Pieczarka słomkowożółta (Agaricus urinascens)

Wstęp

Pieczarka słomkowożółta jest smacznym grzybem jadalnym. Niestety zasięg jej występowania jest bardzo ograniczony, przez co w Polsce i wielu innych krajach europejskich, została wpisana na listę gatunków zagrożonych. Pieczarka słomkowożółta była również znana pod nazwami pieczarka wielozarodnikowa i pieczarka słomkowa.

Sezon

Sezon na pieczarkę słomkowożółtą trwa stosunkowo krótko. Grzyb ten pojawia się w lasach dopiero w sierpniu i zbierać go można tylko do końca października.

Występowanie

Pieczarka słomkowożółta występuje w lasach liściastych, iglastych i mieszanych. Najczęściej można ją znaleźć na skraju lasu, głównie w miejscach trawiastych, takich jak polany i pastwiska. Rośnie przede wszystkim na terenach średnio górzystych. Jest gatunkiem rzadkim, na terenie Europy najczęściej pojawia się w Alpach, gdzie miejscami występuje dość pospolicie.

Wygląd

Owocnik pieczarki słomkowożółtej osiąga średnicę od 15 do 25 cm., chociaż czasami trafiają się egzemplarze o średnicy przekraczającej 50 cm. U młodych osobników ma kształt półkulisty, który w późniejszym okresie zmienia się w wypukły. Starsze egzemplarze mają kapelusze płaskie. Owocniki pieczarki słomkowożółtej najczęściej mają biały kolor, który pod wpływem nacisku lub uszkodzenia powoli zaczyna zmieniać barwę na jasnożółtą. Powierzchnia kapelusza pokryta jest delikatną, jedwabistą skórą, na której mogą znajdować się drobne łuseczki. Owocnik charakteryzuje się dużą mięsistością.

Blaszki pieczarki słomkowożółtej są gęsto ułożone i przylegające do siebie. Na końcach są wolne i nie przyrastają do trzonu. U młodych osobników mają szary kolor, z czasem zmieniają barwę na purpurową i brązową.

Trzon pieczarki słomkowożółtej jest krótki i bardzo gruby (nie zostały jeszcze podane przybliżone wymiary, jakie może osiągać). Ma walcowaty kształt, zwężający się ku górze. W połowie otoczony jest grubym, bardzo szerokim, odstającym poziomo pierścieniem, zakończonym ząbkowanym brzegiem. U starszych okazów pierścień zaczyna opadać. Powyżej pierścienia trzon przybiera purpurowy odcień, po niżej ma biały kolor, na którym pojawiają się żółte przebarwienia. Jego powierzchnia pokryta jest delikatnymi kosmkami.

Miąższ pieczarki słomkowożółtej ma białą barwę. Pod wpływem uszkodzeń przebarwia się na pomarańczowo lub czerwono. Ma łagodny, grzybowy smak i słaby, przyjemny zapach anyżu.

Pieczarkę słomkowożółtą można łatwo pomylić z trującymi muchomorami: zielonawym, wiosennym i jadowitym. Muchomora zielonawego można odróżnić po jasnozielonym zabarwieniu kapelusza i miąższu, który nie zmienia koloru po przekrojeniu. Charakterystycznymi cechami pozwalającymi odróżniającą muchomora wiosennego od pieczarki słomkowożółtej jest jasnozielony trzon osadzony w pochwie i miąższ o słodkawym, mdłym zapachu. Natomiast miąższ muchomora jadowitego ma ostry, nieprzyjemny, duszący zapach i nie zmienia barwy po przekrojeniu.

Pieczarka słomkowożółta podobna jest także do jadalnej pieczarki białawej i trującej pieczarki karbolowej. Pieczarkę białawą można odróżnić po miąższu, który po przecięciu zmienia barwę na żółtą. Miąższ pieczarki słomkowożółtej zapachem przypomina karbol lub atrament.

Właściwości

Pieczarka słomkowożółta jest smacznym grzybem jadalnym o wysokiej wartości odżywczej. Głównie składa się z wody, ale zawiera również dużą ilość białka, węglowodanów i błonników. Jest także dobrym źródłem witamin (głównie witamin z grupy B) i pierwiastków mineralnych.

Zastosowanie

Pieczarkę słomkowożółtą można gotować, dusić, smażyć i piec. Dobrze smakuje w połączeniu z innymi pieczarkami. Można jej także używać jako składnika do zup, sosów i sałatek.