Domowa uprawa szparagów

Niedługo zacznie się sezon na szparagi, których sadzenie i uprawa są niezwykle proste. Najzdrowsza jest ich zielona odmiana, która dostarcza nam mnóstwo witamin, minerałów i innych cennych substancji odżywczych. Jeżeli uwielbiamy szparagi i przygotowujemy mnóstwo dań na ich bazie, wcale nie musimy stać po nie w kolejce w supermarkecie. Okazuje się bowiem, że domowa uprawa tych zdrowych warzyw wcale nie jest taka trudna!

1. Szparagowy ogródek
2. Zabezpieczenie szparagów przed zimą i chwastami
3. Zbiory zielonych skarbów
4. Domowe lepsze niż sklepowe
5. Odmiany szparagów
6. Szparagi białe i zielone – jaka jest różnica?
7. Gotowanie i pieczenie szparagów
8. Z czym jeść szparagi?
9. Szparagi - pytania i odpowiedzi

Szparagi to podłużne byliny o łuskowatych liściach i czerwonawych owocach. Jeżeli mamy działkę albo dysponujemy niewielkim przydomowym ogródkiem, powinniśmy spróbować samodzielnej uprawy tych zdrowych i smacznych warzyw. Jest ona czasochłonna i wymaga nieco cierpliwości, jednak delikatny smak szparagów wynagradza cały trud. Najsmaczniejsze, grube łodygi ma odmiana wczesna, zwana ‘Primaverde’.

Szparagowy ogródek

Do uprawy tych roślin należy wybrać odpowiednie miejsce w ogrodzie. Szparagi dobrze rozwijają się na stanowiskach silnie nasłonecznionych i osłoniętych przed wiatrem. Najlepsza jest dla nich gleba żyzna, spulchniona, lekko wilgotna o pH od 6 do 7,5.

Warzywa te powinniśmy wysiewać pod koniec kwietnia lub w maju na rozsadniku albo od razu na miejsce stałe. Sadzenie tych roślin odbywa się do specjalnie przygotowanych rowków o głębokości ok. 25 cm i szerokości do 40 cm. Na dnie rowków należy utworzyć małe kopce, w których umieszczamy młode karpy (kłącza). Można je nabyć w każdym sklepie ogrodniczym. Następnie zasypujemy karpy ziemią tak, aby ich górne części były ok. 10 cm pod powierzchnią.

Zabezpieczenie szparagów przed zimą i chwastami

Wraz z nadejściem jesieni powinniśmy zabezpieczyć rośliny przed przymrozkami słomą albo suchymi liśćmi. W kolejnych sezonach letnich natomiast musimy pilnować usuwania chwastów i odpowiedniego nawożenia gleby. Sadzenie i uprawa szparagów jest proste, a rośliny te są niezwykle plenne. Z jednej karpy w sezonie można uzyskać aż 10 smacznych warzyw. Warto zatem dbać o to, by sadzonki były dobrze zabezpieczone przed mrozem i miały stały dostęp do składników odżywczych. Eliminując chwasty, usuwa się konkurencję, która pobiera z gleby cenne minerały. Dzięki temu zapewnia się również dostęp do światła słonecznego niezbędnego do prawidłowego rozwoju szparagów.

Zbiory zielonych skarbów

Dojrzałe szparagi możemy zebrać dopiero 3 lata po zasadzeniu, aczkolwiek mogą one przynosić kolejne plony nawet przez 17 lat! Zbioru dokonujemy wówczas, gdy pędy osiągają wysokość ok. 20 cm. Rośliny ścinamy sukcesywnie aż do końca czerwca. Zebrane z ogródka warzywa są bardzo delikatne i łamliwe. Należy je odpowiednio przyciąć, włożyć do słoika i przechowywać w lodówce. Czas przechowywania zależy od tego, kiedy zostały one zebrane. Świeże szparagi prosto z grządki wytrzymają w chłodzie nawet 2 tygodnie. Najlepiej zanurzyć ich końcówki w wodzie, aby zachowały swoją jędrność. Te bogate w cenne składniki rośliny można również mrozić. Najpierw można je zblanszować.

Domowe lepsze niż sklepowe

Mimo że domowa uprawa szparagów zielonych wymaga nieco ogrodniczej wprawy, warto jest się na nią zdecydować. Sezon na te warzywa trwa krótko, więc ich własna plantacja nie pozwoli nam go przeoczyć, a także zapewni nam dostęp do dobrej jakości szparagowych przysmaków. Co więcej, włączenie tych warzyw do diety zapewni nam sporą dawkę przeciwutleniaczy, aminokwasów, witamin i minerałów, które zadbają o nasze zdrowie i przedłużą młodość. Szparagi to warzywa, których uprawa jest niezwykle opłacalna. Kupując kilka karp do sadzenia można zebrać z nich kilkadziesiąt sztuk w sezonie!

