Łysienie ‒ przyczyny, rodzaje i leczenie. Jak powstrzymać łysienie?
Każdego dnia tracimy średnio 50-100 włosów, co jest całkowicie normalne i nie powinno być powodem do zmartwień. Problem pojawia się wtedy, gdy kosmyki wychodzą garściami, a na skórze głowy powstają łyse placki. Łysienie może mieć podłoże genetyczne, może być związane z przyjmowaniem konkretnych leków lub z konkretną chorobą. Może dotyczyć zarówno mężczyzn, jak i kobiet w różnym wieku oraz niekiedy i dzieci. Co trzeba wiedzieć o tej przykrej przypadłości? Jak zapobiegać nadmiernemu łysieniu?
Łysienie jest problemem, który dotyka każdego
Zapewne każdy z nas miał do czynienia ze wzmożonym wypadaniem włosów. Bardzo często związane jest to z nieodpowiednią pielęgnacją kosmyków, stosowaniem inwazyjnych zabiegów (np. trwała czy farbowanie), nadużywaniem produktów i urządzeń do stylizacji (np. prostownica czy lakier do włosów), przyjmowaniem leków, przewlekłym stresem, a także zmieniającymi się porami roku. Wtedy jednak nie mamy powodu do niepokoju i paniki. Problem zaczyna się wtedy, kiedy przyczyną wypadania włosów jest choroba, która prowadzi do łysienia.
Człowiek średnio posiada około 100 000 włosów. Każdy meszek wytwarza 1-3 włosów, które rosną kilka lub kilkanaście milimetrów w ciągu jednego miesiąca. Całkowita faza wzrostu zazwyczaj trwa od dwóch do sześciu lat, natomiast na chwile przed wypadnięciem włos przechodzi do fazy spoczynku. Usunięty kosmyk bardzo szybko zastępowany jest nowym i cały cykl rozpoczyna się od nowa. W fazie wzrostu powinno się znajdować około 80% włosów. Systematyczne wypadanie włosów jest naturalnym, fizjologicznym procesem, a dziennie tracimy ich około 50-100, nieco więcej w trakcie procesu mycia czupryny.
Łysienie to powszechnie występujący problem, z którym zmagają się zarówno kobiety jak i mężczyźni w różnym wieku. U niektórych łysienie objawia się przerzedzeniem lub utratą włosów na całej powierzchni głowy, a u innych rozpoczyna się na koronie i rozszerza na pozostałe partie. Mężczyźni zdecydowanie częściej od kobiet borykają się łysymi zakolami.
Jakie są rodzaje łysienia?
Łysienie telogenowe – to najczęstsza przyczyna wypadania włosów, która polega na skróceniu fazy wzrostu włosa. Ten rodzaj łysienia ma utajniony przebieg, co oznacza, że nie jest ono widoczne od razu, a dopiero po 3-6 miesiącach. Wypadanie włosów występuje nagle, najczęściej po przebytej poważnej chorobie lub silnym stresie. Dlatego też trzeba przeprowadzić wnikliwe badanie trychtologiczne, by znaleźć źródło tego problemu.
Łysienie androgenowe – ma charakter przejściowy lub przewlekły i może dotyczyć zarówno fragmentu głowy, jak i całej jej powierzchni. Przyczyną powstawania tego rodzaju łysienia są czynniki genetyczne i środowiskowe, dlatego też nie mamy kontroli na pojawienie się tego schorzenia. W dużej mierze odpowiadają za to hormony o takiej samej nazwie, ale kluczową rolę ma także długotrwały stres. U kobiet dodatkowym czynnikiem wywołującym ten rodzaj łysienia są tabletki antykoncepcyjne zawierające progesteron, a także zespół policystycznych jajników, który również ma ogromny wpływ na nadmierną utratę włosów.
Łysienie plackowate – to przewlekła choroba zapalna, efektem której znaczna część skóry głowy pozbawiona jest włosów. Łysienie plackowate może pojawiać się także w innych okolicach, np. na brwiach lub brodzie. W równym stopniu dotyczy ono kobiet jaki i mężczyzn. Może się ona pojawiać w dowolnym momencie życia, ale swoje początki schorzenie to ma swoje początki w dzieciństwie lub młodym wieku. Najczęstszym czynnikiem wywołującym tę przypadłość w wieku późniejszym są różne choroby na tle autoimmunologicznym, takie jak cukrzyca typu 1, atopowe zapalenie skóry, Hashimoto, reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń rumieniowaty.
