Krokodyl gawialowy (Tomistoma schlegelii)

Wygląd
Krokodyl gawialowy ma głowę wąską i wydłużoną, na jej szczycie znajdują się oczy, uszy i nozdrza. Tęczówka żółtawobrązowa. Zęby są cienkie, długie. Barwa grzbietu oliwkowobrązowa bądź czerwonobrązowa, w ciemne plamy. Spód jest jednolity, żółtawy lub żółtozielony. Kończyny są krótkie. Ogon jest długi, bocznie spłaszczony, w ciemne pręgi. Samce są większe od samic. Osobniki młode są czarno plamkowane. Gatunkami podobnymi są gawial gangesowy (Gavialis gangeticus) oraz krokodyl wąskopyski (Mecistops cataphractus).
Występowanie
Krokodyl gawialowy zamieszkuje obecnie Malezję oraz IndonezjęLiczebność tego gatunku gwałtownie spada.
Środowisko i tryb życia
Krokodyl gawialowy prowadzi wodno-lądowy tryb życia. Zamieszkuje różne środowiska słodkowodne: doliny rzek i strumieni, bagna, rozlewiska, starorzecza i torfowiska. W środowisku występowania wymaga skrawków stałego lądu pozwalających na wygrzewanie się w słońcu i odbycie godów. Gatunek narażony na wyginięcie (kategoria VU na liście IUCN). Wpisany jest do konwencji CITES (załącznik I). Głównym zagrożeniem jest utrata i fragmentacja siedlisk. Wiele osobników ginie przez kłusownictwo oraz przez przypadkowe złowienia w sieci rybackie.
Rozmnażanie
Krokodyl gawialowy to organizm jajorodny. Do rozrodu przystępuje w maju. Samica buduje gniazdo (w kształcie kopca) w ziemi, z torfu i liści. Samica składa od 20 do 60 jaj. Średnica jaj wynosi 10 cm. Inkubacja trwa 90 dni. Płeć determinowana jest przez temperaturę otoczenia. Rodzice nie opiekują się potomstwem. Dojrzałość płciową osiąga w 20 roku życia, przy długości ciała 2,5-3 m. Żyje do ponad 60 lat.
Pokarm
Krokodyl gawialowy żywi się kręgowcami (rybami, gadami, ptakami i ssakami) oraz bezkręgowcami (skorupiakami, owadami).