Spotyka się 2
podgatunki jeża europejskiego -
jeż zachodnioeuropejski (E. e.euoropaeus) - z ciemną, brunatną plamą na środku piersi oraz j
eż wschodnioeuropejski (E. e. concolor) - z białawym spodem ciała. Długość ciała tego
gatunku wynosi ok. 26 cm, długość
ogona 2 -4 cm, masa ciała 0,6 -1,2 kg. Grzbiet, boki ciała i wierzch głowy pokryte są
kolcami o długości 2 -3 cm. Środkowa ich część ma
barwę brązową, a podstawa i koniec są żółte. Pysk jeża europejskiego jest lekko wydłużony i ostro zakończony, uszy niewielkie. Silny podskórny
mięsień okrężny umożliwia temu zwijanie się w kulę i stroszenie kolców.
- Występowanie
- Tryb życia
- Odżywianie
- Rozmnażanie i rozwój
- Systematyka
- Galeria zdjęć
Areał występowania jeża europejskiego obejmuje niemal całą i umiarkowaną strefę Azji. Granicę występowania obu podgatunków - wschodnio - i zachodnioeuropejskiego stanowi Odra, a strefa ich wspólnego występowania jest bardzo wąska. W
górach dochodzi do 2000 m n.p.m. Jest zwierzęciem szeroko rozprzestrzenionym i licznym, w
Polsce chronionym.
Środowiskiem życia jeża europejskiego są skraje
lasów o gęstym poszyciu, zarośla, żywopłoty, parki,
ogrody i inne miejsca bujnie zarośnięte
krzewami,
drzewami i
roślinnością zielną. Nie unika on terenów zurbanizowanych i często ginie na ruchliwych drogach (na widok nadjeżdżającego samochodu zwija się w obronną kulkę). Jako schronienie służą mu nory, kryjówki pod
korzeniami drzew, w stertach chrustu, w szczelinach
skalnych. Nory gniazdowe mają na ogół dwa wyjścia. Gniazdo zbudowane jest z
trawy,
mchu i
liści,
letnie ma dość niedbałą konstrukcję,
zimowe zbudowane jest o wiele bardziej starannie i umieszczone w dobrze wybranym, zacisznym miejscu. Jeż europejski jest zwierzęciem o aktywności zmierzchowej i nocnej. Prowadzi samotny tryb życia. Przed
drapieżnikami skutecznie broni się zwijając się w kolczastą kulkę (chroni wrażliwą stronę brzuszną oraz pysk) i strosząc kolce. Zapada w
sen zimowy trwający od połowy do . W tym czasie korzysta z zapasów
tłuszczu nagromadzonych w
organizmie jesienią, a tempo
przemiany materii może stać się nawet 100 razy wolniejsze.
Podstawę pożywienia jeża europejskiego stanowi
pokarm zwierzęcy. Stanowią go głównie i drobne
kręgowce (, , młode ), a także
ślimaki,
dżdżownice i
padlina. W okresie głodu zjada również
rośliny.
Okres
rozrodczy jeża europejskiego trwa od do . W ciągu roku ma miejsce 1 lub 2 mioty. Po 5 -6 tygodniowej
ciąży rodzi się 3 -8 nagich i ślepych młodych, które szybko pokrywają się miękkimi kolcami. Twarde i ostre kolce pojawiają się dopiero w 6 tygodniu życia. Dojrzałość
płciową młode jeże europejskie osiągają w wieku 10 -12 miesięcy. W niewoli żyją ok. 8 -10 lat.