Jagody owoce - właściwości, witaminy i wartości odżywcze jagód

Jagody stanowią częsty i lubiany dodatek do wypieków oraz deserów. Popularne są też pierogi i naleśniki z jagodowym nadzieniem. Spośród wszystkich owoców leśnych, to właśnie jagody i maliny najczęściej przeznaczamy na przetwory. Powinniśmy jednak maksymalnie wykorzystywać sezon wakacyjny, kiedy świeżych jagód jest pod dostatkiem. To w tej formie są one najzdrowsze, ponieważ zawierają najwięcej substancji bioaktywnych.



Jagody, fot. shutterstockJagody, fot. shutterstock
  1. Jagody - występowanie i odmiany, borówka czarna a amerykańska
  2. Jagody - witaminy i wartości odżywcze
  3. Jagody pomogą przy problemach trawiennych
  4. Jagody na dobry wzrok
  5. Jagody w kuchni
  6. Jagody jako superfood

Jagody - występowanie i odmiany, borówka czarna a amerykańska


Borówki czarne, czernice, jagodziny czy po prostu jagody (Vaccinium myrtillus), to jedne z najsmaczniejszych owoców leśnych, które możemy zbierać sami lub kupować na targowiskach w okresie od czerwca do sierpnia. Krzewinki borówki czarnej sięgają 50 cm wysokości, mają jajowate, drobne listki i pojedyncze ciemnoczerwone kwiaty. Owoce przybierają barwę czarną. Ich skórka pokryta jest dodatkowo niebieskim nalotem, miąższ ma kolor czerwony.

Jagody rosną w lasach całej środkowej i północnej Europy. Znana jest nam również borówka amerykańska, inaczej wysoka, która jednak nie powinna być mylona z leśną czarną borówką (jagodą). Borówki amerykańskie to owoce typowo uprawne, nie występują w formie dzikiej. Z łatwością da się je odróżnić od omawianych tutaj borówek czarnych. Te ostatnie są mniejsze i bardziej soczyste, natomiast borówki amerykańskie nie zawierają tyle soku i są nawet kilkakrotnie większe od jagód.

Jagody - witaminy i wartości odżywcze


Jagody, zarówno świeże, jak i w formie przetworów lub mrożone, warto włączyć do diety ze względu na liczne atrybuty prozdrowotne tych owoców. Co prawda przetworzone jagody tracą część zawartych w nich substancji bioaktywnych, ale wciąż pozostaje ich na tyle spora ilość, że jedzenie jagodowych konfitur lub dżemów wyjdzie nam na zdrowie.

Szczególnie, że jagody to owoce sezonowe i ich urok polega na tym, że to, czego nie zdążymy zjeść w wakacje, powinno trafić do słoików lub zamrażarki. Co zyskamy dzięki borówkom? Dostarczą nam one tłuszcze, białko, węglowodany, błonnik, cukry, garbników, antyutleniaczy, kwasów organicznych, witaminy - witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3 i B9), witamina C, E i K oraz soli mineralnych - cynk, fosfor, magnez, mangan, miedź, potas, selen, sód, wapń i żelazo. Dzięki tym składnikom możemy mówić o właściwościach przeciwbakteryjnych jagód oraz ich działaniu wspomagającym pracę układu pokarmowego. Jagody przyczynią się do zwiększenia odporności organizmu, zwłaszcza przed chorobami cywilizacyjnymi, takimi jak miażdżyca, nadciśnienie czy nowotwory.
Jagody na krzaczku, fot. shutterstock

Jagody pomogą przy problemach trawiennych


Borówki od dawien dawna stosuje się w medycynie naturalnej do radzenia sobie z dolegliwościami żołądkowymi, głównie przy biegunkach. Jagody mogą być szybkim remedium na biegunkę, pod warunkiem, że podamy je choremu w postaci naparu z suszonych owoców. Opcjonalnie można przygotować również napar z liści Vaccinium myrtillus. Efekt wspomagający przyniesie wypicie soku z jagód oraz zjedzenie gotowanych borówek. Surowe nie wykazują na tyle silnych właściwości zapierających. Mimo wszystko dodatkowa porcja świeżych jagód na pewno nam nie zaszkodzi. Dzięki zawartym w nich garbnikom, można uznać te owoce za pomocne przy wszelakich dolegliwościach układu pokarmowego. Substancje te regulują bowiem perystaltykę jelit, odwadniają kał, uszczelniają błonę śluzową żołądka, działają antybakteryjnie, dezynfekują, spowalniają proces fermentacji w jelitach, pomagają zlikwidować pasożyty i poprawiają apetyt.
Dlaczego warto jeść jagody?
  • Są niskokaloryczne, ale bogate w składniki odżywcze
  • Są źródłem antyoksydantów
  • Obniżają ciśnienie krwi
  • Zapobiegają chorobom serca
  • Poprawiają pamięć i wzmacniają funkcje poznawcze mózgu
  • Antocyjany w jagodach przeciwdziałają cukrzycy
  • Pomagają przy infekcjach dróg moczowych
  • Przyspieszają regenerację po intensywnym wysiłku
Tabela: opracowanie własne

Jagody na dobry wzrok


Inne, znane nam dobrze działanie jagód na ludzki organizm, wiąże się usprawnianiem pracy narządu wzroku. Mówi się, że jedząc jagody, będziemy widzieć lepiej i uchronimy oczy przed chorobami. W aptekach dostępne są suplementy z wyciągiem z jagód, które farmaceuci chętnie polecają klientom borykającym się z przeróżnymi wadami wzroku. Co takiego zawierają więc w sobie borówki, że tak bardzo ceni się je w profilaktyce chorób oczu?

Ich fenomen polega przede wszystkim na wysokiej zawartości substancji o silnym działaniu antyoksydacyjnym. Antyoksydanty chronią nasz organizm przed stresem oksydacyjnym, czyli stanem nadmiernej aktywności wolnych rodników. Wolne rodniki zaś to niesparowane atomy tlenu, które kradną tlen zdrowym komórkom i tym samym doprowadzają do zmian chorobotwórczych. Zwiększają znacznie ryzyko zachorowania na raka czy chorobę wieńcową, przyśpieszają starzenie się skóry oraz powodują dysfunkcje narządu wzroku, kończące się między innymi zwyrodnieniem plamki żółtej i zaćmą. Prowadzenie zdrowej diety ma właśnie na celu walkę z namnażaniem się wolnych rodników. Najbogatszymi źródłami antyoksydantów są warzywa i owoce, także te dziko rosnące, jak jagody, maliny, poziomki i żurawina. Do antyutleniaczy zawartych w jagodach należą karotenoidy, między innymi beta-karoten, który wpływa nie tylko na prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku, ale chroni przed działaniem wolnych rodników także skórę. Dalej, jagody są bogactwem antocyjanów. W 100 gramach owoców borówki znajduje się nawet 495 mg tych substancji antyutleniających. Do tego dodajmy jeszcze obecność w jagodach witaminy C oraz wspomnianych już garbników. Jedzenie borówek, dzięki takiemu składowi, wzmocni ochronę przed chorobami siatkówki oka, pomoże uszczelnić naczynia włosowate w obrębie narządu wzroku, a także wprawi oczy do lepszego widzenia po zapadnięciu zmroku.
Zupa jagodowa, fot. shutterstock

Jagody w kuchni


Zdrowa zupa jagodzianka

Jagodzianka to doskonała zupa dla niejadków, ciekawa alternatywa wobec klasycznych zup, takich jak pomidorowa czy rosół, no i dobra propozycja na lato, bo można podawać ją schłodzoną.

Składniki:

Przygotowanie:
Owoce płuczemy, wkładamy do garnka, zalewamy sporą ilością wody i zagotowujemy. Dodajemy cukru. Śmietanę hartujemy w osobnej szklance kilkoma łyżkami gorącej zupy, możemy też dodać odrobinę mąki, i wlewamy do garnka. Zupę podajemy na chłodno lub na ciepło. Zazwyczaj dodatkiem do jagodzianki jest makaron. Jeśli chcemy, aby zupa była bardziej wytrawna, nie dosypujmy cukru, ale wlejmy zamiast tego lampkę czerwonego wina.
Smacznego!

Jagody jako superfood


Jagody bez wątpienia zasługują na miano superfood! Zawierają duże ilości błonnika, witaminy C i przeciwutleniaczy. Włączenie ich do diety może zmniejszyć ryzyko chorób serca i cukrzycy, wzmocni naszą pamięć i poprawi humor. Świeże czy mrożone - jagodami możemy delektować się przez cały rok!
Ekologia.pl (Elżbieta Gwóźdź)

Bibliografia

  1. Angélica Markus Nicoletti,Marcia Arocha Gularte, Moacir Cardoso Elias, Magda Santos dos Santos, Bianca Pio Ávila, Jander Luis Fernandes Monks, William Peres; “Blueberry Bioactive Properties and Their Benefits for Health: A Review”; nternational Journal of New Technology and Research (IJNTR)ISSN:2454-4116, Volume-1, Issue-7, November2015 Pages 51-57;
  2. Hanna Świątkowska; “Zielnik pierwszej pomocy”; Wydawnictwo internetowe e-bookowo, 2010.;
  3. Anna Witkowska, Małgorzata E. Zujko; “Aktywność antyoksydacyjna owoców leśnych”; „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna”, XLII, 3/2009.;
  4. Anna Piotrowska, Monika Góralczyk, Małgorzata Żebrowska-Krasuska; “Owoce jagodowe i ich przetwory jako źródła przeciwutleniaczy ”; „Postępy techniki przetwórstwa spożywczego”, 2/2013.;
  5. Petrova, Vanya & Kennelly, Edward. (2013); “Blueberries: A "Super Fruit" Complement to Cereals. ”; Cereal Foods World. 58. 10.1094/CFW-58-1-0013. ;
Ocena (3.6) Oceń: