Gąbki morskie – pochodzenie, właściwości i wykorzystanie gąbek morskich
Są gospodarzem wielu substancji chemicznych zwalczających bakterie i grzyby. Dokładnie myją i pielęgnują nawet najdelikatniejszą skórę. Są hipoalergiczne i wolne od toksyn. Czy warto używać naturalnych gąbek morskich?
Kiedy patrzysz na gąbkę, słowo „zwierzę” nie jest pierwszym, które przychodzi na myśl, ale gąbki morskie są w rzeczywistości zwierzętami ‒ mimo że nie mają mięśni, mózgu ani ośrodkowego układu nerwowego. Gąbka morska jest organizmem wielokomórkowym, który rośnie i żyje na dnie oceanu. Istnieje ponad 6000 gatunków gąbek, z których większość żyje w środowisku morskim, chociaż są też gąbki słodkowodne.
Gąbki są klasyfikowane jako Porifera. Słowo „Porifera” pochodzi od łacińskich słów „porus” (por) i „ferre” (przynieść), co oznacza „nosiciel porów”. Jest to odniesienie do licznych porów i dziur na powierzchni gąbki. To przez te pory gąbka wciąga wodę, z której pobiera składniki odżywcze.
Gąbki morskie ‒ najstarsze zwierzęta na ziemi
Co ciekawe nowe badania sugerują, że gąbki morskie istnieją już od 640 milionów lat. W tym czasie gąbki były świadkami wielkiego wymierania, a naukowcy sądzą, że prawdopodobnie przetrwają każdy kataklizm, także współczesne zmiany klimatyczne.
Jak pozyskiwane są gąbki morskie?
W sposób przyjazny i naturalny. Gąbki morskie są odnawialnym surowcem naturalnym. Podczas zbioru wprawni nurkowie za pomocą specjalnie zaprojektowanych haków, odcinają część gąbki, pozostawiając jej podstawę, co umożliwi gąbce szybką regenerację. Gąbka morska będzie następnie rosła w ciągu kilku lat, często jeszcze większa i zdrowsza niż była pierwotnie. Badania pokazują, że obszary, w których prowadzony jest zbiór, charakteryzują się większą i bardziej rozbudowaną populacją gąbek. Dodatkowo kawałki gąbki, które są odłamywane w procesie zbioru, osiadają z powrotem na dnie oceanu, rozrastają się i tworzą nowe kolonie.
Gąbki morskie w kąpieli
Gąbki morskie są najbardziej naturalnym i zdrowym sposobem na czyszczenie i pielęgnację skóry! Zatem nic w tym dziwnego, że stosowane są w pielęgnacji skóry już od 2000 lat! Również współcześnie idealnie sprawdzą się pod prysznicem lub w kąpieli.
Gąbki morskie mają wiele zalet ‒ są bardzo chłonne, tworzą przyjemną pianę, są miękko teksturowane i odpowiednie dla najbardziej wrażliwej skóry. Naturalne gąbki są trwalsze niż gąbki syntetyczne, ponieważ są bardziej odporne na ścieranie ‒ przy odpowiedniej higienie mogą przetrwać nawet 8 lat!
Gąbki morskie kontra bakterie
Gąbki morskie są osiadłe, nie poruszają się, więc przez tysiąclecia wyewoluowały wyjątkową zdolność do produkcji substancji chemicznych, aby bronić się przed pewnymi zagrożeniami w ich środowisku, w tym chorobami i innymi zwierzętami. Wiele z tych substancji chemicznych ma możliwe zastosowania medyczne i różnorodne korzyści dla zdrowia ludzkiego.
Wśród bogactwa związków biologicznie czynnych w gąbkach morskich znajdują się enzymy, które hamują wzrost nie tylko grzybów wywołującego pleśń, ale także samych pleśni i niebezpiecznych bakterii. Gąbki zawierają również inne substancje hamujące enzymy, co daje naukowcom nadzieję, że pewnego dnia okażą się przydatne w leczeniu chorób, takich jak niektóre nowotwory.
Naturalne gąbki morskie są też hipoalergiczne, ponieważ nie zawierają środków chemicznych, sztucznych barwników ani toksyn. Ponadto naturalne gąbki morskie są lepsze do kąpieli i czyszczenia, ponieważ wchłaniają i zatrzymują więcej wody bez kapania. Gąbki morskie są samoczyszczące poprzez skomplikowany system kanałów. Dlatego wypłukują się szybciej i łatwiej, więc nie chłoną nieprzyjemnych zapachów. Są miękkie, lepiej się czyszczą niż syntetyczne odpowiedniki. Gąbki morskie stanowią bezpieczną alternatywę do mycia dziecka, przewyższając jakością substytuty tworzone przez człowieka.
Jak przedłużyć życie gąbki? Co kilka tygodni zamocz gąbkę w 1 szklance ciepłej wody z 1 łyżką sody oczyszczonej na 15 minut. Następnie spłucz i pozostaw do wyschnięcia. Soda oczyszczona oczyszcza gąbkę, a także rewitalizuje jej strukturę komórkową, zwiększając trwałość. Po każdym użyciu pozwól gąbkom całkowicie wyschnąć. Nie trzymaj ich pod prysznicem, powieś gdzieś, żeby całkowicie wyschły. |
- Joana R. Xavier, Marzia Bo; "Deep-sea sponges of the Mediterranean Sea";,FAO, data dostępu: 23-05-2023;
- https://acmespongeonline.com/sea-sponges-for-bath-and-body/, data dostępu: 23-05-2023;
- C. Claiborne Ray; "Sea Sponges: Nature’s Disinfectants"; https://www.nytimes.com/2019/04/22/science/sea-sponges-bacteria.html; data dostępu: 23-05-2023;
- Detmer Sipkema, Maurice C. R. Franssen, Ronald Osinga, Johannes Tramper and René H. Wijf; "felsMarine Sponges as Pharmacy"; Mar Biotechnol (NY). 2005; 7(3): 142.;