Największe jeziora na świecie
Jeziora mogą być słodkowodne lub słonowodne, naturalne lub stworzone przez człowieka. Możesz je znaleźć na dużych wysokościach i na poziomie morza. Niektóre są niewiele większe niż staw, podczas gdy inne są tak duże, że nie widać przeciwległej linii brzegowej. Największe jeziora na świecie znane są nie tylko ze swoich ogromnych rozmiarów. Jeziora te są częściej odwiedzane ze względu na ich bogatą florę i faunę, a także oferowane wycieczki, które gwarantują wyjątkowe wrażenia. Oto 10 największych jezior na świecie!
- Morze Kaspijskie (371 000 km2)
- Jezioro Górne (Lake Superior) (82 170 km2)
- Jezioro Wiktorii (59 946 km2)
- Jezioro Huron (59 588 km2)
- Jezioro Michigan (58 030 km2)
- Jezioro Tanganika (34 400 km2)
- Jezioro Bajkał (31 500 km2)
- Wielkie Jezioro Niedźwiedzie (Great Bear Lake) (31 153 km2)
- Jezioro Malawi (29 600 km2)
- Wielkie Jezioro Niewolnicze (Great Slave Lake) (27 200 km2)
Morze Kaspijskie (371 000 km2)
powierzchnia: 371 000 km2, kraje przybrzeżne: Azerbejdżan, Iran, Kazachstan, Rosja, Turkmenistan
Niech nie zmyli Cię nazwa, bo chociaż Morze Kaspijskie ma cechy zarówno jeziora, jak i morza, często jest uważane za największe jezioro na świecie. Z naukowego punktu widzenia Morze Kaspijskie zaliczane jest do basenu endoreicznego, co oznacza, że jego zawartość nie spływa do żadnych zewnętrznych zbiorników wodnych. Jednak nie zawsze tak było. Badania wykazały, że 11 milionów lat temu Morze Kaspijskie było połączone z oceanami świata poprzez Morze Czarne, Morze Śródziemne i Morze Azowskie. O połączenie sprawiało, że poziom wód w Morzu Kaspijskim był znacznie wyższy niż obecnie. Jego powierzchnia jest większa niż całe Morze Bałtyckie – powierzchnia jeziora wynosi aż 371 000 kilometrów kwadratowych.
Jego ogromna wielkość sprawia, że jest ono często wykorzystywane do żeglugi i wypoczynku. Nad jego brzegami znajdują się liczne kurorty i miejsca rekreacyjne, które przyciągają turystów z całego świata. Morze Kaspijskie oferuje również doskonałe warunki do uprawiania sportów wodnych, takich jak żeglarstwo, windsurfing czy wędkarstwo. Niestety, w wyniku zmian klimatycznych i działalności człowieka, poziom wody w Morzu Kaspijskim systematycznie zmniejsza się od kilku lat, co prowadzi do problemów ekologicznych i gospodarczych w regionie.
Jezioro Górne (Lake Superior) (82 170 km2)
powierzchnia: 82 170 km2, kraje przybrzeżne: Kanada, Stany Zjednoczone
Ten zbiornik wodny powstał około 1,2 miliarda lat temu w północnoamerykańskiej szczelinie międzykontynentalnej, co prawie spowodowało rozpad kontynentu północnoamerykańskiego. Na szczęście dla nas szczelina nie zdołała wytworzyć basenu oceanicznego i zamiast tego utworzyła słodkowodne jezioro, które teraz nazywamy Jeziorem Górnym. Dziś, jako prawie największe jezioro świata, znajduje się na drugim miejscu pod względem kilometrów kwadratowych. Ma około 257 km szerokości i 563 km długości przy średniej głębokości około 400 metrów, dzięki czemu bez problemu zalicza się do największych jezior na świecie.
Jezioro Górne jest jednym z Wielkich Jezior Ameryki Północnej i posiada największą powierzchnię spośród nich wszystkich. Jezioro położone jest na granicy Stanów Zjednoczonych i Kanady, co sprawia, że jest ważnym punktem dla obu krajów pod względem ekologicznym, gospodarczym i turystycznym. Jezioro jest otoczone przez malownicze krajobrazy, w tym lasy i góry, co czyni je popularnym miejscem wypoczynku.
Jezioro Wiktorii (59 946 km2)
powierzchnia: 59 946 km2, kraje przybrzeżne: Tanzania, Uganda, Kenia, Burundi, Rwanda
Jezioro Wiktorii jest największym jeziorem w Afryce. Pierwotnie, do 1858 roku nazywane było jeziorem Nyanza, kiedy to brytyjski podróżnik John Hanning Speke odkrył jezioro i przemianował je na cześć królowej Wiktorii. Jezioro znajduje się głównie w Ugandzie i Tanzanii, chociaż niewielkie jego części dotykają Kenii, Burundi i Rwandy. Na Jeziorze Wiktorii znajduje się ponad 3000 wysp, a także liczne archipelagi i rafy. Około 80% całkowitej ilości wody pochodzi z opadów bezpośrednich, a 20% ze stosunkowo małych rzek, które wpływają do jeziora. Rzeki te dostarczają wodę z okolicznych terenów, zapewniając stały poziom wód.
Jezioro Wiktorii jest nie tylko jednym z największych jezior świata, ale także jednym z najważniejszych pod względem ekologicznym. Jego powierzchnia stanowi kluczowy obszar dla różnorodnych gatunków roślin i zwierząt, w tym wielu gatunków ryb endemicznych, które nie występują nigdzie indziej. Jezioro to jest również istotnym źródłem utrzymania dla milionów ludzi zamieszkujących jego brzegi, dostarczając im ryb, wody pitnej oraz możliwości zarobkowania.
Jezioro Huron (59 588 km2)
powierzchnia: 59 588 km2, kraje przybrzeżne: Kanada, Stany Zjednoczone
Ten zbiornik wodny jest domem dla wyspy Manitoulin, która jest największą wyspą na jeziorze słodkowodnym na całym świecie. W rzeczywistości sama Manitoulin zawiera ponad 100 jezior. Jezioro po raz pierwszy odwiedzili Europejczycy, a konkretnie Francuzi, w XVII wieku. Chociaż pierwotnie nazywano je La Mer Douce (Morze Słodkowodne), ostatecznie zmieniono nazwę na Jezioro Huron w odniesieniu do tubylców mówiących po irokwistku, którzy niegdyś zamieszkiwali region otaczający jezioro.
Jezioro Michigan (58 030 km2)
powierzchnia: 58 030 km2, kraje przybrzeżne: Stany Zjednoczone
Jezioro Michigan jest czwartym co do wielkości jeziorem słodkowodnym na świecie pod względem powierzchni. Jest to także jedyne Wielkie Jezioro, które znajduje się w całości w Stanach Zjednoczonych. Uważa się, że nazwa tego jeziora, a nawet stanu, pochodzi od słowa „michi-gami”, które wywodzi się od plemienia Ojibwe, co oznacza wielką wodę. Co dziwne, jezioro Michigan jest w rzeczywistości połączone z jeziorem Huron przez Cieśninę Mackinac na jego północnym krańcu. Chociaż technicznie oznacza to, że oba są tym samym jeziorem, zwykle uważa się je za oddzielne zbiorniki wodne. Nad brzegami tego jeziora zostało założone miasto Chicago. Miasto korzysta z bliskości wody do rozwoju przemysłu, handlu i turystyki. Akwen wodny zapewnia również możliwości rekreacyjne dla mieszkańców.
Jezioro Tanganika (34 400 km2)
powierzchnia: 34 400 km2, kraje przybrzeżne: Burundi, Demokratyczna Republika Konga, Tanzania, Zambia
Kolejne z afrykańskich Wielkich Jezior, trafnie nazwane Jezioro Tanganika – co oznacza „wielkie jezioro rozciągające się jak równina” ‒ jest najdłuższym, drugim najstarszym i drugim co do głębokości słodkowodnym jeziorem na świecie. Płynąc między czterema krajami Tanzanią, Burundi, Demokratyczną Republiką Konga i Zambią, jezioro Tanganika ostatecznie wpada do Oceanu Atlantyckiego. W jeziorze Tanganika można znaleźć 350 gatunków ryb, z których większość jest endemiczna.
Jezioro Bajkał (31 500 km2)
powierzchnia: 31 500 km2, kraje przybrzeżne: Rosja
Chociaż nie jest największe pod względem powierzchni, Bajkał jest dobrze znane jako najgłębsze jezioro. Jego maksymalna głębokość wynosi 1642 m. To jezioro stanowi ponad 20% niezamarzniętej świeżej wody na świecie, czyli więcej niż wszystkie Wielkie Jeziora Ameryki Północnej razem wzięte. Jezioro Bajkał znajduje się w południowej Syberii w Rosji. Kolej Transsyberyjska (TSR) biegnie na południe od jeziora i obejmuje jego skaliste brzegi. Podróżni na TSR mogą podziwiać spektakularne widoki na jezioro, jednocześnie omijając granicę Mongolii. W 1996 roku UNESCO ogłosiło Bajkał miejscem światowego dziedzictwa w hołdzie dla jego bogatego i niezwykłego słodkowodnego ekosystemu. Jezioro jest znane jako „Galapagos Rosji” ze względu na swoją wyjątkową różnorodność wynikającą z oddalenia i wieku jeziora. Jezioro Bajkał jest uważane za najstarsze jezioro na świecie, które powstało 25 milionów lat temu. Jest to największy zbiornik słodkiej wody na powierzchni Ziemi. Objętość jeziora położonego w Azji wynosi 23 tys. kilometrów sześciennych.
