?

Jest to grzyb, którego owocniki najliczniej pojawiają się w miesiącach jesiennych (lubi on niższe temperatury). Należy jednak wiedzieć, że można go również spotkać wiosną oraz latem.

Okres występowania
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
4.8/5 - (6 votes)
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments