Natka pietruszki to niezastąpione warzywo nie tylko w kuchni polskiej. Pasuje do tylu dań i produktów, że jest jedną z najpowszechniejszych przypraw na całym świecie. Trudno wyobrazić sobie bez natki pietruszki tradycyjny rosół i wiele innych domowych zup. Natka pietruszki to także sposób na odświeżenie oddechu, lek na dolegliwości układu moczowego oraz doskonałe źródło witaminy C. W istocie zawiera jej znacznie więcej niż cytrusy. Pozostałe właściwości pietruszki również zasługują na uwagę.
Natka pietruszki jest powszechnie stosowana jako przyprawa zarówno do tradycyjnych zup, jak i egzotycznych dań z owoców morza, fot. shutterstock- Natka pietruszki na nerki, zdrową skórę i dobry wzrok
- Natka pietruszki w diecie profilaktycznej
- Pietruszka kontra rak
- Pietruszka Wspomaga zdrowie kości
- Wyhoduj pietruszkę sam!
- Natka pietruszki w kuchni – nie ma kuchni bez pietruszki
- Natka pietruszki w kuchni bliskowschodniej
- Oczyszczający koktajl z natki pietruszki
- Natka pietruszki zdecydowanie na TAK!
Natka pietruszki na nerki, zdrową skórę i dobry wzrok
Silnie pachnąca natka pietruszki zajmuje ważne miejsce w kuchni. Nietrudno docenić jej zalety jako aromatycznej przyprawy. Siekana nać roztacza bogaty ziołowy zapach, który w razie potrzeby pomoże nam także odświeżyć oddech – listek natki możemy podgryzać w zastępstwie gumy do żucia, dostarczając sobie przy okazji białka, tłuszczy, węglowodanów, błonnika i antyutleniaczy. A jak na tak skromną zieleninę, natka pietruszki jest w nie wyjątkowo bogata. Wyróżnia się przede wszystkim zawartością witamin - witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B5, B6 i B9), witamina C, E i K1. Poza tym natka pietruszki to źródło soli mineralnych - cynk, fosfor, magnezu, mangan, miedź, potas, selen, sód, wapń i żelazo. Od dawien dawna natka pietruszki uchodzi za skuteczne remedium na dolegliwości układu moczowego właśnie ze względu na zawarty w niej potas. Natka to niewątpliwie jeden z najsilniejszych naturalnych antybiotyków przeciwko infekcjom nerek i dróg moczowych. Jej spożywanie jest zalecane w diecie nerkowej, przeciwdziałającej przewlekłej niewydolności nerek. Karotenoidy obecne w listkach pietruszki wspomagają z kolei wzrok oraz skórę, chroniąc je przed działaniem wolnych rodników i przedwczesnym starzeniem.
| Pożyteczne ciekawostki na temat natki pietruszki Zaledwie jedna łyżka stołowa natki pietruszki zaspokaja dzienne zapotrzebowanie dorosłej osoby na witaminy A i C. 100 g pietruszki zawiera 175 mg kwasu askorbinowego oraz 0,9 mg prowitaminy A. W 100 g natki pietruszki znajduje się ponad 6 mg żelaza. Niedobór tego mikroelementu to najczęstsza przyczyna niedokrwistości. Świeżą pietruszkę warto dodawać do potraw, gdy grozi na anemia lub mamy zwiększone zapotrzebowanie na żelazo (np. podczas ciąży i karmienia piersią). Wysoka zawartość witaminy C oraz kwasu foliowego, skorelowanych z żelazem, korzystnie wpłynie na jego wchłanianie. Pietruszka dostarczy nam sporych ilości potasu. W 100 g tej rośliny znajduje się prawie 700 mg tego składnika pokarmowego. Potas jest niezbędny do utrzymania równowagi wodno-elektrolitowej organizmu i wyraźnie wspiera funkcjonowanie nerek. |
Natka pietruszki w diecie profilaktycznej
Witaminy A oraz C, które występują w natce pietruszki w dość pokaźnym stężeniu, to silne antyutleniacze wpływające pozytywnie na stan skóry, opóźniające proces starzenia się tkanek, odmładzające i skuteczne w profilaktyce antynowotworowej. Poza nimi, zielona część pietruszki zawiera także mirystycynę, substancję organiczną o intrygujących właściwościach, z której słynie głównie gałka muszkatołowa.
