Parówki – właściwości, skład i rodzaje parówek
Parówki to współcześnie jedno z najbardziej znanych dań w kulturze zachodniej. Pierwsze próby przygotowania parówek sięgają już czasów starożytnych. Jednak ich oficjalna historia rozpoczyna się pod koniec XV wieku we Frankfurcie nad Menem. Rozgłos zdobywają jako składnik znanego na całym świecie hot doga, czyli bułki z parówką. Nazwę ‘’parówka’’ wymyślili Polacy od technologii wytwarzania tych kiełbasek. Obecnie są przyrządzane na kilka różnych sposobów. Chętnie są gotowane, pieczone oraz grillowane. Podaje się je z dodatkiem sosów, chleba oraz przypraw. Poznajmy je bliżej.
Parówki – co to takiego?
Parówka to rodzaj tzw. homogenizowanej wędliny formowanej w postać charakterystycznych batonów. Często są one pakowane w specjalne osłonki wykonane z tworzyw sztucznych. Parówki najczęściej produkuje się z drobiu, cielęciny, wieprzowiny lub mięsa mieszanego. W typowej parówce znajdziemy oprócz wskazanego powyżej typu mięsa, również tłuszcz, wodę, mięso, które zostało oddzielone mechanicznie, emulsję skórkową, białka roślinne, sól, pieprz oraz inne dodatki i przyprawy smakowe.
Technologia jej wyrobu przebiega w kilku krokach. Najpierw mięso jest rozdrabniane na kawałki o średnicy 3 mm w wilku, czyli urządzeniu do mielenia mięsa stosowanym w profesjonalnej gastronomii. Uzyskane mięso homogenizuje się wraz z przyprawami i lodem. W ten sposób otrzymuje się jednolitą masę, do której następnie dodaje się tłuszcz oraz wodę i poddaje procesowi emulgacji. Tak przygotowany farsz umieszcza się w specjalnych osłonkach i pozostawia do dalszej obróbki termicznej.
Parówek nie trzeba gotować. Można je jeść na surowo, odgrzewać kilka minut w ciepłej wodzie lub w mikrofalówce albo na grillu.
Dzieje parówek
Parówka tradycyjnie jest wytwarzana z wołowiny lub wieprzowiny i umieszczana w osłonce z jelita owczego. Ta technologia znana była już w starożytności. Jednak pierwsze parówki powstały dopiero w 1487 roku we Frankfurcie nad Menem. Dlatego w światowym nazewnictwie stosuje się także nazwę ‘’frankfurterka’’. Nazwę ‘’parówka’’ wymyślili Polacy od sposobu wytwarzania tych kiełbasek. Autorstwo parówek przypisuje się także bawarskiemu rzeźnikowi Johannowi Georgowi Lahhnerowi, który miał przygotować pierwszą parówkę. Parówki często określane są także kiełbaskami wiedeńskimi.
W XIX wieku parówki pojawiły się na ziemiach czeskich i zyskały sławę dzięki zakładom Satrapa w Studená i Kostelec. Następnie ich produkcja zaczęła się rozszerzać również na Związek Radziecki, zdobywając tym samym rosyjskie podniebienia. Z tego powodu w 1936 roku Anastas Mikoyan podpisał zakaz popularyzacji nowych produktów mięsnych. W 1903 roku za sprawą europejskich imigrantów parówki pojawiły się również w Ameryce Północnej. Czasy największej popularności parówki na tym kontynencie przypadają na lata 40. i 70.
Obecnie parówki znajdziemy w niemal każdym sklepie. Sprzedaje się je na wagę lub w paczkach, pakowane próżniowo lub w puszkach.
Parówki na świecie
W niektórych krajach europejskich gotowane i wędzone kiełbaski parowe kupowane świeżo w supermarketach, delikatesach i sklepach mięsnych określa się ich niemiecką nazwą. Tradycyjnie wykonuje się je z przyprawionej szynki z bardzo lekką, jadalną osłonką. Często serwuje się ją również w długiej bułce z dodatkami w formie hot-doga.
Producenci parówek coraz częściej urozmaicają ich skład, dodając do wnętrza różnego rodzaju dodatki, na przykład ser czy paprykę.
Od początku XX wieku, parówki są również popularne w Ameryce Północnej, kiedy to europejscy imigranci przywieźli je ze sobą. Nie istnieją żadne standardy, które określałyby, co konkretnie ma znaleźć się w amerykańskich parówkach. Północnoamerykańskie parówki są produkowane zwykle z mięsa wieprzowego zmielonego z solą jodowaną, goździkami, kolendrą, papryką i cebulą w proszku. Często sprzedaje się je marynowane, w żelatynie lub w wersji z różnymi aromatami.
Właściwości zdrowotne parówek
Mięso i produkty mięsne są ważnymi źródłami wielu niezbędnych składników odżywczych, takich jak wysokiej jakości białko, wysoko dostępne żelazo, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe i witaminy z grupy B. Jedzenie parówek pozwala więc na dostarczenie organizmowi soli mineralnych, które są potrzebne dla optymalnego wzrostu i rozwoju. Jednak niektóre badania wykazały prawdopodobny związek między konsumpcją mięsa i produktów mięsnych a wyższym ryzykiem poważnych chorób przewlekłych. Ponadto z powodu wysokiej zawartości tłuszczu nadmierna konsumpcja mięsa i produktów mięsnych wiąże się z otyłością i różnymi chorobami. Mimo to parówki pomimo wysokiego poziomu tłuszczu nadal są spożywane na całym świecie.
Poniższa tabelka prezentuje zawartość składników odżywczych, w tym tłuszczu, w zależności od wykorzystanego mięsa.
Tłuszcz w parówkach jest konieczny do tego, by zapobiegać kurczeniu się białka podczas gotowania, a także odgrywa ważną rolę w rozwoju smaku i aromatu. Przyczynia się tym samym do podniesienia ich walorów smakowych. Jeden z badaczy, Miles dowiódł, że zmniejszenie zawartości tłuszczu w mięsie do mniej niż 20% może prowadzić do zepsucia jego smaku i wyglądu. Całkowite zastąpienie tłuszczu wodą powoduje powstanie bardzo miękkiego produktu o zmniejszonej wydajności gotowania. Produkcja niskotłuszczowych produktów mięsnych bez utraty jakości może być osiągnięta tylko poprzez zastosowanie różnych, nierzadko kosztownych, technologii i składników, takich jak białka, oleje roślinne, węglowodany.
Sposoby serwowania parówek
W naszych kuchniach parówki są przyrządzane na wiele sposobów. Najpopularniejszą metodą ich przygotowania jest po prostu gotowanie. Chętnie również obsmażamy je, po uprzednim przekrojeniu, na patelni lub podajemy zapiekane w cieście. Parówki to również składnik znanego od końca XV wieku hot-doga. Najpopularniejsze dodatki do parówek to ketchup, musztarda, a także chleb czy bułka. Parówki to również składnik wielu dań, na przykład z potraw z makaronem lub corn-dogów.
Parówki w kuchni
Przepis na corn-dogi
Lubicie hot-dogi? Może czas na małe urozmaicenie? Przedstawiamy Wam równie pyszne corn-dogi. Poniżej przepis na to klasyczne amerykańskie danie.
Składniki:
- 1 szklankę mąki pszennej
- 1 szklankę mąki kukurydzianej
- 2 łyżki proszku do pieczenia
- 3 łyżki cukru
- 1 łyżeczkę soli kamiennej
- 1 jajko
- 5 parówek
- patyczki na szaszłyki
- woda lub mleko
Przygotowanie:
Wymieszaj wszystkie suche składniki razem. Dodaj jajko. Następnie stopniowo dodawaj wodę lub mleko. Dokładnie wymieszaj ciasto. Następnie weź wysoki garnek lub dzbanek i przelej do niego mieszaninę. Nabij parówki na patyczki do szaszłyków. Zanurz parówki w przygotowanej miksturze. Upewnij się, że są dobrze pokryte. Umieść je na rozgrzanej patelni i smaż na złoty kolor.
Przepis na pizzę z parówkami
Składniki:
- 2 filiżanki bezglutenowej mąki do pieczenia
- 1/2 szklanki wody
- 1/2 szklanki stopionego masła
- 200 gram chili
- 5 parówek, cienko pokrojonych
- 250 g rozdrobnionego sera cheddar
Przygotowanie:
Rozgrzej piekarnik do 220 st. C. Przygotuj blachę do pieczenia. Mieszaj mąkę do pieczenia, wodę i stopione masło aż uzyskasz konsystencję miękkiego ciasta. W razie potrzeby dodaj trochę dodatkowej wody. Ułóż ciasto na blaszce w taki sposób, by stworzyć okrągły kształt. Rozłóż chili na cieście oraz pokrojone na plasterki parówki. Następnie dodaj ser. Piecz około 20-25 minut lub do momentu, gdy posypka zrobi się złocisto-brązowa.
Przepis na pico de gallo
Pico de gallo to znany meksykański dodatek do dań. Tu prezentujemy go w wersji z parówkami.
Składniki:
- 80 dag kiszonej kapusty
- 50 dag parówek
- 1 szklankę pomidorów cherry
- 1 duża papryka jalapeno
- 1 łyżkę natki pietruszki
- 1 łyżkę kolendry
- ¼ szklanki pokrojonej w kostkę cebuli szalotki
- ½ łyżeczki granulowanego proszku czosnkowego
- 2 łyżki soku z cytryny
- sól morska do smaku
Przygotowanie:
Przekrój pomidorki cherry na pół. Pokrój papryczki jalapeno na pół i usuń nasiona. Pokrój szalotki. Przygotuj garnek lub wysoką patelnię. Wlej odrobinę oleju i podgrzej. Następnie umieść w nim kapustę aż puści soki. Pokrój parówki, a następnie dodaj je do kapusty kiszonej. Gotuj do czasu aż soki zostaną wchłonięte. Dodaj wskazane w przepisie zioła i przyprawy wraz z sokiem z cytryny. Dobrze wymieszaj. Podawaj jako dodatek do ziemniaków i innych dań.
Parówki na różne sposoby
Parówki to przysmak, który może pełnić rolę szybkiej przekąski, śniadania, a także stać się daniem głównym. Wiele zależy od tego, w jaki sposób zostaną one przyrządzone. Zwykle podaje się je w towarzystwie sosów, takich jak ketchup czy musztarda. Równie chętnie są jedzone w podłużnej bułce z warzywnymi dodatkami o nazwie hot-dog. Wiele kulinarnych eksperymentów wykazało, że parówki świetnie smakują nie tylko w formie gotowanej, ale również smażone na patelni w cieście lub bez. Często są również jedzone z makaronem. Ich początki sięgają czasów starożytnych, jednakże pierwsze oficjalne wzmianki na temat parówek pojawiają się dopiero w XV wieku. Mało kto wie, że słowo ‘’parówka’’ to typowo polska nazwa, która powstała od sposobu wytwarzania parówek. W innych krajach świata tego typu kiełbaski określa się ich niemiecką lub francuską nazwą albo nazywa frankfurterką.
- https://cookpad.com/uk/recipes/365292-chili-cheese-dog-pizza-gluten-free?via=search&search_term=frankfurter,; 2019-07-08;
- https://www.foodexpert.pl/wedliny/artykul/18,parowki; 2019-07-08;
- https://www.tanake.com.pl/sklep/wilki-do-miesa/; 2019-07-08;
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5018513/; 2019-07-08;
- https://cookpad.com/uk/recipes/4690667-corn-dogs; 2019-07-08;
