Olejek majerankowy – właściwości i działanie. Jak stosować olejek majerankowy?
Olejek majerankowy bywa często mylony z olejkiem z oregano – faktycznie obie rośliny są bliskimi krewnymi i mają nawet dość podobne kwiaty oraz nuty zapachowe. Oba też stanowią klasykę aromaterapii, chociaż różnice w składzie eterycznym sprawiają, że olejek majerankowy jest produktem zasługującym na indywidualne traktowanie.
Majeranek i oregano są ziołami pochodzącymi z regionu Morza Śródziemnomorskiego. Należą do jednego rodzaju botanicznego i mają podobne płaskie i okrągłe liście. Oregano jest jednak dość ostre, podczas gdy majeranek odznacza się kwiecisto-drzewnymi nutami, a bywa wręcz określany jak słodki. Nic dziwnego, że w greckiej mitologii bogini Afrodyta przyrządzała z majeranku napoje miłosne, a Grecy nazywali ziele „radością gór.
Tradycyjne zastosowanie majeranku
Już od czasów antyku majeranek i ekstrakty z niego otrzymywane uważane były za potężną broń chroniącą przez złymi mocami. Ludzie z suszonych kwiatów i liści sporządzali amulety, które miały dopędzać duchy, demony, a także choroby nękające ciało. Naturalnie, aromatycznym ziele interesowali się także pierwsi lekarze – żyjący w I w. n.e Pedanios Dioskurydes leczył nim rozstroje nerwowe, a współczesny mu Pliniusz Starszy, autor słynnej „Historii naturalnej”, polecał zioło na problemy żołądkowe i gazy jelitowe.
W okresie renesansu popularne były saszetki z majerankiem, które noszono na piersi jako lekarstwo na infekcje dróg oddechowych – już wówczas duże znaczenie wiązano z aromatycznymi właściwościami ziela. Ponadto, doustnie podawano majeranek na przeziębienia, kaszel i bóle brzucha; zaś zewnętrznie aplikowano go na opuchliznę, sińce, bolące zęby, a nawet zapalenia ucha. Dopiero jednak wynalezienie metody destylacji, pozwalające na wyizolowanie cennych związków lotnych z liści, pozwoliło na maksymalizację potencjału terapeutycznego Origanum majorana.
Skład olejku majerankowego
Olejek majerankowy pozyskuje się w procesie parowej destylacji uprzednio wysuszonych liści i kwiatów gatunku Origanum majorana. Produkt jest zwykle przeźroczysty, czasem blado żółty, i odznacza się silnym, ale przyjemnym i słodkim aromatem kojarzonym z drzewem i ziołami. Zawartość olejku z świeżym zielu waha się przy tym od 1.8 do 2.5 %.
W jego składzie wyizolowano następujące związki eteryczne, decydujące o leczniczym działaniu olejku:
- Alfa-terpinen – antyoksydant o działaniu przeciwzapalnym, obecny również w olejku z drzewa herbacianego.
- Sabinen – monoterpen o udowodnionym działaniu przeciwzapalnym, przeciwgrzybicznym, antyoksydacyjnym, z wysokim potencjałem przeciwrakowym zwłaszcza w kontekście walki z guzami nowotworowymi oraz białaczką.
- Gamma-terpinen – związek wykazujący działanie antybiotyczne m.in. w stosunku do niektórych rodzajów paciorkowca i gronkowca; skuteczny również przeciw drożdżakom Candida albicans; wykazuje potencjał w walce z infekcjami jamy ustnej oraz nowotworami wątroby i piersi.
- Para-cymen – monoterpen skutecznie zwalczający bakterie E. coli, a także szereg grzybicznych patogenów.
- Terpinolen – silny związek aromatyczny odpowiadający za drzewny zapach; ma działanie uspokajające i euforyczne; wspomaga uczucie odprężenia.
- Linaol – ważny związek z rodziny terpenów biorący udział w produkcji witaminy E; stosowany do łagodzenia bólów i konwulsji, redukcji stresu, ułatwiania zasypiania, a także jako repelent komarów.
- Linalyl acetate – związek powszechnie występujący w roślinach; ma działanie przeciwzapalne, zwłaszcza w kontekście zmian skórnych, przeciwbólowe, obniżające ciśnienie krwi i uspokajające.
Olejek majerankowy – zdrowotne właściwości
Olejek majerankowy w przeciwieństwie do swoich silniejszych kuzynów uważany jest za całkowicie nietoksyczny i niepodrażniający, odznacza się też ciepłym uspokajającym charakterem.
W aromaterapii olejek majerankowy polecany jest przede wszystkim jako środek przeciwbólowy ze szczególnym wskazaniem na bóle głowy, podbrzusza i mięśni, a także ogólny stan rozbicia. Rekomendowany jest także jako pomoc po kontuzjach typu obicia czy zwichnięcia oraz bólach zębów i dziąseł – w tym ostatnim przypadku, nie tylko tłumi ból, ale także leczy stan zapalny i zwalcza bakterie. Można nim również masować klatkę piersiową, aby ograniczyć spazmy kaszlu przy przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych.
Olejek majerankowy jest także sprzymierzeńcem astmatyków, palaczy i osób o osłabionej odporności. Doskonale łagodzi kaszel i ogranicza stan zapalny w drogach oddechowych, walcząc jednocześnie z drobnoustrojami chorobotwórczymi. Uważa się, że jego częste stosowanie wzmaga również siłę układu immunologicznego i pomaga pozbyć się toksyn z organizmu.
Jak sam majeranek, olejek eteryczny z niego jest również cenionym wsparciem przy problemach żołądkowych – poprawiając apetyt i trawienie, stymulując ruchu robaczkowe jelit oraz przynosząc ulgę przy niestrawności przebiegającej z bólami i wzdęciem.
Wdychanie olejku majerankowego może mieć również korzystny wpływ na ciśnienie krwi – związki eteryczne zawarte w nim mają bowiem moc rozkurczania naczyń krwionośnych i obniżania poziom kortyzolu we krwi. Inhalacje z olejku mają również działanie uspokajające, wspierające relaksację lub obniżające poziom silnego stresu i pomagające w zasypianiu. Skropienie poduszki kilkom kroplami olejku majerankowego może znacząco poprawić jakość snu.
Poza tym wskazuje się, że olejek majerankowy może aktywnie zwalczać bakterie powodujące zapalenia układu pokarmowego, układu moczowego, a nawet zakażenia ran. Według niektórych źródeł może również skutecznie łagodzić zaburzenia hormonalne, przede wszystkim w kontekście menopauzy.
Jak stosować olejek majerankowy?
Jak większość olejków eterycznych, olejek majerankowy przeznaczony jest głównie do stosowania zewnętrznego – w postaci inhalacji, aromatyzacji powietrza z pomocą kominka czy wcierania w skórę w rozcieńczeniu z olejem bazowym. Standardową ilość od 5 do 30 kropli wlewa się do wanny, 50 ml oleju bazowego do masażu lub lotionu do ciała.
Olejek majerankowy można również przy zachowaniu ostrożności stosować wewnętrznie. W ilości 1-3 kropel może być dodawany do szklanki wody czy herbaty i pity w celu zwalczania zaburzeń pokarmowych, infekcji układu moczowego lub przeziębień i grypy. Można nim również zastępować suszony majeranek w kuchni – już kropla starczy, aby doprawić zupę czy sałatkę, a dodatkową korzyścią jest ochrona przed rozwojem drobnoustrojowych psujących żywność.
Olejek majerankowy dobrze komponuje się z lawendowym, bergamotkowym, cyprysowym i rozmarynowym.
Olejek majerankowy – przeciwwskazania i środki ostrożności
Olejek majerankowy należy do łagodnych i bezpiecznych w użyciu. Zasadniczo nie powoduje uczuleń i nie podrażnia wrażliwej skóry. Mimo to nie poleca się stosowania kobietom ciężarnym, karmiącym oraz małym dzieciom do lat 6. Należy również unikać bliskości olejku z oczami oraz innym wrażliwymi partiami ciała.
Absolwentka Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, która oddała się pasji zgłębiania zagadek świata i pisania o nich. Specjalizuje się w ekologii, klimatologii i naukach przyrodniczo-naukowych. Żyje ponad granicami, dużo podróżuje, a w wolnym czasie pływa.
Opublikowany: 13 stycznia, 2025 | Zaktualizowany: 25 lipca, 2025
- Eric Zielinski; "Marjoram essential oil uses: 4 surprising curative powers"; https://naturallivingfamily.com/marjoram-essential-oil-uses/; 2019-08-05;
- Fatemeh Bina i in.; "Sweet Marjoram A Review of Ethnopharmacology, Phytochemistry, and Biological Activities"; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5871212/; 2019-08-05;
- M. E. Komaitis i in.; "Composition of the essential oil of marjoram (Origanum majorana L.)"; https://www.researchgate.net/publication/256566677_Composition_of_the_essential_oil_of_marjoram_Origanum_majorana_L; 2019-08-05;
- Cassiano Busatta i in.; "Chemical profiles of essential oils of marjoram (Origanum majorana) and oregano (Origanum vulgare) obtained by hydrodistillation and supercritical CO2"; https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10412905.2017.1340197; 2019-08-05;
- Amy Anthony; "Essential Oil Allies: Sweet Marjoram"; https://aromaticstudies.com/essential-oil-allies-sweet-marjoram/; 2019-08-05;
