Myszarka zielna (Apodemus uralensis)

Biologia

Myszarka zielna przypomina wyglądem inne myszarki: leśną i zaroślową. Jest jednak mniejsza od obu z nich. W przeciwieństwie do myszarki leśnej, która jest gatunkiem leśnym, myszarka zielna jest gatunkiem strefy lasostepusiedliskami. Ze względu na swój olbrzymi obszar występowania, i relatywne częste występowanie przynajmniej w niektórych częściach zasięgu, myszarka zielna w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych IUCN otrzymała kategorię LC (gatunek najmniejszej troski). W Polsce jest objęta częściową ochroną gatunkową na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z 28.12.2016.

Wygląd

Myszarka zielna różni się od myszarki leśnej i zaroślowej mniejszymi rozmiarami ciała – jej oczy i uszy są mniejsze (stąd dawniej używana nazwa “mysz małooka”), a stopy krótsze. W przeciwieństwie do brazowo-żółtych spokrewnionych gatunków, futro myszarki zielnej ma bardziej szary odcień. Długość ciała myszarki leśnej nie przekracza 9 centymetrów, a jej ogon nigdy nie jest dłuższy niż reszta ciała (co zdarza się np. u myszarki leśnej).

Występowanie

Myszarka zielna występuje w Europie Wschodniej (południowa Polska, Słowacja, Ukraina, Łotwa, rzadko na Litwie) i części Europy Południowo-Wschodniej (Węgry, Rumunia, część Czech i Austrii). Brak jej w północnej Polsce i większości obszaru Białorusi i Litwy, choć wydaje się, że powinny tam znajdować się przyjazne dla niej siedliska. Zwarty zasięg obejmuje większość europejskiej części Rosji w biomie lasów liściastych i lasostepu; na wschód sięga do Mongolii i gór Tien Szan w Chinach i Kirgistanie. Na południu występuje także na Kaukazie i wzdłuż czarnomorskiego wybrzeża Turcji. W Polsce myszarka zielna pospolicie występuje w Pieninach – mozaika zadrzewień, łąk i nasłonecznionych skał poprzecinana strumieniami to dla niej idealne siedlisko. W niektórych częściach zasięgu (Słowacja, Rosja) jest też często spotykana w miastach, np. w parkach miejskich.

Tryb życia

Myszarka zielna preferuje strefę ekotonu, tj. strefę pograniczną między różnymi siedliskami. W Europie są to najczęściej skraje lasów sąsiadujące z polami uprawnymi, łąkami i murawami lub ugorami. W południowej części zasięgu (np. w Turcji), gdzie klimat jest suchszy, najczęściej występuje w dolinach rzek i strumieni. Myszarka zielna żyje w wykopanych przez siebie norach, których głębokość zależy od pory roku (im zimniej, tym nory są kopane głębiej). Myszarka zielna jest aktywna przede wszystkim w nocy i o zmierzchu.

Odżywianie

Myszarka zielna żywi się przede wszystkim nasionami traw i innych roślin, które także gromadzi w celu przetrwania zimy. W mniejszym stopniu zgryza zielone części roślin oraz poluje na drobne zwierzęta (dżdżownice, owady).

Rozmnażanie i rozwój

Myszarka zielna rozmnaża się zazwyczaj dwa razy w roku (przynajmniej w europejskiej części zasięgu). Najwięcej porodów ma miejsce w czerwcu, ale najpóźniejsze młode mogą pojawiać się nawet w październiku. Samica za każdym razem rodzi od 3 do 10 młodych (najczęściej 4-6). Urodzone wiosną młode mogą osiągnąć dojrzałość płciową jeszcze w tym samym roku, młode z późniejszych miotów dojrzewają następnej wiosny.