Oceany można przywrócić do dawnej świetności w ciągu 30 lat

Mimo że traktujemy je jak śmietnik ludzkości, oceany okazują się niezwykle odporne na nasze dewastacyjne działania. Co więcej, oceany można przywrócić do dawnej świetności w ciągu zaledwie 30 lat ‒ wynika z najnowszego badania opublikowanego na łamacz czasopisma „Nature”

Oceany były eksploatowane przez ludzi od stuleci, ale negatywne skutki naszego zaangażowania ujawniły się dopiero w ciągu ostatnich 50 lat.

Poprzez przełowienie, zanieczyszczenia i dewastację wybrzeży ‒ ludzkość od wieków wyrządza poważne szkody oceanom i ich mieszkańcom. W ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci rosnący wpływ zmian klimatu spowodował bielenie koralowców i wzrost kwasowości oceanu. Zostało to udokumentowane w zeszłorocznym raporcie specjalnym Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC).

Jednak sukcesy w zakresie ochrony przyrody, choć wciąż jednostkowe, pokazują niezwykłą odporność mórz. Za przykład może posłużyć liczba wielorybów, która odbiła się od dna, od czasu wprowadzenia zakazu wielorybnictwa komercyjnego. Odsetek gatunków morskich uznanych za zagrożone wyginięciem przez IUCN spadł z 18% w 2000 r. do 11,4% w 2019 r.

Naukowcy twierdzą, że obecnie istniejąca wiedza, może przyczynić się do odrodzenia dzikiej fauny i flory do 2050 r.. Dobra kondycja oceanów wpłynie pozytywnie na nasze życie ‒ od żywności po ochronę wybrzeży i stabilność klimatu. Niezbędne środki, w tym ochrona dużych obszarów oceanu, zrównoważone połowy i kontrola zanieczyszczenia, kosztowałyby miliardy dolarów rocznie, twierdzą naukowcy, ale przyniosłyby korzyści 10-krotnie wyższe.

„Nasze badanie dokumentuje odbudowę populacji morskich, siedlisk i ekosystemów po wcześniejszych interwencjach w zakresie ochrony. Dostarcza konkretnych, opartych na dowodach zaleceń, aby skalować sprawdzone rozwiązania na całym świecie” – powiedział główny autor Carlos Duarte, profesor nauk o morzu na King Abdullah University Nauki i Technologii (KAUST) w Thuwal, Arabia Saudyjska.

„Wiemy, co powinniśmy zrobić, aby odbudować życie morskie, i mamy dowody, że cel ten można osiągnąć w ciągu trzech dekad. W rzeczywistości wymaga to przyspieszenia naszych wysiłków i rozłożenia ich na obszary, w których wysiłki są obecnie niewielkie”.

Naukowcy zidentyfikowali dziewięć obszarów, które są kluczowe dla odbudowy kondycji oceanów: słone mokradła, namorzyny, trawy morskie, rafy koralowe, wodorosty morskie, rafy ostrygowe, łowiska, megafauna i głęboki ocean.  

Naukowcy zalecają szereg niezbędnych działań, w tym ochronę gatunków, rozsądne pozyskiwanie i przywracanie siedlisk morskich.

„Mamy teraz umiejętności i wiedzę, które pozwolą nam przywracać ważne siedliska morskie, takie jak rafy ostrygowe, bagna namorzynowe i słone bagna – które utrzymują nasze morza w czystości, sprawiają, że nasze wybrzeża są chronione i zapewniają pożywienie dla całych ekosystemów” ‒ powiedział współautor badania, prof. Callum Roberts z University of York, UK.

Badacze zwracają uwagę, ze dużym wyzwaniem są zmiany klimatu, które podnoszą poziom mórz i zakwaszają wody.

„Jeśli nie zajmiemy się zmianami klimatu i nie zwiększymy działań, ryzykujemy, że nasze dotychczasowe wysiłki pójdą na marne” ‒ powiedział prof. Duarte.

„Musimy także zbliżyć się do zmniejszenia presji na zasoby rybne i zająć się elementami zanieczyszczenia, takimi jak odpady z tworzyw sztucznych”.

Kolejnym ważnym pytaniem są pieniądze. Nowe badanie szacuje, że do 2050 r. odbudowa życia morskiego będzie kosztować 10-20 mld USD rocznie. Jednak przegląd wskazuje również, że dla każdego zainwestowanego dolara oczekiwany zwrot wyniósłby 10 USD.

Autorzy potwierdzają, że rządy mają teraz na myśli wiele innych problemów, ale uważają, że ratowanie oceanów jest bardzo osiągalnym celem.