Łysienie bliznowate – to najrzadszy rodzaj występowania łysienia, ale prowadzi on do uszkodzenia mieszków włosowych, co skutkuje trwałą utratą kosmyków. Pojawia się na skutek stanu zapalnego, który prowadzi do uszkodzenia i pojawiania się blizn meszków włosowych. W odróżnieniu od łysienia plackowatego, ujścia meszków włosowych w obszarach łysienia są niewidoczne. Istotną rolę tego schorzenia odgrywa nieprawidłowa odpowiedź immunologiczna na komórki macierzyste mieszka włosów. W rezultacie może dojść do utraty brwi, rzęs oraz zarostu na brodzie.
Przyczyny łysienia
Do najczęstszych przyczyn łysienia zaliczamy:
- choroby przebiegające z wysoką temperaturą
- choroby ogólnoustrojowe (np. cukrzyca);
- uwarunkowania genetyczne, jak nadwrażliwość mieszków włosowych na czynniki zewnętrzne i wewnętrzne;
- przewlekły stres;
- szok organizmu po przebytym poważnym zabiegu chirurgicznym;
- zbyt restrykcyjna, niezbilansowana, wyniszczająca dieta (uboga w białko, niskokaloryczna, pozbawiona witaminy H i witamin z grupy B oraz innych ważnych składników mineralnych);
- dieta przesadnie bogata w beta-karoten
- głodówka;
- anemia
- poród
- odstawienie środków antykoncepcyjnych o dużej zawartości estrogenów
- sezonowość i pory roku – łysienie po lecie oraz po zimie
- niewłaściwa pielęgnacja – zbyt częste mycie nieodpowiednimi preparatami, stosowanie agresywnej chemii na skórę głowy;
- czynniki mechaniczne – niefizjologiczne, stałe naciąganie włosów (koki, mocno splecione warkocze) powoduje naciągnięcie korzenia oraz wyrywanie włosów;
- nieleczone schorzenia skóry, takie jak łojotok, łupież tłusty czy łojotokowe zapalenie skóry;
- zaburzenia hormonalne – hormon androgenowy oddziałuje na mieszki włosowe powodując łysienie androgenowe, czyli występujące w kątach czołowych (u mężczyzn) lub na szczycie głowy (u kobiet);
- menopauza;
- zaburzenia krążenia – podziały mitotyczne są spowolnione, jeśli cebulka nie jest właściwie odżywiona;
- promieniowanie jonizujące
- niektóre toksyny roślinne i zwierzęce
- narażenie na kontakt z chemikaliami
- zatrucie metalami ciężkimi (najgroźniejsza piątka dla włosów w skrócie: “TOBAR”, czyli tal, ołów, bizmut, arsen, rtęć
- niektóre leki przeciwzakrzepowe, reumatologiczne, psychiatryczne, kardiologiczne, przeciwgrzybiczne, przeciwtarczycowe, antykoncepcyjne oraz chemioterapeutyki.
Choroby, które mają negatywny wpływ na wzrost włosa:
- niedoczynność tarczycy,
- nadczynność tarczycy,
- hipokalcemia,
- nadczynność kory nadnerczy,
- cukrzyca,
- dur brzuszny,
- zapalenie płuc,
- zapalenia opon mózgowych,
- odra,
- gruźlica,
- kiła,
- zapalenie skórno-mięśniowe,
- układowy toczeń rumieniowaty,
- rak żołądka i wątroby,
- marskość wątroby (połączenie łysienia telogenowego z anagenowym),
- kiła wtórna.
Jak zapobiegać łysieniu?
Tak naprawdę nie do końca mamy na to wpływu, ponieważ łysienie może mieć podłoże genetyczne. Wynika również ze stanów chorobowych, zaburzeń hormonalnych oraz jest skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków. Jednak przestrzeganie pewnych zasad może znacznie opóźnić lub całkowicie zniwelować występowanie łysienia oraz wspomóc i przyspieszyć proces leczenia, jeśli już borykamy się z tym schorzeniem.
Ogromny wpływ na stan naszego zdrowia, w tym także na kondycję naszej czupryny, ma odpowiednia i zbilansowana dieta. Mało urozmaicony jadłospis, produkty ubogie w białko czy żelazo, a także niedobory cynku, miedzi i selenu mogą być powodem wzmożonego wypadania włosów. Dlatego też dermatolog może skierować pacjenta na konsultację z dietetykiem.
