Muchomor plamisty (Amanita pantherina)

Wstęp

Muchomor plamisty jest silnie grzybem trującym. Posiada te same substancje toksyczne, co muchomor czerwony, tylko w większym stężeniu. W Polsce jest dość pospolity.

Sezon

Muchomor plamisty rośnie od lipca do listopada.

Występowanie

Muchomor plamisty występuje głównie w lasach liściastych, ale można spotkać go także w lasach iglastych pod sosnami, a w rejonach górskich pod świerkami. Rośnie pojedynczo lub w małych grupach po kilka sztuk, na glebach piaszczystych i kwaśnych. Występuje na całej półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego.

Wygląd

Owocnik muchomora plamistego osiąga średnicę od 4 do 12 cm. U młodych osobników ma kształt kulisty, u starszych robi się wypukły i płaski. Na brzegu kapelusza widać wyraźne prążki. Ma kolor brązowy, brunatny lub brązowoszary. Jego skóra pokryta jest białymi, regularnie rozmieszczonymi łatkami, które czasem znikają pod wpływem deszczu. Skórę łatwo oddzielić od reszty grzyba.

Blaszki muchomora plamistego są gęsto ułożone i wolne przy trzonie. Mają biały kolor. Nie zrastają się.

Trzon muchomora plamistego osiąga wysokość od 5 do 15 cm i grubość od 1 do 2 cm. U młodych osobników jest gruby i masywny, z czasem staje się smukły i walcowaty. Jest pusty w środku. U dołu posiada bulwiaste, niewielkie zgrubienie z kilkoma rzędami wałeczków. Pod kapeluszem ma gładki, błoniasty pierścień, który u starszych okazów zanika. Ma biały kolor i jest błyszczący.

Miąższ muchomora plamistego jest biały. Po przecięciu nie zmienia barwy. Jest kruchy. Ma łagodny, trochę słodki smak. Jego zapach przypomina ziemniaki lub rzodkiewkę.

Muchomor plamisty często mylony jest z jadalnymi muchomorem czerwieniejącym i muchomorem twardawym. Rozróżnić je można po pierścieniu, który u muchomora plamistego jest gładki, a u pozostałych dwóch grzybów rowkowany. Ponadto miąższ muchomora czerwieniejącego po przecięciu zmienia barwę na czerwoną, a miąższ muchomora plamistego pozostaje bez zmian. Innym grzybem, z którym można pomylić muchomora plamistego jest muchomor chropowaty. Te dwa grzyby różnią się kolorem pierścienia – u muchomora chropowatego jest on żółty, a u muchomora plamistego jest biały.

Właściwości trujące

Muchomor plamisty jest silnie trującym grzybem zawierającym kwas ibutenowy i muscymol – są to substancje oddziałujące na układ nerwowy człowieka. Obie toksyny powodują zaburzenia funkcji mózgu.

Działanie

Ze względu na silne właściwości trujące muchomor plamisty nie nadaje się do spożycia. Muchomor plamisty znany jest z tych samych właściwości co muchomor czerwony. Muchomor plamisty zalicza się do grzybów wywołujących zaburzenia neuropsychotropowe. Objawy pojawiają się w  czasie do  6  godz. po spożyciu muchomora plamistego. U osób dorosłych spożycie muchomora plamistego powoduje uczucie zmęczenia, zaburzenia równowagi, niepokój, nadmierną pobudliwości, zawroty głowy, omamy słochowe i halucynacje. W przypadku zatrucia należy jak najszybciej doprowadzić do opróżnienia żołądka i natychmiast wezwać pomoc lekarską.