Odmiany szparagów

Większość upraw szparagów w Polsce jest zlokalizowana w zachodniej części kraju. Wynika to z faktu, że producenci tych warzyw eksportują ich duże ilości do Niemiec. Tamtejsi konsumenci uwielbiają przede wszystkim odmiany:

• Gijnlim,
• Backlim,
• Cumulu.

Zatem to na nich koncentrują się polscy rolnicy. Ponadto popularne są także sadzonki Ariane oraz Primaverde, które przeznacza się najczęściej na zielone wypustki. Ze względu na fakt, że uprawa szparagów wymaga ich ręcznego zbierania, naukowcy pracują nad warzywami, które będzie można zbierać mechanicznie. W znacznym stopniu ułatwi to pracę i zapewni szybsze dostawy do klientów dzięki zwiększeniu wydajności.

Szparagi białe i zielone – jaka jest różnica?

Zarówno białe, jak i zielone szparagi to to samo warzywo różniące się jedynie sposobem uprawy. Pierwsze z nich sadzi się głębiej, by zapobiec kontaktowi rośliny ze światłem słonecznym. Rosną one zatem pod ziemią. Drugie wychodzą na powierzchnię i dzięki wytwarzaniu chlorofilu zabarwiają się na zielono. Kluczowe dla koloru roślin ma więc metoda sadzenia. Różnice występują również w smaku. Zdecydowanie bardziej delikatne i kruche są – niezależnie od grubości – szparagi zielone. Wystarczy im krótszy czas gotowania. Białe mają więcej charakterystycznego szparagowego smaku i aromatu. Idealnie nadają się m.in. na zupę.

Gotowanie i pieczenie szparagów

Dzięki sadzeniu w ogródku tych wspaniałych warzyw zyskuje się dostęp do produktów bogatych w składniki odżywcze. Rośliny te można gotować, smażyć i piec. Zielonym wystarczy kilka minut w wodzie, natomiast białe warto gotować trochę dłużej. Przed obróbką cieplną konieczne jest obranie warzywa ze skórki, która często jest łykowata i może utrudniać delektowanie się smakiem. W garnku szparagi powinny stać główkami zwróconymi w górę. Jest to bowiem najdelikatniejsza część rośliny, która zmięknie pod wpływem pary wodnej. Jednak najwięcej aromatu można zachować, gotując je na parze. Dobrym sposobem przygotowania szparagowej uczty jest ich pieczenie. Rozdrobnione (np. pocięte w 3-4 centymetrowe odcinki) warzywa można też podsmażyć do miękkości na patelni.

Z czym jeść szparagi?

Białe i zielone szparagi mogą służyć jako główny składnik lub dodatek do dań. Sadzenie tych roślin we własnym ogródku sprawia, że ogrodnicy-amatorzy niekiedy cierpią z powodu klęski urodzaju. W związku z tym często testują wiele różnych przepisów w ciągu sezonu. Warzywa te pasują zarówno do mięs, jak i dań wegetariańskich i wegańskich. Doskonale smakują:

• z jajkami sadzonymi lub w koszulkach,
• w sałatkach warzywnych,
• jako baza zup,
  
• z mięsem drobiowym, wieprzowym i wołowym,
• z rybami i owocami morza.
  

Do dań ze szparagami można dodawać różne przyprawy, ponieważ dobrze komponują się one także ze smakami orientalnymi. W Polsce najbardziej klasycznym sposobem ich serwowania jest dodatek bułki tartej podsmażonej na maśle.

Szparagi - pytania i odpowiedzi

Które szparagi są zdrowsze – zielone czy białe?


Niezależnie od koloru szparagi z własnej uprawy dostarczają witamin i minerałów, aminokwasów oraz przeciwutleniaczy. Zdecydowanie bogatsze w te składniki są warzywa zielone rosnące nad powierzchnią ziemi.

Czy uprawa szparagów w ogrodzie jest trudna?

Prawidłowe sadzenie i pielęgnacja tych roślin gwarantują sukces w uprawie. Należy pamiętać o tym, by karpy umieścić na odpowiedniej głębokości i utworzyć wały, dzięki którym będą one dobrze zabezpieczone.

Czy szparagi zimują w glebie?

Część podziemna bez problemu przetrwa zimę w ziemi. W pierwszym roku uprawy warto zabezpieczyć grządki, okrywając je np. słomą.