Wyrak upiorny (Tarsius tarsier)

Wygląd
Wyrak upiorny należy do rzędu naczelne (Primates). Sierść jest krótka, barwy szarej do szarobrązowej. Głowa okrągła. Oczy są bardzo duże. Uszy dosyć duże. Szyja jest krótka. Kończyny tylne są dłuższe od przednich. Palce długie i cienkie. Ogon bardzo długi, dwukrotnie dłuższy od ciała, zakończony kępką włosów. Samce są większe od samic.
Występowanie
Wyrak upiorny jest endemitem kilku wysp Indonezji: Sulawesi (gdzie znajduje się najliczniejsza populacja tego gatunku), Buton, Muna i Kabeana. Prawdopodobnie izolowane populacje z poszczególnych wysp stanowią odrębne gatunki.
Tryb życia
Wyrak upiorny zamieszkuje pierwotne i użytkowane lasy deszczowe na nizinach i w górach do wysokości około 1800 m n.p.m, lasy namorzynowe i zadrzewienia. Toleruje ludzką obecność – spotykany jest często na terenach zamieszkałych przez ludzi: na plantacjach, w ogrodach i zadrzewieniach w miastach. Prowadzi nocny tryb życia. Dzień spędza w dziupli. Przebywa samotnie, w parach lub w grupach rodzinnych. Zwierzę terytorialne. Jego liczebność maleje. Na liście IUCN jest gatunkiem narażonym na wyginięcie (kategoria VU). Wpisany jest do konwencji CITES (załącznik II). Do głównych zagrożeń zaliczyć można utratę siedlisk oraz drapieżnictwo ze strony zwierząt domowych.
Odżywianie
Wyrak upiorny jest drapieżny. W głównej mierze żywi się bezkręgowcami (owadami). Ponadto w jego diecie znaleźć można drobne kręgowce (ptaki, ssaki, gady).
Rozmnażanie i rozwój
Wyrak upiorny jest poligamiczny lub monogamiczny. Do rozrodu przystępuje od maja do listopada. Ciąża trwa około 193 dni. Samica rodzi jedno młode ważące ok 25 gram. Młode karmione jest przez 2-3 miesiące, chociaż zaczyna jeść pokarm stały już w 3 tygodniu. Po tym czasie usamodzielnia się. Dojrzałość płciową osiąga po pierwszym roku życia. Żyje od 8 do 17 lat. Samce nie uczestniczą w odchowaniu potomka.