Pomidory koktajlowe – właściwości, witaminy i wartości odżywcze pomidorów koktajlowych

Pomidory koktajlowe (lub zwane inaczej cherry) cieszą się coraz większą popularnością. Mniejsza odmiana tradycyjnych pomidorów jest nie tylko łatwiejsza w uprawie, ale także zdecydowanie lepiej prezentuje się na talerzu. Pomidory koktajlowe doskonale sprawdzają się w sałatkach, przekąskach, daniach  głównych oraz jako dodatek dekorujący potrawy. Ponieważ warzywa te są równie zdrowe jak tradycyjne pomidory, warto się nimi zajadać jak najczęściej.



Pomidorki koktajlowe, fot. shutterstockPomidorki koktajlowe, fot. shutterstock
  1. Krótka historia pomidorów
  2. Odmiany pomidorów koktajlowych
  3. Pomidory koktajlowe - witaminy i wartości odżywcze
  4. Jak samodzielnie uprawiać pomidory koktajlowe w doniczkach?
  5. Pomidory koktajlowe - warto wiedzieć zanim zdecydujesz się na uprawę
  6. Pomidory koktajlowe w kuchni
  7. Dlaczego warto jeść pomidory koktajlowe?

Krótka historia pomidorów


Pomidory to rośliny jednoroczne, blisko spokrewnione z ziemniakami. Owoce pomidorów dostępne są w przeróżnych kolorach: pomarańczowym, czerwonym, żółtym, bordowym, a nawet czarnym i zielonym.

Pomidory wywodzą się z Ameryki. Niegdyś rosły dziko w rejonie ciągnącym się od Peru, aż po obszar Meksyku. Uprawa pomidorów znana już była Aztekom, którzy nazwali je tomato, czyli dosłownie miękkie owoce. Do Europy przywędrowały w XVI wieku. Najszybciej zaaklimatyzowały się we Włoszech, ponieważ w naturalnej postaci rosły w ciepłym klimacie, a włoskie środowisko najbardziej im przypasowało. Nazywano je tam pomo d’oro, co znaczy „złote jabłka”. Nieco później pomidory zaaklimatyzowały się we Francji, gdzie mówiono o nich „jabłka miłości” (pomme d’amour). W Polsce zaczęto je uprawiać dopiero w XVIII wieku, choć początkowo nie cieszyły się popularnością pośród naszych przodków. Prosta ludność zamieszkująca wsie uważała, że są one wręcz trujące. Pomidory stały się więc ulubionym daniem wyższych sfer, ale i tam spożywano go tylko jako dodatek do sosów. Dodawanie surowych owoców pomidorów jako składnik sałatek, jak to robili we Włoszech, w Polsce uważano za prymitywne. Jeszcze w XIX, a nawet na początku XX wieku, jadano u nas tylko gotowane pomidory.

Odmiany pomidorów koktajlowych


Na rynku istnieje kilka odmian pomidorków koktajlowych, jednak wszystkie one tworzą niewielkie owoce o średnicy nie większej niż 4 cm. Wśród odmian dostępne są o wiotkich pędach, które wymagają prowadzenia przy podporach, podwiązywania i uszczykiwania pędów by móc regulować tempo ich wzrostu.

Poza nimi są jeszcze odmiany sztywnołodygowy i  samokończące, które ze względu na niewielki wzrost i krzaczasty pokrój idealnie nadają się do uprawy w doniczkach. Plusem uprawy odmian sztywnołodygowych, samokończących jest łatwiejsza pielęgnacja, natomiast za uprawą odmian wiotkołodygowych  przemawia osiągnięcie większych plonów i wydłużenie terminu zbiorów.

Kilka odmian pomidorów koktajlowych nie potrzebuje stosowania ochrony chemicznej, dlatego idealnie nadają się do uprawy w domowym ogródku:
  • Mirabell – wydaje bardzo obfite plony; charakteryzuje się żółtą barwą owoców (nazwa nawiązuje do śliwek mirabelek). Rośnie silnie, ale wymaga dodatkowych podpór i sporo przestrzeni.
  • Pokusa – ta odmiana pomidorków charakteryzuje się wiotkimi łodygami i silnym wzrostem, przez co wymaga regularnego palikowania i przycinania. Tworzy bardzo długie grona, obficie obsypane malutkimi owocami.
  • Venus – ta odmiana cechuje się bardzo niewielkim wzrostem - osiąga zaledwie 30 cm wysokości. Nadaje się do uprawy nawet w niewielkich doniczkach ustawionych na parapecie. Owoce zebrane są na krótkich kiściach, mają kolor pomarańczowo-żółty. Te niewielkie krzaczki doskonale prezentują się na balkonach i tarasach, pełniąc funkcje ozdobne.
  • Sungold - odmiana koktajlowa rodząca niezwykle słodkie owoce w kolorze pomarańczowym, które idealne się nadają do spożywania zerwane prosto z krzaka. Silny i intensywny wzrost wymaga poskramiania i stosowania podpór wysokich nawet do 2 m.
  • Radana - ma bardzo ciekawe owoce, w kształcie gruszek zebranych po kilkadziesiąt na jednej kiści. Smakują wyśmienicie, a ich skórka jest tak cienka, że niemal prawie niewyczuwalna. Wymaga silnych podpór i dość sporo miejsca, aby mogła się spokojnie rozrastać.
  • Koralik - wiotkołodygowa odmiana pomidora koktajlowego, o silnym wzroście, która wymaga podpór. Rodzi dużo drobnych pomidorków, które nieustannie można zbierać w okresie od sierpnia do września. Dość dobrze znosi niekorzystne warunki atmosferyczne i rzadko zapada na grzybowe choroby pomidorów. Idealnie nadaje się do uprawy amatorskiej, zarówno na balkonach jak i w gruncie.
Pomidorki koktajlowe na krzaku, fot. shutterstock

Pomidory koktajlowe - witaminy i wartości odżywcze


Pomidory koktajlowe zawierają białko, tłuszcz, węglowodany, błonnik, witaminywitamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina C, E i K oraz sole mineralne - cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Każda odmiana pomidorów koktajlowych uważana jest za najzdrowszą żywność świata. Nic w tym dziwnego, bo ze względu na występowanie witaminy A oraz witaminy C, które należą do przeciwutleniaczy, które za zadanie mają hamowanie rozwoju wolnych rodników. Dzięki temu nasz organizm jest chroniony przed rozwojem niebezpiecznych chorób i wolniej się starzeje.

Witamina A odpowiedzialna jest za nasz prawidłowy wzrok i wzmocnienie odporności. Witamina C uszczelnia naczynia krwionośne, przez co jest odpowiedzialna za elastyczność skóry. Dodatkowo reguluje poziom cholesterolu oraz ułatwia przyswajanie żelaza w organizmie. Garść pomidorów koktajlowych spożywana każdego dnia pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę A w 15 procentach oraz na witaminę C w 10 procentach.

W składzie pomidorów koktajlowych kryje się także potas, który obniża ciśnienie krwi; żelazo pobudzające układ krwionośny; witamina B6 łagodząca stany napięcia, wzmacniająca odporność oraz pozytywnie wpływająca na układ nerwowy. Jednak to likopen (przeciwutleniacz) obecny w pomidorkach zasługuje na największą uwagę. Jest to związek z grupy karotenów, który chroni organizm przed rozwojem nowotworów oraz wzmacnia odporność organizmu. Regularne spożywanie pomidorów koktajlowych ma doskonały wpływ na serce, okrężnicę oraz kości.

Jak samodzielnie uprawiać pomidory koktajlowe w doniczkach?


Pomidory koktajlowe idealnie nadają się do samodzielnej uprawy w doniczkach. Należy jednak pamiętać o wybraniu najlepszych do tego celu odmian, czyli o ograniczonym wzroście i dość sztywnych łodygach. Sadzonki pomidorów koktajlowych należy pakować do pojemników dopiero od połowy maja, czyli tak samo jak to się dzieje w przypadku uprawy gruntowej.

Pomidory koktajlowe do skrzynek należy wsadzać pojedynczo, jeśli odmiana cechuje się silnym wzrostem, lub po dwie rośliny, jeżeli sadzimy odmianę o umiarkowanym tempie wzrostu. Dużym ułatwieniem uprawy na własnym balkonie jest możliwość wsadzenia pomidorków do doniczek wypełnionych podłożem nadającym się tylko do uprawy warzyw. Dzięki temu już przy samym początku zapewnione jest idealne podłoże dla rozrostu pomidorów koktajlowych. Taką specjalną ziemię można kupić w każdym sklepie ogrodniczym.

Podczas pielęgnacji pomidorów koktajlowych w doniczkach należy dbać o odpowiednią wilgotność ziemi (ważne, bo w niewielkich doniczkach i balkonowych skrzynkach ziemia szybko wysycha) oraz obfitym nawożeniu. Można stosować dostępne w sklepach płynne nawozy mineralne do warzyw i pomidorów (bogate w fosfor i potas), które w połączeniu z wodą podlewa się raz na 2 tygodnie. Zbiory pomidorów koktajlowych prowadzi się w okresie od sierpnia do września, tak samo jak w przypadku gruntowej uprawy tych roślin.
Makaron z tuńczykiem i czarnymi oliwkami, fot. shutterstock

Pomidory koktajlowe - warto wiedzieć zanim zdecydujesz się na uprawę


Trzeba mieć na uwadze, że pomidory uprawiane w pojemnikach nigdy nie będą obfitowały w plony jak te z gruntu czy spod folii. Przy zakupie sadzonek trzeba zwrócić uwagę na to, czy jest to odmiana samokończąca wzrost. Jest to istotne, gdyż takim odmianom nie obcina się wierzchołków pędów głównych, kiedy wytworzą już wszystkie grona. Pomidorom w pojemnikach należy usuwać dolne liście. To zapewni dojrzewającym owocom więcej światła. I co najważniejsze - spożywamy tylko dojrzałe pomidory, gdyż zielone zawierają solaninę – substancję, która jest silnie trująca.

Pomidory koktajlowe w kuchni



Makaron z tuńczykiem i pomidorkami koktajlowymi

Składniki:

Przygotowanie:
Makaron gotujemy al dente w osolonej wodzie. Odcedzamy, ale zachowujemy kilka łyżek wody z makaronu. Do garnka po makaronie wlewamy oliwę, dodajemy masło i pokrojony na cieniutkie plasterki czosnek. Smażymy przez ok. 1-2 minuty, co chwilę mieszając. Dodajemy 2 łyżki oleju z puszki z tuńczykiem oraz przekrojone na połówki pomidorki koktajlowe. Smażymy co chwilę mieszając przez ok. 2 minuty aż pomidorki zmiękną. Dodajemy makaron wraz odłożoną wodą, mieszamy i chwilę gotujemy. Odstawiamy z ognia, dodajemy cząstki tuńczyka. Nakładamy do talerzy, posypujemy pokrojonymi czarnymi oliwkami, parmezanem i dekorujemy bazylią.


Mini kanapeczki z mozzarellą, pomidorkami, bazylią i płatkami chili

Składniki:

Przygotowanie:
Krakersy lub grzanki układamy na talerzach czy paterach. Mozzarellę wyjmujemy z zalewy i proimy na pół, następnie połówki na plasterki. Układamy na krakersach. Pomidorki koktajlowe kroimy na plasterki, układamy na mozzarelli. Doprawiamy solą i pieprzem i posypujemy płatkami chili i posiekaną bazylią, a na koniec skrapiamy oliwą extra vergine.

Dlaczego warto jeść pomidory koktajlowe?


Poza tym, że posiadają szereg cennych dla organizmu witamin i minerałów, to przede wszystkim są przepyszne. Co więcej, nie są wymagające w uprawie i można je dodać do niemal każdej potrawy sprawiając, że będzie jeszcze smaczniejsza. Same plusy spożywania tych malutkich owoców!
Ekologia.pl (Klaudia Kwiatkowska)

Bibliografia

  1. Ranc N i in. ; “A clarified position for Solanum lycopersicum var. cerasiforme in the evolutionary history of tomatoes (solanaceae)”; ncbi.nlm.nih.gov; 2019-06-12
  2. Jim Conrad; “Cherry tomatoes”; backyardnature.net; 2019-06-12
  3. Danny Lewis; “The Contetious History of Cherry Tomatoes ”; smithsonianmag.com; 2019-06-12
  4. Jill Corleone; “What Are the Health Benefits of Eating Cherry Tomatoes?”; healthyeating.sfgate.com; 2019-06-12
  5. Kathee Mierzejewski; “Tips On Growing Cherry Tomatoes Tomatoes” ”; gardeningknowhow.com; 2019-06-12
Ocena (3.1) Oceń: