Pieczarka dwuzarodnikowa (Agaricus bisporus)

Wstęp

Pieczarka dwuzarodnikowa w środowisku naturalnym występuje rzadko. Powszechnie uprawiana jest w specjalnych zakładach produkcyjnych zwanych pieczarkarniami, skąd trafia do sklepów, a następnie na nasze stoły.

Sezon

Pieczarka dwuzarodnikowa w warunkach naturalnych pojawia się w maju i rośnie do września. Natomiast w pieczarkarniach, może być uprawiana jest przez cały rok.

Występowanie

W środowisku pieczarka dwuzarodnikowa występuje rzadko. Można ją znaleźć głównie na polach, w miejscach nawożonych obornikiem, na stosach kompostowych oraz dziko rosnącą w parkach. W lasach pojawia się niezwykle rzadko. Jest pospolicie uprawiana na całym świecie w specjalnych zakładach produkcyjnych na podłożach wysoko organicznych, takich jak koński nawóz, słoma kukurydziana czy słoma ryżowa.

Wygląd

Owocnik pieczarki dwuzarodnikowej osiąga średnicę od 4 do 13 cm. U młodych osobników ma kształt półkulisty, u starszych zmienia się w rozpostarty i wypukły, z niewielkim zagłębieniem po środku. Młode egzemplarze mają kapelusze w kolorze brązowym lub rdzawobrązowym. U dojrzałych grzybów dominuje barwa biała, szarobiała lub brązowa. Pokryty jest białą gładką skórką, która u starszych egzemplarzy zaczyna pękać, tworząc na powierzchni przylegające do siebie łuseczki. Brzeg owocnika wystaje nieco poza blaszki.

Blaszki pieczarki dwuzarodnikowej są wąskie i gęsto ułożone. Na końcach są wolne i nie dochodzą do trzonu. Początkowo mają jasnoróżową barwę, później stają się różowe, a u dojrzałych osobników przybierają kolor czarnobrązowy. Mają białe, gładkie ostrza.

Trzon pieczarki dwuzarodnikowej osiąga wysokość od 3 do 8 cm. i grubość od 2 do 4 cm. Ma walcowaty kształt i równomierną grubość na całej długości. Jest pełny i twardy. Widać na nim wyraźnie gruby, pojedynczy, ściągnięty ku dołowi, biały pierścień, którego powierzchnia w górnej części jest prążkowana. W przekroju poprzecznym przypomina trójkąt. Nad pierścieniem trzon jest biały, pokryty włókienkami i kłaczkami. Poniżej pierścienia zmienia barwę na szarobrązową, a na jego powierzchni czasem pojawiają się łuski.

Miąższ pieczarki dwuzarodnikowej jest jędrny i mięsisty. Ma biały kolor, po przecięciu początkowo słabo czerwienieje lub staje się słabo pomarańczowy. W kolejnej fazie brązowieje. Po dłuższym czasie przebarwienie blednie i znika. Ma słaby, przyjemny, ziołowy zapach i łagodny orzechowy smak.

Pieczarkę dwuzarodnikową bardzo łatwo pomylić z trującą pieczarką karbolową. Grzyby najprościej odróżnić od siebie po miąższu – miąższ pieczarki karbolowej po przekrojeniu przybiera intensywną żółtą barwę, zapachem przypomina karbol lub atrament i ma bardzo nieprzyjemny smak.

Innym grzybem, z którym można pomylić pieczarkę dwuzarodnikową jest jadalna pieczarka łąkowa. Kapelusz pieczarki łąkowej po naciśnięciu zmienia barwę na żółtą lub brązową, ponadto miąższ pieczarki łąkowej nie ma jednolitej barwy – powyżej blaszek i na trzonie ma szary odcień, a przy podstawie trzonu pomarańczowy.

Kolejnym podobnym grzybem jest pieczarka biaława, która ma zdecydowanie mniejszy, cieńszy i mniej mięsisty kapelusz niż pieczarka dwuzarodnikowa. Ponadto owocnik pieczarki białawej po naciśnięciu żółknie.

Właściwości

Pieczarka dwuzarodnikowa jest bardzo smacznym grzybem jadalnym. Jak większość grzybów, składa się głównie z wody, ale dostarcza też trochę składników odżywczych. Zawiera w sobie tłuszcze, węglowodany i białko, a także witamina D i witaminy z grupy B ( witamina B6 i B12) oraz magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Pieczarki hodowlane zawierają najwięcej białka ze wszystkich grzybów, aż 44 proc. Naukowcy z Johns Hopkins Weight Management Center w Baltimore (USA) przekonują, że zastąpienie mięsa pieczarkami skutkuje zgubionymi kilogramami, zmniejszeniem zawartości tkanki tłuszczowej w organizmie oraz utrzymaniem prawidłowej wagi ciała.

Zastosowanie

Pieczarka dwuzarodnikowa jest powszechnie stosowanym w gastronomii grzybem. Można ją spożywać w postaci surowej, ale też świetnie nadaje się do gotowania, duszenia, smażenia i pieczenia. Stanowi smaczny dodatek do dań mięsnych i makaronowych. Można z niej robić sosy i gotować zupy. Doskonale smakuje w połączeniu z innymi grzybami.