Terapia światłem LED – wskazania, działanie i skutki uboczne terapii światłem LED

Dotychczas terapia światłem oznaczała przede wszystkim wykorzystanie lamp emitujących promieniowanie ultrafioletowe. Coraz częściej do naświetlań wykorzystuje się jednak również technologię LED, która oferuje unikalne korzyści dermatologiczne. Sprawdź jak skuteczna i bezpieczna jest terapia światłem LED i kiedy warto po nią sięgnąć.

Większości z nas technologia LED kojarzy się z nowoczesnymi lampami czy światłami samochodowymi. Tak naprawdę chodzi jednak o specyficzny typ diody elektroluminescencyjnej, która wykorzystuje zjawisko rekombinacji nośników ładunku w półprzewodniku będącym związkiem galu. Diody LED cieszą się ogromną popularnością, ponieważ są niezwykle trwałe, sprawne i energooszczędne.

Na czym polega terapia światłem LED?

W zależności od półprzewodnika zastosowanego w diodzie lampy LED mogą emitować światło widzialne (czerwone, żółte, zielone, pomarańczowe, białe i niebieskie), ale także promieniowanie podczerwone oraz ultrafioletowe. Stąd też ogrom zastosowań tej przełomowej technologii. Już w latach 90-tych ubiegłego wieku okazało się, że niektóre długości promieniowania emitowanego przez LED mogą pozytywnie oddziaływać na skórę. Na potrzeby dermatologii i kosmetologii stworzono więc specjalne lampy, które wykorzystuje się do terapii, zarówno w gabinetach, jak i warunkach domowych.

Do terapii wykorzystuje się specjalnie dobrane światło, które nie generuje ciepła, o długości fali od 600 do 1300 nm. Naukowcy mówią tutaj o tzw. fotobiomodulacji (PBM), która ma być mniej inwazyjną alternatywą dla terapii laserowej oraz impulsów świetlnych (IPL). Sam mechanizm działania polega na stymulowaniu procesów naprawczych w skórze poprzez proliferację, migrację i adhezję międzykomórkową.

Wskazania do zastosowania lamp LED

Współcześnie terapię LED poleca się w związku z szeregiem problemów skórnych. Przede wszystkim regeneracyjne działanie światła emitowanego przed diody ma redukować zmiany związane z procesem starzenia. Z niemieckiego badania opublikowanego w 2014 r. wynika, że po 5 miesiącach terapii prowadzonej dwa razy w tygodniu odnotować można wyraźne zmniejszenie widoczności zmarszczek, zmian pigmentacyjnych oraz szorstkości skóry.

Zabiegi z wykorzystaniem diod LED mają również przyspieszać gojenie się ran i redukować blizny. Prowadzone przez agencję NASA eksperymenty dowiodły, że regeneracja uszkodzeń pourazowych może być nawet o 40% szybsza! Działając naprawczo na struktury kolagenu terapia łagodzi także negatywne skutki nadmiernej ekspozycji na słońce, w tym zmiany poprzedzające proces nowotworowy.
W bardziej medycznych zastosowaniach terapia światłem LED okazała się skutecznie zmniejszać nasilenie objawów towarzyszących chronicznym chorobom skóry, zwłaszcza egzemy, łuszczycy i atopowemu zapaleniu skóry. Wiele studiów podkreśla również korzyści w zakresie leczenia trądziku młodzieńczego oraz różowatego.

Tutaj warto wspomnieć, że w zależności od celu terapii dobiera się inną długość fal, a zatem i barwę światła. Najczęściej wykorzystywane w zabiegach LED jest światło czerwone, które wyjątkowo efektywnie przenika w głąb tkanki i stymuluje produkcję kolagenu. Ma ono również wydatne działanie przeciwzapalne. Światło niebieskie z kolei ma działanie bardziej powierzchniowe, ale jest niezastąpione w zwalczaniu bakterii, które m.in. powodują zmiany trądzikowe. Ponadto zmniejsza ono aktywność gruczołów łojowych redukując proces blokowania porów, a tym samym ograniczając lokalne ogniska zapalne, typu pryszcze i cysty. Przeprowadzone na szczurach brazylijskie badanie z 2018 r. sugeruje również, że niebieski światło LED może przyspieszać gojenie ran oparzeniowych III stopnia.

Do każdego przypadku powinno się dobierać indywidualną terapię, a czasami wskazane jest wręcz kombinowanie światła różnych barw dla osiągnięcia optymalnych efektów. Co więcej, niektórzy eksperci sugerują łączenie terapii LED z innymi technikami, np. mikrodermabrazją.

Jak przebiega terapia?

Terapię światłem LED przeprowadza się w gabinetach dermatologii i medycyny estetycznej. Same urządzenia bywają bardzo różne i obejmują mini tunele, specjalne maski emitujące światło, jak również specjalne głowice do miejscowej aplikacji promieniowania. Najczęściej terapia dotyczy twarzy, szyi i dekoltu, ale możliwe jest również naświetlanie innych części ciała. W każdym przypadku oczy powinny być przykryte ochronnymi okularami, a na leczonym obszarze skóry nie powinno być żadnych kosmetyków, zwłaszcza makijażu.

Jedna sesja trwa zazwyczaj ok. 20 minut, a aby osiągnąć widoczne rezultaty poleca się skorzystanie z co najmniej 10 zabiegów w regularnych odstępach czasowych, optymalnie raz na tydzień. Bezpośrednio po skończeniu sesji można podjąć się codziennych aktywności – nie wymagana jest żadna rekonwalescencja.

Istnieją również urządzenia do domowej terapii światłem LED, ale ich skuteczność bywa niższa niż w profesjonalnych salonach ze względu na niższą frekwencję fal. Rezultaty nie będą więc tak ewidentne jak w przypadku profesjonalnej terapii.

Czy światła LED są bezpieczne?

W przeciwieństwie do wielu innych popularnych terapii dermatologicznych, leczenie światłem LED jest nieinwazyjne i uważane za bezpieczne dla wszystkich typów i kolorytów cery. Lampy nie emitują promieniowania UV, więc nie zwiększają ryzyka zachorowania na raka skóry i nie powodują fotostarzenia. Sesje przebiegają też bez bólu i nie stwarzają zagrożenia popalenia skóry – nawet tej wrażliwej. Kliniczne studia nie wykazały żadnych skutków ubocznych, a w praktyce zaobserwowano jak dotąd jedynie sporadyczne przypadki zaczerwienienia, tkliwości skóry i wysypek pozabiegowych.

Przeciwwskazaniem do korzystania z diod LED jest jednak aktywna lub świeżo ukończona terapia trądziku za pomocą leków na bazie pochodnych witaminy A (Accutane). Zwiększają one bowiem wrażliwość na światło i mogą powodować bliznowacenie skóry. Terapii nie poleca się również osobom przyjmującym inne leki lub zioła o działaniu fotouczulającym oraz cierpiącym na ostre wysypki różnego pochodzenia.

Czy warto wypróbować terapię światłem LED?

Mimo dość optymistycznych wyników badań, nie ma możliwości zagwarantowania, że naświetlania diodami LED przyniosą pożądane efekty. Tymczasem jest to terapia dość droga, więc może rodzić zrozumiałe kontrowersje. Co więcej, nawet w przypadku uzyskania satysfakcjonujących rezultatów należy liczyć się z faktem, że nie są one trwałe – proces starzenia będzie bowiem postępować, a i trądzik ma prawo się nasilić. W długim okresie czasu optymalnie byłoby więc powtarzać terapię co kilka miesięcy. Decyzja o poddaniu się leczeniu musi więc uwzględniać dość poważne koszty finansowe.