Choroba Hashimoto to przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy, a mówiąc prościej, sytuacja, w której sam system immunologiczny atakuje gruczoł tarczycy i prowadzi do jej dysfunkcji, a czasem wręcz zaniku. Oprócz leków hormonalnych i przeciwzapalnych ważną częścią leczenie choroby Hashimoto jest zdrowy tryb życia, a zwłaszcza przemyślana dieta.
fot. shutterstock- Objawy choroby Hashimoto
- Choroba Hashimoto - jak ją zdiagnozować?
- Pokarmy, które należy spożywać przy chorobie Hashimoto
- Żywność niewskazana w diecie Hashimoto
- Przywracanie produktów do diety Hashimoto
- Dieta Hashimoto - zdrowy styl życia to najlepsze lekarstwo
Objawy choroby Hashimoto
Zaburzenia funkcjonowania tarczycy w prostej linii oddziałują na metabolizm, system nerwowy, temperaturę ciała, siłę mięśni, cykl miesiączkowy, poziom cholesterolu oraz wagę ciała. Symptomy dotyczące powyższych stref pojawiają się jednak stopniowo i mogą być różnie nasilone od przypadku do przypadku. Jednym z ważniejszych i najłatwiejszych do zdiagnozowania objawów jest wole tarczycy, czyli zgrubienie na szyi spowodowane powiększeniem się gruczołu.
Ponadto chorzy często skarżą się na:
- uporczywe zmęczenie mimo wyspania,
- nieuzasadniony przyrost wagi,
- ciągłe uczucie zimna,
- nawykowe zaparcia,
- stany depresyjne i rozdrażnienie,
- bardzo suchą skórę,
- osłabienie fizyczne,
- zaburzenia cyklu miesiączkowego.
Choroba Hashimoto - jak ją zdiagnozować?
Aby potwierdzić diagnozę lekarz musi palpacyjnie zbadać gruczoł tarczycy, a także zlecić badania krwi mierzące przeciwciała anty-TPO-ab, anty-TgAb oraz TRAb. Bada się również poziom hormonów tarczycy T3 i fT3 oraz wykonuje biopsję gruczołu i badanie histopatologiczne pobranej tkanki.
Podstawowe leczenie farmakologiczne przy stwierdzonej chorobie Hashimoto obejmuje podawanie lewotyroksyny – syntetycznego hormonu tarczycowego. Jak wskazują badania naukowe, dieta może mieć jednak ogromny wpływ na przebieg schorzenia i jakość życia pacjenta.
Wołowina – bardzo wskazana dla chorych na Hashimoto; źródło: pixabay.com
Pokarmy, które należy spożywać przy chorobie Hashimoto
Z dietetycznego punktu widzenia, sprawność tarczycy zależy w dużym stopniu od odpowiedniej podaży trzech pierwiastków: cynku, jodu i selenu. Jod jest dość powszechny we współczesnej diecie, ale można dbać o jego zwiększony dopływ kupując sól jodowaną i spożywając ryby morskie. Jest to minerał niezbędny do produkcji hormonów tarczycowych.
Selen gromadzony jest w tarczycy i może obniżać poziom przeciwciał odpowiedzialnych za chorobę Hashimoto. Jego dobrym źródłami pokarmowymi są kurczak, wołowina, tuńczyk oraz sardynki. Z kolei cynk ma działanie stymulujące produkcję tyroksyny i można go znaleźć w ostrygach, a także wołowinie i kurczaku.
Oprócz wspomnianych wyżej pokarmów ważną rolę w łagodzeniu objawów choroby Hashimoto odgrywają następujące grupy produktów:
- większość warzyw i owoców, łącznie z uważanymi kiedyś za szkodliwe dla tarczycy brokułami czy jarmużem;
- żywność fermentowana, zwłaszcza kapusta kiszona, ogórki kiszone, kimchi;
- mięso z organicznej hodowli, m.in. indyk, jagnięcina, ryby;
- podroby;
- owoce o niskiej zawartości cukru, np. jabłka, gruszki, wiśnie, truskawki, śliwki, brzoskwinie;
- oliwki i oliwa z oliwek;
- masło i mleko kokosowe.
Posiłki warto doprawiać ziołami i przyprawami, a także octami i olejem z awokado. Do picia wskazane są natomiast niemal wszystkie rodzaje herbat oraz napary ziołowe, ale w wersji niesłodzonej.
Produkty wysoce wskazane i wysoce niewskazane w diecie pacjentów z chorobą Hashimoto; opracowanie własne
Żywność niewskazana w diecie Hashimoto
Choroba Hashimoto należy do schorzeń autoimmunologicznych, w leczeniu których wielką rolę odgrywa nie tylko spożywanie produktów wskazanych, ale także omijanie żywności mogącej powodować nasilenie stanu zapalnego. W tym przypadku na cenzurowanym znajduje się duża grupa pokarmów pochodzenia zbożowego.
Dwie podstawowe diety zalecane chorym na Hashimoto to dieta bezglutenowa oraz dieta paleo, nazywana też dietą człowieka jaskiniowego. Ich częścią wspólną jest zakaz spożywania produktów zbożowych, w szczególności zaś:
- pieczywa;
- kaszy kukurydzianej, pszenicznej, jęczmiennej oraz ryżu;
- płatków owsianych i produktów typu muesli;
- mąki pszennej, żytniej, jęczmiennej, orkiszowej.
