sozologia
Sozologia — dziedzina wiedzy obejmująca zagadnienia czynnej oraz biernej ochrony środowiska naturalnego (z języka greckiego sódzein znaczy ochraniać; zaś lógos – nauka). Sozologia analizuje dostępne metody i narzędzia służące ochronie przyrody oraz wspieraniu trwałości jej zasobów. Nakłania ku racjonalnemu korzystaniu z bogactw naturalnych, w celu ograniczenia i łagodzenia skutków ich eksploatacji.
Przedstawiciele sozologii badają wpływ rozwoju cywilizacji na środowisko naturalne. Ponieważ mówimy tu o wpływie iście destrukcyjnym, do ich zadań należy opracowywanie sposobów ochrony środowiska przed zgubną działalnością człowieka. Termin sozologia, jako nowe pojęcie oraz odrębną dziedzinę nauki, wprowadził w 1965 roku polski profesor, geolog i ekolog, a także działacz społeczny Walery Goetel. Goetel był również współtwórcą trzech parków narodowych: Tatrzańskiego, Pienińskiego i Babiogórskiego. Karierę naukową poświecił głównie badaniom nad geologiczną budową Tatr. Co istotne, pojęcie sozologia nie zostało rozpowszechnione poza granicami naszego kraju.
Sozologia, w celu wypracowania jak najlepszych rozwiązań z zakresu ochrony środowiska i łagodzenia wpływu rozwoju cywilizacyjnego na jego stan, korzysta z innych dziedzin wiedzy. Czerpie przede wszystkim z ekologii, geografii, hydrologii, geologii, meteorologii, jak również z ekonomii. Znana sozologom i wykorzystywana przez nich jest również wiedza z zakresu łowiectwa, rybołówstwa, leśnictwa i rolnictwa. Blisko jej także do ekozofii, czyli filozofii, która w centrum swoich rozważań stawia ekologię, a jej założenia skierowane są na życie w zgodzie ze środowiskiem naturalnym. Sozologia, podobnie jak ekozofia, jest umocowana na światopoglądzie, który zakłada świadome i jak najmniej szkodliwe dla środowiska przyrodniczego funkcjonowanie człowieka na co dzień. Ze względu na swój wymiar praktyczny nazywana jest także ekologią stosowaną.
Rozwój cywilizacji to proces ciągły, który następuje poprzez postęp w dziedzinie techniki, przemysłu i komunikacji oraz związaną z nimi eksplozję demograficzną. Jego gwałtowne przyśpieszenie nastąpiło w XIX wieku, w którym to miała miejsce rewolucja przemysłowa. W tym samym czasie, na równie szeroką skalę, rozpoczęła się także degradacja środowiska, której skutki odczuwamy do dziś i będziemy odczuwali nadal. W porównaniu do tego okresu, wpływ poprzednich epok na stan zasobów przyrodniczych był niewielki. Jeśli mowa o negatywnych efektach rozwoju cywilizacyjnego, na pierwszym miejscu należy wskazać właśnie eksploatację i wyniszczanie zasobów naturalnych. Działania człowieka poczynione w kierunku osiągania kolejnych etapów postępu technologicznego czy przemysłowego od zawsze miały negatywny wpływ na środowisko naturalne oraz zaburzały równowagę w funkcjonowaniu ekosystemów. Otrzymały nawet odrębną nazwę – antropopresja.
Antropopresja dokonuje się przede wszystkim poprzez zanieczyszczanie powietrza przez pyły i gazy (wydzielane wskutek funkcjonowania przemysły energetycznego, hutniczego i chemicznego), co rujnuje również stan wód i gleb oraz kondycję organizmów żywych. Przykładami idących za tym konsekwencji są: efekt cieplarniany, kwaśne deszcze, emisja do atmosfery metali ciężkich, smog.
Sozologia analizuje przyczyny i przebieg powstawania tych konsekwencji oraz próbuje wynajdować rozwiązania mające ograniczyć lub zatrzymać takie zjawiska, jak: erozja gleby, zakłócenia w obiegu wody, zanieczyszczanie wód, chemizacja rolnictwa, wyniszczanie i wymieranie wielu gatunków roślin i zwierząt czy problem nadmiernej produkcji odpadów i zajmowania przestrzeni przez wysypiska śmieci. Co ważne, sozologia ma istotne znaczenie dla jakości życia człowieka, gdyż każde z wymienionych zjawisk ma negatywny wpływ na ludzkie zdrowie.
Sozologia dzieli się na kilka działów.
Są to:
- sozologia szczegółowa – analizuje charakter wszystkich czynników związanych z działalnością człowieka, mających wpływ na środowisko, a także bierze pod lupę genezę i strukturę poszczególnych elementów środowiska;
- sozologia planistyczna – jej celem jest wypracowanie modeli obiektów i działalności człowieka dostosowanych do struktury środowiska;
- sozologia dynamiczna – bada dynamikę i zakres zmian zachodzących w środowisku naturalnym.
Podział ten obejmuje również sozotechnikę, sozografię oraz sozonomię, z których najbardziej praktyczna wydaje się sozotechnika, badająca konkretne narzędzia i techniki służące maksymalnemu łagodzeniu wpływu działalności człowieka na środowisko przyrodnicze.
To bardzo zła „publikacja”. Pisanie artykułu nawet na TAKIEJ stronie wymaga wstawianie źródeł po podaniu informacji z nich.
amogus
cześć, jestem dariusz i chejtuje sozologie.
To wspaniałe że polak wyodrebnil taka nauke zyczyc by nam tylko by sozologia byla naczelnym przedmiotem w szkole ito jak najwcześniej