Mirystycyna, czyli trójgliceryd kwasu mirystynowego, to substancja psychoaktywna, określana jako naturalny dopalacz. Wywołuje ona niepokój, zaburzenia orientacji czy omamy wzrokowe. Bogate w mirystycynę są w szczególności olejki eteryczne z nasion i korzenia pietruszki. Sama nać nie zawiera jej aż tyle, by po sutym doprawieniu nią dania moglibyśmy obawiać się skutków niepożądanych.
Silnie pachnąca natka pietruszki zajmuje ważne miejsce w kuchni, fot. shutterstock
Pietruszka kontra rak
Warto jednak zwrócić uwagę na zalety obecności mirystycyny w pietruszce. Wykazano bowiem, że hamuje ona powstawanie guzów nowotworowych. To nie wszystko. Pietruszka jest szczególnie bogata w przeciwutleniacze flawonoidowe i witaminę C, które zmniejszają stres oksydacyjny w organizmie i mogą zmniejszać ryzyko niektórych nowotworów. Na przykład wysokie spożycie flawonoidów może zmniejszyć ryzyko raka okrężnicy nawet o 30 proc. (Ilaria Liguori i in., 2018). Ponadto podgrupy niektórych flawonoidów w pietruszce – takie jak myrycetyna i apigenina – wykazały aktywność przeciwnowotworową w badaniach probówkowych i na zwierzętach. Zresztą wiele wcześniejszych badań wykazało, że pokarmy bogate w witaminę C mogą zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka. Według jednej analizy zwiększenie witaminy C o 100 mg dziennie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka o 7%.
Pietruszka Wspomaga zdrowie kości
Pietruszka jest wypełniona witaminą K — niezbędnym składnikiem odżywczym dla zdrowia kości. Witamina K wspiera komórki budujące kości zwane osteoblastami. Ta witamina aktywuje również pewne białka, które zwiększają gęstość mineralną kości. Jest to bardzo ważne w przypadku osób starszych, u których niższa gęstość mineralna kości wiąże się ze zwiększonym ryzykiem złamań. Jedno z badań wykazało, że wyższe spożycie witaminy K wiązało się z O 22% niższym ryzykiem złamań (Debra A Pearson, 2007)
| 30 gramów (1/2 szklanki) świeżej, posiekanej natki pietruszki zapewnia: |
|---|
|
Tabela opracowana na podstawie: fdc.nal.usda.gov
Wyhoduj pietruszkę sam!
Najlepsza pietruszka to ta wyhodowana samodzielnie. Natka pietruszki jest bardzo wdzięczna w uprawie domowej. Można wysiać ją z nasion lub zasadzić korzenie, z których w niedługim czasie wyrasta gęste listowie. Pietruszkę najlepiej stosować na surowo, posypując siekanymi liśćmi zupę, sałatkę, ziemniaki czy mięso. Poddana obróbce termicznej traci wiele swoich właściwości i nie cieszy już tak intensywnym aromatem.
Natka pietruszki w kuchni – nie ma kuchni bez pietruszki
Trudno wyróżnić jedną kuchnię, która wyjątkowo upodobałaby sobie pietruszkę. Natka pietruszki jest tak powszechna i uniwersalna, że nie ma chyba żadnej kulinarnej tradycji na świecie, która pomijałaby tę przyprawę w przepisach. Polacy najchętniej dodają pietruszkę do zup. Pomidorowa, a zwłaszcza rosół z makaronem dla wielu z nas nie są już tymi samymi zupami bez kilku świeżych listków.
Siekana natka pietruszki sprawdza się także jako przyprawa do ziemniaków, warzyw korzeniowych, ryb i mięsa. Słowem, do wszystkiego. Wielbiciele eksperymentów kulinarnych nie boją się dodawać jej nawet do potraw słodkich i słodko-kwaśnych. Ponadto pietruszka świetnie zgrywa się z makaronem, risotto i owocami morza. Warto uwzględnić ją w przepisie na krewetki i mule. Pasuje również do dań z czosnkiem i chili. Warto ją łączyć także z oliwą z oliwek, nie tylko wszak ze względu na walory smakowe tego połączenia. Zawarta w natce pietruszki witamina A, jako związek rozpuszczalny w tłuszczach, zostanie wtedy lepiej wchłonięta.
Natka pietruszki w kuchni bliskowschodniej
Na natkę pietruszki, często w towarzystwie kolendry, natkniemy się w wielu przepisach na dania kuchni Bliskiego Wschodu. Sporą ilość natki pietruszki dodaje się chociażby do klopsików falafel – pysznej, smażonej przekąski z ciecierzycy, która podobnie jak hummus jest u nas aromatycznym zamiennikiem mięsnych dodatków do dań.
Arabowie nie żałują natki pietruszki w szczególności, gdy przygotowują tabbouleh – bardzo proste i aromatyczne danie z kaszy kuskus, pomidorów, zielonych ogórków, mięty, soku z limonki i właśnie natki pietruszki. Pietruszka jest w tym daniu nie tyle dodatkiem, co ważnym i nieodzownym składnikiem, bez którego tabbouleh nie mógłby być tabboulehem.
Ekologia.pl poleca
Koktajl z natką pietruszki, fot. shutterstock
Oczyszczający koktajl z natki pietruszki
Natka pietruszki ze względu na bogactwo potasu, chlorofilu i witaminy C, uchodzi za skuteczną naturalną odtrutkę dla organizmu. Pietruszka działa detoksykacyjnie i moczopędnie, poprawia krążenie krwi, przyspiesza metabolizm i przeciwdziała powstawaniu kamicy żółciowej. Wpływ natki pietruszki na pracę nerek jest nieoceniony.
W oczyszczającym koktajlu z natki pietruszki znajduje się skondensowana dawka tych wszystkim substancji, które skutecznie oczyszczają i pomagają w odchudzaniu.
Składniki:
- dwa pęczki świeżej natki pietruszki
- dwa jabłka
- dwa kiwi
- połówkę świeżego ananasa
- opcjonalnie ksylitol i miód
Przygotowanie:
Pęczki świeżej natki pietruszki wstępnie posiekaj i wrzuć do blendera. Następnie dodaj jabłka, kiwi i ananasa. Wszystkie składniki dokładnie zmiksuj. Koktajl można osłodzić ksylitolem lub miodem. Aby był mniej gęsty, wystarczy dodać do niego dwie szklanki wody. Jeśli koktajl z natki pietruszki chcemy wypić do śniadania, warto wzbogacić go o banana, awokado lub płatki owsiane.
Natka pietruszki zdecydowanie na TAK!
Natka pietruszki, zielona część popularnego warzywa korzeniowego, to przede wszystkim aromatyczna przyprawa doskonale znana w kuchni polskiej. Warto zwrócić uwagę na jej właściwości wspomagające i oczyszczające organizm. Natka pietruszki to bogate źródło witamin C i A, minerałów i folianów. Nadzwyczaj dobroczynnie działa na pracę nerek i skutecznie oczyszcza organizm z toksyn. Na co dzień najlepiej spożywać surową, nieprzetworzoną natkę pietruszki.
Ekologia.pl (Elżbieta Gwóźdź)
Bibliografia
- pod red. J. A. Pietrzyka; “Dieta w przewlekłej niewydolności nerek”; Kraków 2010;
- M. Grembecka, P. Szefer, A. Gurzyńska, K. Dybek; “Ocena jakości zdrowotnej wybranych warzyw na podstawie ich składu pierwiastkowego”; „Bromatologia i chemia toksykologiczna”, XLI, 2008, 3, s. 329-332.;
- The Herb Information Site; “Herb Profile: Parsley”; herbinfosite.com; 2019-06-11
- Pharmacognosy’s topics – Medicinal plants; “Parsley. Characteristics of parsley plant. Active ingredients”; medicinalplants-pharmacognosy.com; 2019-06-11
- Chauhan E S, Aishwarya J; “Nutraceuticals Potential of Petroselinum Crispum: A Review ”; semanticscholar.org; 2019-06-11
- Redlands Daily Facts; “Parsley: A popular herb with a long history”; redlandsdailyfacts.com; 2019-06-11
- Joanna Blythman, Rosie Sykes; “Why flat-leaf parsley is good for you ”; theguardian.com; 2019-06-11