Przewlekły stres jest powodem występowania wielu chorób i schorzeń, w tym także łysienia. Warto zatem przeorganizować nasz styl życia, by znacznie obniżyć lub całkowicie zredukować jego poziom. Z całą pewnością więcej ruchu i relaksu każdego dnia powinno mieć kluczowe znaczenie w redukcji stresu, a co za tym idzie – także łysieniu.
Brak odpowiedniej pielęgnacji naszych włosów również jest przyczyną występowania łysienia. Używanie nieodpowiednich, często chemicznych i drażniących preparatów wywołujących liczne podrażnienia skóry poważnie szkodzi włosom. Lekarz dermatolog może wyleczyć stan zapalny, ale pacjent powinien zastosować odpowiednia kurację i zmienić sposób pielęgnacji, by problem nie powracał. Także nadużywanie zabiegów fryzjerskich (jak farbowanie) lub nadmierna stylizacja również wzmaga proces wypadania kosmyków.
Jak leczyć łysienie?
W zależności od rodzaju łysienia lekarze mają różne metody leczenia tego schorzenia. Niezależnie od rodzaju występowania łysienia, leczenie powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą specjalisty.
Łysienie androgenowe leczone jest preparatami miejscowymi lub ogólnymi (przyjmowanymi doustnie). Dostępnych jest coraz więcej zabiegów mających na celu przeciwdziałanie i odwrócenie skutków tego rodzaju łysienia. Leczenie zależne jest od stopnia zaawansowania choroby, jak również płci pacjenta. Wyboru metody leczenia należy dokonać po konsultacji z dermatologiem, gdyż leki mogą przynosić negatywne skutki uboczne i muszą być właściwie dobrane.
Leczenie łysienia telegenowego zależy przede wszystkim od podłoża jego wystąpienia. Najczęściej po usunięciu przyczyny utraty włosów, następuje ich samoistne odrastanie. Proces regeneracji kosmyków można jednak przyspieszyć, stosując na przykład miejscowe preparaty przyspieszające porost włosów.
W przypadku łysienia plackowatego kuracja jest nieco bardziej skomplikowana, ponieważ nie do końca poznane jest podłoże tej choroby. Dermatolog może przepisać preparaty o działaniu immunosupresyjnym (doustne lub miejscowe) oraz płyny do stosowania na skórę głowy, zadaniem których jest pobudzenie włosów do wzrostu. Możliwe są też: fotochemioterapia, krioterapia czy immunoterapia miejscowa.
Łysienie to problem, którego możemy uniknąć?
W walce z nadmiernym wypadaniem włosów bardzo ważna jest jak najszybsza diagnoza. Czasami nie mamy wpływu na pojawienie się łysienia, ponieważ zależne jest to od czynników genetycznych. Łysienie w takim samym stopniu dotyka kobiet i mężczyzn, niezależnie od wieku. Jak najszybsze dostrzeżenie problemu pomoże w walce z tym schodzeniem. Również zmiana stylu życia, nawyków żywieniowych i odpowiednia pielęgnacja czupryny mogą mieć znaczny wpływ na zahamowanie tego problemu.
- https://www.healthline.com/health/alopecia-areata#treatment; 2020-10-07;
- https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/alopecia-areata#1; 2020-10-07;
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/70956; 2020-10-07;
- https://www.medicinenet.com/alopecia_areata/article.htm; 2020-10-07;
- https://www.news-medical.net/health/What-is-Alopecia.aspx; 2020-10-07;
- https://www.almirall.com/your-health/your-skin/skin-conditions/alopecia-areata; 2020-10-07;
Mi na łysienie pomogly dobrze szampony i odzywka z keratyną roślinną
No tak całkiem, przy np myciu i czesaniu dosć zauważalne ilości kłaków xD Ale potem ogarnelam ten zestaw z delpos i jakoś mi się poprawiło z czasem.
a mocno ci wypadaly? Jak szybko to pooglo? Co w ogole uzywasz?
W moim przypadku pomogło stosowanie wcierki kaminomoto, zmiana stylu życia i suplementacja witamin. Dopiero przy badaniach okazało się, że brakuje mi żelaza, witaminy D i innych ważnych składników. Teraz je codziennie dostarczam organizmowi.