Popielica szara (Glis glis)

Ssak z rodziny popielicowatych, nieco mniejszy od wiewiórki pospolitej (Sciurus vulgaris). Oczy duże, ciemne. Uszy okrągłe. Wokół oczu czarna maska. Nos różowy. Na pysku wąsy czuciowe. Policzek jasny. Podgardle białe. Sierść szaropopielata, spód jaśniejszy. Kończyny krótkie. Dłonie (z czterema palcami) i stopy (z pięcioma) różowe. Wewnętrzna strona stóp oraz dłoni pokryta jest modzelami. Ogon puszysty, spłaszczony grzbietobrzusznie. Brak widocznych różnic między samcem a samicą.

Zamieszkuje znaczny obszar Europy, prócz zachodnich brzegów kontynentu, południowej części półwyspu Iberyjskiego i Skandynawii. Występuje na wyspach Morza Śródziemnomorskiego: Sardynii, Korsyce, Sycylii i na Krecie. Najdalej wysunięte na wschodzie obszary występowania popielicy znajdują się na Kaukazie i w dolinie Wołgi. W 1902 roku popielica została introdukowana do południowej Anglii, gdzie występuje do teraz. Popielice są typowo nadrzewnymi gryzoniami. Silnie związane są z starymi lasami liściastymi i mieszanymi, unika monokultur iglastych. Zamieszkuje głównie lasy z dominacją buka i dębu. Czasem spotykana jest w ogrodach, sadach i starych parkach.

Prowadzi nocny tryb życia. Większość czasu spędza na drzewie, sporadycznie porusza się po ziemi. W okresie wiosenno-jesiennym korzysta z kilku nadziemnych kryjówek. W zimie zapada w sen zimowy (hibernacje) trwający nawet do 9 miesięcy. Przerwę w aktywności spędza pod ziemią. Zagrożeniem dla popielicy są ptaki (m. in. płomykówka, orzeł przedni) i ssaki drapieżne (m. in. kuna leśna, kuna domowa), koty domowe, a także utrata siedlisk. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN).

Popielica w głównej mierze jest roślinożerna. W jej diecie znaleźć można: owoce drzew i krzewów, z dominacją orzeszków bukowych, a także liście, korę, pąki i kwiaty. Rzadziej pożywia się zwierzętami bezkręgowymi (owadami, pajęczakami, mięczakami) oraz kręgowcami (ptakami ich pisklętami i jajami).

Gniazdo z liści buduje w dziuplach drzew, w budkach, na budynkach oraz w szczelinach i w jaskiniach. Przystępuje do jednego miotu w roku. W okresie ubogim w pokarm nie przystępuje do rozrodu. Ciąża trwa 28-31 dni. W środku lata samica rodzi od 4 do 6 młodych. Młode rodzą się z zamkniętymi oczami i nagie. Opiekę nad potomstwem pełni samica. Po 21 dniach młodym otwierają się oczy. Do 30 dni są karmione mlekiem matki. Po miesiącu opuszczają kryjówkę. Dojrzałość płciową osiąga już w pierwszym roku, choć najczęściej przystępuje do rozrodu w drugim bądź w trzecim roku życia.