Bokówka biała (Pleurocybella porrigens)

Wstęp
Bokówka biała to szeroko rozpowszechniony na Półkuli Północnej, ale rzadki w Polsce grzyb z rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae). Do niedawna bokówkę białą (anielskie skrzydła) uważano za jadalną, dziś natomiast podejrzewa się ją o właściwości trujące.
Sezon
Bokówka biała zawiązuje owocniki całkiem długo, od lata (lipiec–sierpień) do końca jesieni, a nawet do zimy, o ile ta jest łagodna.
Występowanie
Bokówkę białą podawano z całej Eurazji (do Indonezji na południu i Japonii na wschodzie) oraz Ameryki Północnej. W Polsce to grzyb stosunkowo rzadki, ale pominięty na czerwonej liście gatunków ginących i rzadkich, częstszy w górach niż na nizinach, spotykany przede wszystkim w borach szpilkowych, w miejscach o wilgotniejszym mikroklimacie. Bokówka biała jako podłoże w Eurazji preferuje próchniejące drewno świerków, w USA i Kanadzie natomiast zdecydowanie woli choinę.
Wygląd
Kapelusz bokówki białej jak wskazuje epitet gatunkowy biały (w odcieniu świeżego śniegu, potem kości słoniowej), matowy, w dotyku niemal wszędzie gładki, jednie w miejscu przyrośnięcia owocnika do podłoża nieco spilśniony. Kształtem początkowo zbliżony do łyżki, potem do ludzkiego ucha lub białego skrzydła łabędzia czy anioła. Zazwyczaj osiąga 2-5 cm szerokości, a 2-10 cm długości. Nierzadko spotyka się całe grupy pozrastanych kapeluszy tejże bokówki.
Hymenofor blaszkowy. Blaszki gładko zaostrzone, zbiegłe ku nóżce. U młodych owocników śnieżno białe, starszych kremowe, najstarszych żółtawe.
Trzonu albo brak, albo skrajnie krótki i cienki, rozszerzający się ku kapeluszowi, tej samej barwy i faktury co on. Owocniki bokówki białej przyrastają do podłoża bokiem (stąd dzisiejsza nazwa rodzajowa).
Miąższ barwy kremowo białej, o wyraźnym, ale przyjemnym zapachu grzybów oraz delikatnym smaku, niemal zawsze wolny od „robaków” (larw muchówek). Cieńszy i bardziej kruchy niż u prawdziwych boczniaków. Reakcje z odczynnikami chemicznymi stosowanymi do identyfikacji innych gatunków nie są znane.
Wysyp zarodników biały. Spory bokówki są okrągłe lub jajowate, gładkie, nieamyloidowe, mierzą od 6 do 7,5 na 5-6 µm.
Bokówkę białą można pomylić z paroma innymi, białawymi grzybami nadrzewnymi np.: ciżmówką miękką (skórzakiem nieckowatym Crepidotus mollis), łycznikiem białawym (Panellus mitis), boczniakiem białożółtym (Pleurotus dryinus) tudzież albinotyczną odmianą boczniaka ostrygowatego (P. ostreatus var. florida). Ciżmówka i łycznik zasiedlają jednak drzewa liściaste. Poza tym boczniaki oraz łycznik białawy wykształcają trzony. Co więcej boczniaki wyrastają także na żywych drzewach i krzewach jako słabe, wtórne pasożyty.
Właściwości
Według niektórych bokówka biała jest grzybem niejadalnym, wg innych np. amerykańskich jadalna, jednak przykra w smaku.
Zastosowanie
Obecnie brak zastosowania bokówki białej. Sprawa zawartości w jej owocnikach niestabilnych, trujących dla ludzi aminokwasów domaga się wyjaśnienia.