Szczur wędrowny (Rattus norvegicus)

Wygląd

Szczur wędrowny – długość ciała wynosi 20 -30 cm, ogon jest krótszy od reszty ciała i ma 15 -23 cm, waga waha się w granicach od 150 do 580 g. Gryzoń ten jest większy i silniej zbudowany od spokrewnionego z nim szczura śniadego, ma od niego grubszy ogon (który jest całkowicie pozbawiony owłosienia), bardziej tępo zakończony pysk i mniejsze uszy. Jego sierść jest bez połysku, w różnych odcieniach barwy szarobrunatnej, spód ciała jest zawsze jaśniejszy od grzbietu – białawy, żółtawoszary lub popielaty. Czasami zdarzają się osobniki z grzbietem bardzo ciemnym – czarnobrązowym lub wręcz czarnym.

Występowanie

Szczur wędrowny pierwotnie zamieszkiwał stepy północnych Chin, Mongolii i południowej Syberii. Obecnie rozpowszechnił się na całym świecie, z wyjątkiem terenów podbiegunowych. W Polsce pospolity w całym kraju, ustawowo tępiony. Jest gatunkiem typowo synantropijnym.

Tryb życia

Środowiskiem życia szczura wędrownego są osiedla ludzkie. Najczęściej można go spotkać w magazynach produktów żywnościowych, spichlerzach, rzeźniach, stajniach, piwnicach, śmietnikach. Chętnie też trzyma się brzegów zanieczyszczonych zbiorników wodnych, ścieków, a także sieci kanalizacyjnych. Unika terenów suchych. Nory zakłada pod podłogami, między workami i skrzyniami, w rurach kanalizacyjnych. Na terenach niezabudowanych wykopuje w ziemi nory składające się z rozgałęzionych tuneli, oddzielnych komór do spania i do przechowywania zapasów oraz zaopatrzonych w kilka wejść. Tworzy dobrze zorganizowane grupy rodzinne, które zaciekle bronią swego terytorium przed obcymi szczurami. Na terenach niezamieszkanych zbiera się w kolonie mogące liczy 200 osobników. W dzień przesypia w kryjówkach ok. 13 godzin, aktywność przejawia głównie o zmierzchu i w nocy. Dobrze i chętnie pływa.
 

Odżywianie

Szczur wędrowny jest wszystkożerny, ale ważną rolę w jego jadłospisie odgrywa pokarm zwierzęcy. Zjada owady, małe ptaki, jaja, ryby, padlinę, ale w stadzie potrafi atakować stworzenia dużo większe od siebie, np. króliki, prosięta, a nawet dzieci. Oprócz tego żywi się nasionami, owocami, warzywami, odpadkami, karmą dla bydła.

Rozmnażanie i rozwój

Szczur wędrowny rozmnaża się przez cały rok, dając rocznie ok. 7 miotów. Ciąża trwa 22 -24 dni. W miocie jest od 2 do 22 młodych, które otwierają oczy po 13 -17 dniach. Dojrzałość płciową osiągają najczęściej w wieku 3 miesięcy. Szczur wędrowny żyje 3 -6 lat.