Najgłośniejsze zwierzęta na świecie

Ludzkie uszy są umiarkowanie wrażliwe na dźwięki. Nie jesteśmy w stanie, jak nietoperze, delfiny czy słonie, słyszeć dźwięki o bardzo niskiej frekwencji, ale dość dobrze radzimy sobie z zakresem od 250 do 6 tysięcy herców. Hałas powoduje jednak wyraźny dyskomfort, a nawet może uszkodzić nasz słuch. Wbrew pozorom jego źródłem jest nie tylko transport, muzyka czy działalność przemysłowa, ale także zwierzęta. Te najgłośniejsze mogą nawet spowodować pęknięcie bębenka w uchu. Oto 10 najgłośniejszych zwierząt na świecie!

Aby zrozumieć skalę hałasu w królestwie zwierząt warto zrozumieć, jak odbieramy różne poziomy decybeli. I tak 10 dB to siła dźwięku oddechu, 30 dB szeptu, zaś 50 dB świergotu ptaków. Od 70 dB postrzegamy hałasy jako nieprzyjemne, a przy 90 dB, odpowiadających kosiarce do trawy, bywamy już bardzo poirytowani. Do najbardziej uporczywych hałasów, które bezpośrednio zagrażają naszemu słuchowi, należy odgłos piły łańcuchowej (110 dB), syreny ambulansu (120 dB), silnika odrzutowego (130 dB) oraz sztucznych ogni (140 dB). Startująca w kosmos rakieta wydaje dźwięki o sile 170 dB, zaś przy eksplozji mówimy nawet o 180 dB i realnym ryzyku ogłuchnięcia. Jak na tym tle prezentują się wokalne możliwości zwierząt?

Kaszalot spermacetowy

Tytuł najgłośniejszego zwierzęcia świata bez żadnych wątpliwości należy do kaszalota spermacetowego (Physeter macrocephalus). Ten ogromny ssak ważący do 50 ton jest w stanie emitować dźwięki o sile do 233 dB! Mają one postać klikania i generowane są przez powietrze tłoczone ogromną siłą przez gigantyczne wargi foniczne umieszczone tuż pod otworem wydechowym. Dźwięk cofa się w głąb jamy nosowej wieloryba, przechodzi przez komory wypełnione oleistą masą (tzw. spermacetem) i rezonuje, odbijając się o przednią część czaszki. Naukowy potrafią już szacować wielkość danego osobnika analizując wydawaną przez niego serię kliknięć!

Po co kaszalotowi taka forma ekspresji? Wydaje się, że jest to umiejętność przekazywana z pokolenia i wykorzystywana do echolokacji. Za pomocą dolnej szczęki wieloryb jest w stanie wyłapywać odbite sygnały dźwiękowe, zyskując cenną wiedzę o otoczeniu. Dla ciekawego płetwonurka bliskie spotkanie z podwodnymi wibracjami kaszalota może skończyć się uszkodzeniem słuchu lub nawet okresowym paraliżem!

Ustonogi

Drugie miejsce w rankingu najgłośniejszych zwierząt świata zajmują… krewetki! Rodzina ustonogów (Stomatopoda), do której należy nawet 450 gatunków, jest w stanie wydawać dźwięki na poziomie 200 dB! Są one bardzo krótkie i wynikają z wibracji pancerza, które stworzenie uruchamia w trakcie polowania. Co ciekawe, ustonogi słyną przede wszystkim ze swych rozwiniętych szczękonóżek, którymi ściskają ofiary z siłą nawet 1500 newtonów. Bardzo efektowne dźwięki na poziomie 200 dB wydaje z siebie również krewetka pistoletowa (Alpheus bellulus), której szczypce potrafią wyrzucać pęcherzyki powietrza z prędkością 100 km/h. W efekcie powstaje fala dźwiękowa, która przypomina wystrzał z broni palnej i skutecznie ogłusza lub nawet zabija ofiarę!

Płetwal błękitny

Jako największe zwierzę na świecie płetwal błękitny (Balaenoptera musculus) ma prawo do robienia hałasu. Jego słynne „pieśni” odznaczają się wyjątkowo niską frekwencją (od 8 do 25 Hz) przy poziomie głośności sięgającym nawet 188 dB. Populacje z różnych obszarów rozwinęły swoje własne melodie, które zdaniem naukowców pełnią szereg rozmaitych ról – od afirmacji potrzeb seksualnych po zwykłą komunikację w czasie wspólnej konsumpcji. Mimo że ludzkie ucho nie słyszy większości wokalizacji płetwala z uwagi na ich zbyt niską frekwencję, naukowcy wykorzystują specjalne narzędzia akustycznego monitoringu, aby badać rozmieszczenie zagrożonego wyginięciem gatunku.

Rybak nocny

Czwarte miejsce w naszym zestawieniu jest nie mniejszą niespodzianką niż drugie. Rybak nocny (Noctilio leporinus) to amerykański nietoperz o charakterystycznej pomarańczowej sierści. Jak można się domyśleć z nazwy, poluje on zawsze w nocy i to na ryby, rzadziej kraby czy krewetki. Jak je znajduje pod powierzchnią wody? Za pomocą echolokacji, czyli analizy jak odbijają się emitowane przez niego dźwięki, a raczej straszliwe skrzeki o sile nawet 140 dB. Owa fala dźwiękowa może łatwo uszkodzić nasz aparat słuchowy mimo że pozostaje dla nas niesłyszalna ze względu wyjątkowo wysoką frekwencję, nawet do 200 kHz!

Wyjec

Bez problemów usłyszeć możemy natomiast wyjce (Allouatta), czyli małpy zamieszkujące obszar Ameryki Środkowej i Południowej. Samcze krzyki sięgają 90 – 140 dB i są słyszalne nawet w odległości 5 km! Cel jest jeden: przyciągnąć do siebie partnerkę i to najlepiej nie jedną. Za głębokość dźwięku odpowiada kość gnykowa zlokalizowana w gardle wyjca – im jest większa, tym bardziej imponujące i przekonywujące wołanie. Co ciekawe, najgłośniejsze gatunki wyjców zapłaciły za rozwój wokalnego potencjału wyraźnym ograniczeniem rozmiaru i sprawności jąder. Te gatunki zaś, które wyją znacznie ciszej, otrzymały od Matki Natury na pociechę jądra duże i kolorystycznie wyraziste.

Kakapo

Na liście najgłośniejszych zwierząt świata musi znaleźć się miejsce dla ptaków. Kakapo (Strigops habroptilus) to najcięższa papuga świata, która ze względu na swoje gabaryty nie potrafi latać. Samce potrafią natomiast dudnić donośnym głosem o niskiej frekwencji i decybelach sięgających nawet ponad 130! Ich występy mają oczywiście charakter godowy i są doskonale słyszalne na dystansie 1 km. Aby przyciągnąć do siebie samicę kakapo wykorzystuje worki powietrzne na swej piersi produkując całą serię chrząkających, dudniących i dzwoniących wokali, które bywają tak wyczerpujące, że po czterech miesiącach koncertów zalotnik traci nawet połowę swojej wagi!

Kakadu molucka

Niewiele cichszym gatunkiem są kakadu molucka (Cacatua moluccensis) zamieszkujące we wschodniej części Indonezji. Ta stosunkowo duża papuga uważana jest za bardzo inteligentną i dlatego fascynuje wielu profesjonalnych i hobbystycznych hodowców. Niestety, współżycie z nią bywa bardzo trudne, bo chociaż jest bardzo towarzyska i uwielbia czułości, potrafi krzyczeć z siłą 129 dB. Ów krzyk bywa sygnałem ostrzegawczym dla stada, więc byle niespodzianka może spowodować prawdziwy rwetes. Co gorsza, kakadu malukańskie uwielbiają witać dzień dwudziestominutowym rytuałem skrzeku, którego w przeciwieństwie do budzika nie da się wyłączyć.

Cykada

Nie trzeba jednak wcale być wielkim, aby zrobić dużo zamieszania. Najgłośniejszymi owadami na świecie są cykady, a konkretniej samce australijskiego gatunku Cyclochila australasiae. Mierzący zaledwie 4 cm insekt za pomocą specjalnych mięśni kurczy cały swój brzuch produkując dźwięki o sile nawet 120 dB. Rezonują one dodatkowo w worku powietrznym, roznosząc się na odległość nawet 2 km. Ich celem, jak się łatwo domyśleć, jest znalezienie godnej partnerki.

Żaba rycząca

Do grona największych producentów hałasu w królestwie zwierząt zaliczyć też należy żabę ryczącą (Lithobates catesbeianus). Ten północnoamerykański płaz jest cenionym przysmakiem, ale sam również odznacza się lwim apetytem, nierzadko zaburzając równowagę naturalnych ekosystemów. Przez trzy miesiące w roku, od maja do lipca, samce myślą jednak praktycznie tylko o seksie, organizując chóry, których wokalna ekspresja sięga nawet 119 dB. Ryczące żaby w imię miłości wycieńczają się energetycznie, porzucają myśl o jedzeniu i często same padają ofiarą niewrażliwych drapieżników.

Słoń afrykański

Nie będzie dla nikogo niespodzianką, że status wyjątkowo głośnego zwierzęcia przypada również słoniowi (Loxodonta africana). Źródłem hałasu, który sięgać może nawet 118 dB, jest w tym przypadku oczywiście trąba. Naukowcy badający zwyczaje słoni zaobserwowali szeroki repertuar komunikacyjnych sygnałów – od powitalnych pomruków po euforyczne krzyki rodziny samicy, której udało się nawiązać stosunek płciowy. Najgłośniej słonie „trąbią” jednak w przypadku spodziewanego zagrożenia.

Również inne ssaki lądowe mogą być dumne ze swoich akustycznych talentów. Wycie wilka osiągnąć może 115 dB, ryki lwa 114 dB, a przerażający śmiech hieny nawet 112 dB. Ku podziwu, człowiek nie musi wcale czuć się w tej konkurencji niedowartościowany. W Księdze Rekordów Guinnessa tytuł najgłośniejszego ludzkiego krzyku należy do Jill Drake, skąd inąd nauczycielki, która wydała z siebie wrzask o sile aż 129 dB!