Serotonina – właściwości, działanie i rola serotoniny w organizmie człowieka
Ekologia.pl Zdrowie Witaminy i suplementy Serotonina – właściwości, działanie i rola serotoniny w organizmie człowieka

Serotonina – właściwości, działanie i rola serotoniny w organizmie człowieka

Serotonina, tak jak endorfiny, nazywana jest hormonem szczęścia. Pełni bardzo ważne funkcje w naszym organizmie. Jej niedobory skutkują poważnymi problemami zdrowotnymi, zarówno fizycznymi, jak i psychicznymi. Co zrobić, żeby utrzymać ją na odpowiednim poziomie?

Serotonina nazywana jest hormonem szczęścia, fot. shutterstock

Serotonina nazywana jest hormonem szczęścia, fot. shutterstock
Spis treści

Serotonina – jaką rolę pełni w organizmie?

Serotonina potocznie nazywana jest hormonem szczęścia. Wydziela się w wyniku rozkładu tryptofanu w podwzgórzu. Tryptofan to aminokwas egzogenny, czyli taki który możemy dostarczyć tylko pod postacią pożywienia. Serotonina jest posłańcem , tzn. odpowiada za przekazywanie informacji pomiędzy komórkami w mózgu. To swoisty neuroprzekaźnik wytwarzany w ośrodkowym układzie nerwowym, w płytkach krwi i w błonie śluzowej jelita.

Serotonina ma wpływ na takie procesy jak zasypianie, dobre samopoczucie, popęd seksualny oraz apetyt. Powoduje ona, że zarówno mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, jak i naczyń krwionośnych kurczą się. Hormon ten wpływa pozytywnie również na zahamowanie wrzodów żołądka i dwunastnicy. Właściwe stężenie serotoniny w organizmie ma zbawienny wpływ na motorykę przewodu pokarmowego poprzez nasilenie perystaltyki jelita cienkiego oraz zmniejszenie wydzielania kwasu solnego w żołądku. Serotonina niezbędna jest również w procesie krzepnięcia krwi. Co więcej, reguluje ciśnienie krwi i normuje cykl menstruacyjny u kobiet. Niedobór tego hormonu powoduje zły nastrój, rozdrażnienie a także bardzo często bezsenność.

Ciekawostką jest, że najwyższy poziom serotoniny występuje u noworodków. Potem spada w okresie dojrzewania, a następnie znowu gwałtownie wzrasta. U mężczyzn poziom tego hormonu jest średnio o 20-30% niższy niż u kobiet.

Jakie są skutki niedoboru serotoniny w organizmie?

Skutki obniżonego poziomu serotoniny mają związek z zaburzeniami pracy komórek nerwowych, a to z kolei rzutuje na pracę całego naszego organizmu. Z czego wynika niedobór hormonu szczęścia? Przede wszystkim ze źle dobranej diety i braku aktywności fizycznej. Osoby, którym doskwiera brak odpowiedniej ilości serotoniny, charakteryzują się długotrwałym spadkiem nastroju. Skutkiem takiego stanu rzeczy jest życie w przewlekłym stresie, ciągły smutek, skłonność do nagłych napadów agresji, brak apetytu, albo wręcz przeciwnie – nadmierne objadanie się głównie słodyczami, ponieważ cukier jest potrzebny do produkcji serotoniny. Konsekwencją tych długotrwałych objawów związanych z niedoborem serotoniny są poważne problemy zdrowotne, takie jak depresja, zaburzenia lękowe i obsesje, bezsenność, przewlekłe zmęczenie oraz zwiększona wrażliwość na ból. Podejrzewa się również związek niedoboru poziomu serotoniny z występowaniem zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej, która często występuje u dzieci w wieku niemowlęcym.

Odpowiednia dieta gwarantuje prawidłowy poziom serotoniny w organizmie, fot. shutterstock

Jakie są skutki nadmiaru serotoniny w organizmie?

Niedobór serotoniny w organizmie ma negatywne konsekwencje i jest szkodliwy, ale także jego nadmiar jest niebezpieczny. Zbyt duże stężenie tego hormonu szczęścia może prowadzić do poważnych dolegliwości, jak np. halucynacje, zesztywnienie mięśni, oraz zaburzenia snu.


Nadmiar tego hormonu można zauważyć u osób zakochanych. Euforia z tym związana wywołuje u nich gwałtowne wahania nastroju. Dlatego też przeżywają euforię na zmianę z rozpaczą. Stąd też biorą się typowe objawy miłości: kłopoty z koncentracją, zasypianiem, apetytem. Serotonina zwiększa też ochotę na seks, a jej wysoki poziom obniża odczucie strachu i zazdrości.

Nadmiar poziomu serotoniny w organizmie może być związany również z przyjmowaniem leków stosowanych w walce z depresją. Może wystąpić tzw. zespół serotoninowy, który jest niebezpieczny i w skrajnych przypadkach prowadzi do śmierci. Dlatego trzeba uważać w ich zażywaniu i bezwzględnie stosować się do zaleceń.

W jaki sposób można uzupełnić braki serotoniny?

Serotonina jest pochodną aminokwasu egzogennego, czyli tryptofanu. Nie jest on wytwarzany przez nasz organizm, w związku z tym musimy go sami dostarczać w postaci odpowiedniego pożywienia. Dlatego tez prawidłowa dieta zagwarantuje nam utrzymanie odpowiedniego stężenia hormonu szczęścia. Duże pokłady tryptofanu znajdują się między innymi w jajkach, serze, awokado, rybach (zwłaszcza halibucie), bananach, fasoli, a także w mięsie drobiowym (kurczak i indyk). Warto także włączyć do diety produkty bogate w witaminy z grupy B, które wspomagają syntezę serotoniny. Są to kasze, pełnoziarniste albo chleb razowy, makaron durum, brązowy ryż, brokuły, orzechy, siemię lniane, pestki czy kiełki.

Poza zbilansowaną dietą, trzeba skoncentrować się na relaksie, unormować dobowy rytm oraz zadbać o odpowiednią ilość zdrowego i spokojnego snu. Poza tym, aktywność fizyczna wyzwala produkcje tego hormonu. Warto starać się regularnie uprawiać jakąś aktywność fizyczną minimum przez 25 minut każdego dnia. Może to być cokolwiek, co sprawia nam przyjemność, np. pływanie, bieganie, jazda na rowerze, wspinaczka górska, intensywny taniec a nawet energiczny spacer.

Co ciekawe, jedzenie czekolady sprawia, że w naszym ciele zwiększa się poziom serotoniny. Dlatego też zalecane jest jedzenie chociaż jednego kawałka gorzkiej czekolady dziennie. Trzeba jednak pamiętać, żeby nie zapomnieć się i nie objadać, by nie narazić się na zbędne kalorie i dodatkowe kilogramy.

Inną, równie znakomitą i skuteczną metodą na zwiększenie poziomu serotoniny jest miłość. Osoby, które są zakochane wydzielają bardzo duże ilości tego hormonu, niekiedy nawet produkują jego nadmiar. Dlatego też pocałunki i seks gwarantują odpowiedni poziom tego hormonu, co więcej – mogą ja podnieść nawet o 200 procent.

Aktualnie na rynku dostępnych jest dużo preparatów zwiększających poziom serotoniny w organizmie, bardzo często dostępnych bez recepty. Warto jednak pomyśleć, czy tego rodzaju środki są konieczne? Oczywiście jest to banalnie łatwe rozwiązanie problemu, jednak na początku lepiej jest zwiększyć poziom tego hormonu naturalnymi metodami, bez odwiedzania apteki.

Aktywność fizyczna wyzwala produkcje tego hormonu, fot. shutterstock

Serotonina – czy faktycznie taka ważna?

Czy serotonina faktycznie jest tak bardzo potrzebna w ludzkim organizmie? Jej niski poziom może powodować zaburzenia niektórych ważnych procesów w organizmie. Z kolei jej nadmierne wydzielanie może być przyczyną niekontrolowanego spożywania dużej ilości posiłków. Długotrwały niedobór tego hormonu powoduje poważne zaburzenia psychiczne, jak lęki czy bezsenność, a w konsekwencji prowadzi do depresji. Dlatego też jest to bardzo ważny hormon, o poziom którego trzeba dbać. Nie jest to jakoś szczególnie trudne, wystarczy odpowiednia i zbilansowana dieta, a także proste ćwiczenia fizyczne każdego dnia.

Ekologia.pl (Klaudia Kwiatkowska)
Bibliografia
  1. “https://www.medicalnewstoday.com/kc/serotonin-facts-232248”; data dostępu: 2019-07-11;
  2. “https://www.healthline.com/health/mental-health/serotonin”; data dostępu: 2019-07-11;
  3. “https://www.hormone.org/your-health-and-hormones/glands-and-hormones-a-to-z/hormones/serotonin”; data dostępu: 2019-07-11;
  4. “https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/5202#section=Mass-Spectrometry”; data dostępu: 2019-07-11;
4.7/5 - (8 votes)
Post Banner Post Banner
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments