Wyrak filipiński (Carlito syrichta)

Wygląd

Wyrak filipiński należy do rzędu naczelne (Primates). Sierść jest krótka, barwy szarobrązowej. Spód szarawy. Głowa jest okrągła. Oczy są bardzo duże. Uszy dosyć duże. Skóra w okolicach nozdrzy naga. Szyja jest krótka. Kończyny tylne są dłuższe od przednich. Palce długie i cienkie. Ogon bardzo długi, dwukrotnie dłuższy od ciała. Na końcu ogona znajduje się kępka dłuższych włosów. Samce są większe od samic.

Występowanie

Wyrak filipiński jest endemitem archipelagu Filipińskiego. Główna populacja zamieszkuje dużą część wyspy Mindanao. Obserwowany jest również na kilku niewielkich pobliskich wyspach: Basilan, Biliran i Maripipi.

Tryb życia

Wyrak filipiński występuje w lasach tropikalnych na wysokości do 750 m n.p.m. Najważniejszym siedliskiem tego gatunku są lasy pierwotne, choć zamieszkuje również lasy zdegradowane, plantacje, obszary rolnicze, ogrody i zadrzewienia na obszarach miejskich. Prowadzi skryty, nocny tryb życia. W dzień śpi w dziupli, na drzewie. Przebywa w parach lub w grupach rodzinnych. Jest terytorialny. Jego liczebność spada. Jest gatunkiem bliskim zagrożenia (kategoria NT na liście IUCN). Wpisany jest do konwencji CITES (załącznik II). Do zagrożeń zaliczyć można nielegalny odłów oraz degradacja siedlisk.

Odżywianie

Wyrak filipiński żywi się w głównej mierze bezkręgowcami (owadami, pajęczakami) oraz małymi kręgowcami (płazami, gadami i ptakami).

Rozmnażanie i rozwój

Wyrak filipiński może przystępować do rozrodu przez cały rok, ze szczytem od kwietnia do maja. Jest gatunkiem monogamicznym. Ciąża trwa 6 miesięcy. Na świat przychodzi jedno młode. Samica nosi młode na brzuchu lub w ustach. Młode po około 60 dniach jest odstawione od mleka matki. Po sześciu miesiącach staje się samodzielne. Dojrzałość płciową osiąga w drugim roku życia. Opiekę nad potomstwem pełni samica. Wyrak źle nosi niewolę. W niewoli żyje do 15 lat, na wolności do 24.