Poza tym wysoce niewskazane są wszystkie pokarmy o wysokim indeksie glikemicznym, a więc nie tylko cukier i słodycze, ale także wszelkie sztuczne słodziki, syropy naturalne, miody oraz owoce o wysokiej zawartości cukru, m.in. mango, ananas, winogrona, arbuz.
Nie poleca się również żywności pochodzącej z ziaren, a więc orzechów, nasion chia, słonecznikowych, sezamu, siemienia lnianego, kakao, a nawet przypraw pozyskiwanych z nasion, czyli anyżu, kolendry, kminu, gorczycy, kardamonu, jałowca, pieprzu i wanilii.
W początkowej fazie leczenia wskazane jest również wykluczenie z diety jaj oraz nabiału, zarówno z mleka krowiego, jak i owczego. Unikać należy również margaryny i produktów sojowych – jedyne dozwolone mleko i jogurty to produkty kokosowe. Większość roślin strączkowych jest zresztą niepolecana.
Wreszcie, na cenzurowanym znalazły się także warzywa psiankowate, które mogą intensyfikować proces zapalny w organizmie. Mowa tutaj o pomidorach, papryce, bakłażanie a także przyprawach typu chili.
Zdecydowanie niewskazany jest także alkohol, który w bezpośredni i negatywny sposób wpływa na funkcjonowanie tarczycy. Pacjenci z Hashimoto rozwijają wręcz czasem nietolerancję na alkohol, która objawia się stanem zatrucia organizmu po nawet umiarkowanym spożyciu. Tym niemniej, w indywidualnych przypadkach niewielkie ilości mogą być dozwolone po konsultacji z lekarzem prowadzącym.
Ekologia.pl poleca
Pieczywo – wysoce niewskazane dla chorych na Hashimoto; źródło: pixabay.com
Przywracanie produktów do diety Hashimoto
Dobra wiadomość jest taka, że w najsurowszej wersji obejmującej wspomniane wyżej ograniczenia, dieta Hashimoto prowadzona jest tylko w bardzo nielicznych przypadkach. Najczęściej po okresie uspokojenia dolegliwości lekarze sugerują eksperymentalne wprowadzenie poszczególnych pokarmów z zakazanej listy i obserwowanie potencjonalnych oznak pogorszenia się stanu zdrowia.
W pierwszej kolejności poleca się przywrócenie do jadłospisu jaj, które mają wiele wartości odżywczych, m.in. pokaźną dawkę jodu i selenu. Następnie można pomyśleć o nasionach, warzywach strączkowych czy pomidorach. Jeśli wprowadzeniu jakiegoś pokarmu towarzyszą objawy takie jak nadmierne wzdęcie, bóle głowy i stawów, zmęczenie, bezsenność czy problemy skórne, należy wstrzymać się z konsumpcją i spróbować ponownie na kilka miesięcy. Nie należy w żadnym razie wprowadzać więcej niż jeden nowy produkt żywnościowy na tydzień!
Dieta Hashimoto - zdrowy styl życia to najlepsze lekarstwo
Tak jak przy wielu innych chorobach, zmiana stylu życia i sposobu odżywiania nie tylko łagodzi konkretne dolegliwości, ale poprawia ogólną kondycję organizmu, w tym system odpornościowy odpowiedzialny za radzenie sobie z problemami. Diagnoza u lekarza nie musi być więc traktowana jako wyrok, ale raczej pretekst, aby inaczej pokierować swoim życiem i poczuć się lepiej. Oprócz wspomnianych zmian w jadłospisie, warto przebywać więcej na świeżym powietrzu – oprócz dotlenienia zyskujemy tym sposobem solidną dozę witaminy D, której brak nagminnie spotykany u pacjentów z Hashimoto. Poza tym warto pamiętać o jedzeniu mniejszych posiłków, ale często – nawet 9 razy dziennie – aby uniknąć spadku poziomu cukru we krwi. Duże ilości płynów, minimum osiem godzin snu na dobę i ograniczanie źródeł stresu to bardzo ogólne zalecenia zdrowotne, ale szczególnie zasadne dla problemów z tarczycą.
Lekarze podkreślają też, że regularny lekki lub umiarkowany wysiłek fizyczny oraz życie towarzyskie pełne śmiechu, pogody i przyjaźni to czynniki, które mogą tylko pomóc!
Ekologia.pl (Agata Pavlinec)
Bibliografia
- “https://www.healthline.com/health/hashimoto-diet”; data dostępu: 2018-08-27
- “https://www.medicalnewstoday.com/articles/321197.php”; data dostępu: 2018-08-27
- “http://functionalhealthnews.com/2016/12/start-the-new-year-with-an-anti-inflammatory-detox-diet-2/”; data dostępu: 2018-08-27
- “https://drknews.com/autoimmune-gut-repair-diet/”; data dostępu: 2018-08-27
- “http://www.redriverhealthandwellness.com/study-proves-anti-inflammatory-diet-tames-hashimotos-low-thyroid/”; data dostępu: 2018-08-27