Jezioro Bajkał nie tylko jest najstarszym i najgłębszym jeziorem na świecie, ale także stanowi obszar o ogromnym znaczeniu ekologicznym. Jego wody są głębokie i krystalicznie czyste, co sprawia, że jest ono ważnym miejscem badań naukowych. Jezioro to jest również pozostałością po starożytnym morzu, które kiedyś znajdowało się w tej części Syberii. W jego wodach znajdują się liczne endemiczne gatunki roślin i zwierząt, co czyni je unikalnym w skali globalnej.
Wzdłuż południowych brzegów Jeziora Bajkał, biegnie kolej transsyberyjska, oferując pasażerom niesamowite widoki na ten akwen. Podróż koleją wzdłuż Jeziora Bajkał to jedno z najpiękniejszych doświadczeń, jakie można przeżyć w Rosji. Trasa ta przyciąga turystów z całego świata, którzy chcą podziwiać piękno jeziora i otaczającej go przyrody.
Wielkie Jezioro Niedźwiedzie (Great Bear Lake) (31 153 km2)
powierzchnia: 31 153 km2, kraje przybrzeżne: Kanada
Położone 200 km na południe od koła podbiegunowego, tuż przy Terytoriach Północno-Zachodnich Kanady, Great Bear Lake jest największym jeziorem w Kanadzie. Jednym z głównych odkryć znalezionych w tym akwenie jest ruda zawierająca rad i uran zwana blendą smolistą. Część wydobywanej tu rudy została wykorzystana do produkcji bomb atomowych przez USA w czasie II wojny światowej. Otoczone lasem borealnym i tundrą, jezioro słynie z krystalicznie czystej wody. W okolicy można zobaczyć liczne dzikie zwierzęta, takie jak woły piżmowe, karibu, niedźwiedzie grizzly, ,bieliki i orły złociste, żyłyki i ptaki wodne.
Jezioro Malawi (29 600 km2)
powierzchnia: 29 600 km2, kraje przybrzeżne: Malawi, Tanzania, Mozambik
Jezioro Malawi, znane również jako Jezioro Nyasa w Tanzanii i Jezioro Niasa w Mozambiku, jest afrykańskim Wielkim Jeziorem najbardziej wysuniętym na południe w systemie rowów wschodnioafrykańskich. To meromiktyczne jezioro (jezioro z warstwami wody, które się nie mieszają) jest również znane z tego, że zawiera więcej gatunków ryb niż jakiekolwiek inne jeziora na świecie ‒ według szacunków w jeziorze znajduje się prawie 1000 gatunków pielęgnic.
Wielkie Jezioro Niewolnicze (Great Slave Lake) (27 200 km2)
powierzchnia: 27 200 km², kraje przybrzeżne: Kanada
Wielkie Jezioro Niewolnicze osiąga oszałamiającą głębokość ponad 600 metrów, co sprawia, że jest to najgłębsze jezioro w Ameryce Północnej. Nazwa jeziora odnosi się do Indian kanadyjskich Slavey. Na skraju jeziora znajdują się różne miasta; są to między innymi Yellowknife, Fort Resolution i Hay River. Ze względu na swoje położenie na południe od koła podbiegunowego jezioro zamarza zimą i utrzymuje tak niską temperaturę, że mieszkańcy są w stanie wyrzeźbić przez nie lodową drogę, tworząc skrót między Yellowknife a Dettah. Przez pozostałą część roku jezioro jest ulubionym miejscem żeglarzy i wędkarzy. Pozornie bezdenne głębiny jeziora skrywają liczne populacje szczupaka północnego, lipienia arktycznego i pstrąga, wabiąc wędkarzy z całego świata.
- https://geojango.com/blogs/explore-your-world/largest-lakes; 2021-04-26;
- https://whenonearth.net/10-largest-lakes-world/; 2021-04-28;
- https://www.touropia.com/largest-lakes-in-the-world/; 2021-04-28;
- https://www.nationalgeographic.org/encyclopedia/lake/; 2021-04-29;
- https://www.dailysabah.com/gallery/top-15-worlds-largest-lakes/images?gallery_image=29332; 2021-04-30;
Żyłyki???