Bawół afrykański (Syncerus caffer)

Bawół afrykański to duże, parzystokopytne zwierzę. Reprezentują go cztery podgatunki różniące się nieco wyglądem. Głowa duża, wyposażona w masywne rogi występujące u obu płci. Szyja krótka i gruba. Uszy duże. Ciało krępe. Nogi są dosyć krótkie. Stopy zakończone dwoma palcami z racicami. Ubarwienie ciała od brunatnego do czarnego. Z wiekiem barwa sierści ciemnieje. Ogon długi, zakończony kosmykiem dłuższych włosów. Dymorfizm płciowy przedstawia się w rozmiarach ciała oraz w wielkości rogów. Samice są mniejsze od samców a ich rogi krótsze i węższe.
  1. Występowanie
  2. Tryb życia
  3. Odżywianie
  4. Rozmnażanie i rozwój
  5. Systematyka
  6. Galeria zdjęć

Występowanie

Pierwotny zasięg występowania bawoła afrykańskiego obejmował niemal całą Afrykę subsaharyjską. W wyniku działalności człowieka, głównie fragmentacji siedlisk obecnie populacje bawołów afrykańskich są rozproszone. Miejscami zasięg jego występowania ogranicza się jedynie do obszarów objętych ochroną - głównie parków narodowych i rezerwatów.
Czy wiesz, że...Bawół afrykański należy do Wielkiej piątki Afryki, grupy obejmującej pięć najgroźniejszych dla człowieka gatunków dużych ssaków.

Tryb życia

Bawół afrykański zamieszkuje bardzo różnorodne siedliska. Wymaga w środowisku przede wszystkim obecności wody zdatnej do picia oraz traw będących jego pokarmem. Spotykany jest zarówno w wilgotnych nizinnych lasach tropikalnych, w sawannie, półpustynnym buszu, suchych lasach, jak i wysoko w górach nawet ponad 4000 m n.p.m. W okresie suszy znaczna liczba osobników bawoła afrykańskiego koncentruje się w pobliżu rzek i zbiorników wodnych. Unika terenów o średnich rocznych opadach deszczu poniżej 500 mm. By chronić się przed przegrzaniem zażywa kąpieli błotnych. Gatunek towarzyski, żyjący w stadach lub pojedynczo. Tworzy dwa rodzaje stad, stada składające się z samic wraz z potomstwem i z jednym lub z kilkoma samcami oraz stada samców tworzących odrębne grupy kawalerów. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN). Poważnym zagrożeniem dla stanu jego populacji jest polowanie (dla sportu oraz mięsa) oraz utrata siedlisk (na rzecz pastwisk i pól uprawnych).

Odżywianie

Bawół afrykański to zwierzę roślinożerne. W skład jego diety wchodzą trawy, rzadziej krzewy oraz drzewa (liście, pąki, pędy, bulwy). Ma stałe zapotrzebowanie na wodę (dziennie do 30-40 l), dlatego też przebywa w pobliżu wodopoju. Pożywia się głównie w porze popołudniowej i wieczornej.

Rozmnażanie i rozwój

Bawół afrykański to gatunek poligynandryczny. Gody odbywają się między marcem a majem. Ciąża trwa 11 miesięcy. Młode przychodzą na świat między styczniem a kwietniem. Samica rodzi najczęściej jedno młode (ciele). Młode po porodzie waży 35-50 kg. Do drugiego roku życia ciele pozostaje pod opieką samicy. Po tym czasie młode samce opuszczają grupę i dołączają do innych samców. Samice (krowy) osiągają dojrzałość płciową w trzecim roku życia. Samce (byki) dojrzewają w wieku czterech lat. Na wolności żyje do 20 lat.
Stado bawołów afrykańskich By Soerfm [CC BY-SA 3.0], from Wikimedia Commons

Galeria zdjęć

Stado bawołów afrykańskich
Bawół afrykański z młodym

Systematyka

Domena:Eukarionty
Królestwo:Zwierzęta
Podtyp:Kręgowce
Gromada:Ssaki
Rodzina:Wołowate
Rodzaj:Bawół
Indeks nazw polskich - gromada Ssaki
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź