Pudu południowy (Pudu puda)

Biologia

Pudu południowy to mały ssak z rodziny jeleniowatych występujący w Ameryce Południowej. Jest niewiele większy od swojego kuzyna, pudu północnego, co czyni go drugim najmniejszym jeleniowatym świata. Populacje pudu południowego stale zmniejszają się w wyniku utraty siedlisk – obecnie gatunek ten znajduje się w kategorii NT (Near Threatened, bliski zagrożeniu) wg klasyfikacji IUCN. Podejmowane są czynne działania ochronne w celu ustabilizowania populacji pudu południowego, również w postaci tworzenia prywatnych rezerwatów przyrody, które obecnie zajmują nawet kilkaset tysięcy hektarów.

Wygląd

Pudu południowy jest jednym z najmniejszych ssaków świata (jedynie niewiele większy od pudu północnego) – dorosłe samce ważą poniżej 15 kg i mają w kłębie zaledwie 30-40 cm, samice są ok. 1 kg lżejsze. Ma stosunkowo długą sierść składającą się z charakterystycznych, pustych w środku włosów. Umaszczenie jest zmienne sezonowo – od rudawocynamonowego w porze ciepłej po ciemnobrązowego zimą. U młodych, jak u wielu innych jeleniowatych, występują jasne plamki na bokach ciała. Samce mają krótkie (ok. 7cm ), ostre, nierozdwojone poroże, które zrzucają w lipcu.

Występowanie

Dokładny zasięg pudu południowego jest dość trudny do określenia, ponieważ ssak ten jest bardzo płochliwy i rzadko widziany. Występuje w Ameryce Południowej, w jej południowej części – w lasach deszczowych Chile i Argentyny, na wysokościach do ok. 1700 m n.p.m. Preferuje gęste drzewostany z bujnym podszytem (m.in. z bambusem), ale występuje również w siedliskach częściowo przekształconych przez człowieka, o ile nie jest niepokojony. Ze względu na postępującą destrukcję lasów deszczowych, obszar występowania pudu południowego znacznie się zmniejszył, ponadto obecnie populacje tego gatunku są izolowane (ze względu na brak dużych, zwartych drzewostanów), co utrudnia jego skuteczną ochronę. Obecnie prawie cała znana populacja tego gatunku znajduje się na terenie różnych rezerwatów.

Pokarm

Pudu południowy jest obligatoryjnym roślinożercą. Wyszukuje w lasach wysoko odżywcze części roślin – nie pasie się na trawie, a raczej zjada liście, pąki i owoce z gałęzi krzewów. Obserwacje z ogrodów zoologicznych sugerują, ze chętnie zjada jagody, orzechy, topinambur, marchewkę, jabłka itp., natomiast dieta osobników dzikich zawiera wiele lokalnych gatunków roślin kwiatowych, a także paproci, pnączy i epifitów.

Rozród

Sezon godowy pudu południowego następuje w okolicach marca–kwietnia. W tym czasie samce kopulują z samicą wielokrotnie w ciągu 48h, kiedy to dana samica jest receptywna. Poza okresem godowym osobniki pudu południowego prowadzą samotniczy tryb życia. Po około 200-220 dniach samice rodzą zwykle 1 młode, ważące około kilograma. Młode osiąga rozmiary osobników dorosłych już po 2 miesiącach, a wiek reprodukcyjny osiąga po pół roku.