Kasza kukurydziana (polenta) – właściwości i wartości odżywcze. Przepis kasza kukurydziana

Przetwory z kukurydzy i sama kukurydza sprawdzają się ostatnio w diecie bezglutenowej i lekkostrawnej. Chętnie sięgają po nie alergicy oraz rodzice małych dzieci. Wśród produktów powstających z kukurydzy, na szczególną uwagę zasługuje kasza kukurydziana. W Europie popularna jest przede wszystkim na południu i wschodzie. Dlaczego warto zaadoptować ją także do polskiej kuchni? Poznajmy właściwości prozdrowotne kaszy kukurydzianej i jej olbrzymi potencjał kulinarny.

1. Co wyróżnia kaszę kukurydzianą?
2. Jak powstaje kasza kukurydziana?
3. Kaszy kukurydzianej walory zdrowotne
4. Kasza kukurydziana w kuchniach świata
5. Kasza kukurydziana w diecie dzieci
6. Jak zrobić kaszę kukurydzianą grillowaną?

Jak większość kasz, także kasza kukurydziana sprawdza się jako składnik dań jednogarnkowych, takich jak zupy i gulasze. Tradycje kulinarne wielu krajów pokazują jednak, że może być ona daniem samym w sobie, a towarzystwo prostych dodatków daje naprawdę smaczny, pożywny posiłek. Kasza kukurydziana dobrze smakuje w szczególności ze świeżym masłem, z różnymi rodzajami serów, sosami i warzywami. Może powstać z niej także deser lub energetyczne śniadanie – po zagotowaniu z mlekiem wystarczy dodać do niej owoce.    

Co wyróżnia kaszę kukurydzianą?

         
W polskiej kuchni kasza kukurydziana ustępuje miejsca innym kaszom – kaszy gryczanej, jęczmiennej, jaglanej czy kuskusowi. Najczęściej zastępuje ją kasza manna, o podobnej konsystencji po ugotowaniu i prawie tak samo drobna. Kasza kukurydziana ma jednak nad nią pewną przewagę. Wyróżnia ją chociażby intensywnie żółty kolor, dzięki czemu ciekawiej prezentuje się na talerzu. Inne są też jej właściwości odżywcze, a co niezwykle ważne w dzisiejszych czasach jest bezglutenowa i bezpieczna dla alergików. Kasza z kukurydzy jest jedną z topowych kasz dla małych dzieci.

Jak powstaje kasza kukurydziana?

Kaszę kukurydzianą znajdziemy w sklepach pod postacią drobnego lub grubego grysiku o słonecznie żółtym kolorze. Może znajdować się na półce z produktami bezglutenowymi lub na stoiskach oznaczonych jako tzw. „zdrowa żywność”.

Nazywana również polentą, kasza kukurydziana powstaje z obłuskanego i połamanego ziarna kukurydzy. Przygotowuje się ją szybko z użyciem wody lub mleka – porcję suchej kaszy zalewamy nieco większą ilością, gdyż ziarna pochłaniają płyn. 3-4 szklanki wody na szklankę kaszy pozwolą nam uzyskać dobrze ugotowaną, ale gęstą kaszę, która po ostudzeniu daje się kroić na kawałki.

Kaszy kukurydzianej walory zdrowotne

Drobna kasza kukurydziana zawiera najwięcej węglowodanów spośród wszystkich kasz, za to najmniej składników mineralnych. Nie plasuje jej to zbyt wysoko w rankingu kasz. Obecnie wolimy jeść raczej te potrawy, w których ilość węglowodanów jest optymalna, za to zawartość soli mineralnych wysoka. Kasza kukurydziana nie jest jednak bezwartościowa, zawiera bowiem witaminy, głównie beta-karoten, witaminę E, PP i witaminy z grupy B. Pomimo ogólnej niskiej zawartości minerałów kasza kukurydziana to źródło selenu, pierwiastka, który wspiera nasz układ odpornościowy i wie, jak rozprawić się z wolnymi rodnikami. Wspiera też płodność i korzystnie wpływa na stan skóry i jej przydatków. Odpowiedniej jakości kasza kukurydziana zawiera do 1,5% tłuszczu, 0,2-0,7% błonnika oraz 7-10% białka.

Kasza kukurydziana zawiera nie tylko beta-karoten, ale też luteinę – kolejny, należący do karotenoidów barwnik. Luteina odpowiada za prawidłową pracę plamki żółtej w oku i chroni wzrok przed działaniem wolnych rodników.

Kasza kukurydziana w kuchniach świata

Jak w przypadku wielu innych kasz i produktów zbożowych, również kasza kukurydziana była niegdyś głównym posiłkiem biedoty. Częściej stanowiła danie samo w sobie niż dodatek. Gęsta, sycąca i bogata w węglowodany, dawała energię na długo. Była też łatwa w przygotowaniu. W wielu kuchniach, z których chętnie czerpiemy inspiracje, kasza kukurydziana do dziś zajmuje poczesne miejsce, a jej zwolennikami są wszyscy, bez wyjątku. Pamiętajmy, że to właśnie z niej produkuje się płatki kukurydziane, amerykański hit śniadaniowy, który zyskał popularność na całym świecie. Co i gdzie przyrządza się jeszcze z kaszy kukurydzianej?Włoska polenta
   
Kaszę kukurydzianą określa się niekiedy mianem polenty, bo pod taka nazwą funkcjonuje we Włoszech. Polentę Włosi jadają zwykle z dodatkiem sera i sosów, niekiedy też grillują. Jest to możliwe ponieważ kasza kukurydziana po ostygnięciu jest na tyle gęsta i treściwa, że można kroić ją na dowolne kawałki. Grubsza kasza kukurydziana nazywana jest we Włoszech bramatą, drobniejsza zaś to fioretto. Włosi używają ich nie tylko do wyrobu polenty, ale też makaronów, mieszanego chleba, placków i ciasteczek.      


Rarytas Draculi    

Mamałyga to nic innego jak kasza kukurydziana ugotowana na mleku lub wodzie. Może być bardzo gęsta i zbita, jeśli dodamy odpowiednią, niedużą ilość płynu do jej ugotowania. Mamałygę gotuje się na Ukrainie, na Węgrzech, w Bułgarii, a nawet w części Małopolski, ale najlepszą zjemy oczywiście w Rumunii, ponieważ tam jest potrawą narodową. Podaje się ją w każdym rumuńskim domu i w każdej rumuńskiej restauracji.   

Meksykański placek   

Zarówno mieszkańcy Ameryki Środkowej, jak i Południowej często wykorzystują kaszę kukurydzianą do przyrządzania prostych, ale efektownych dań. To z niej powstaje m.in. tradycyjna meksykańska tortilla, którą i my wyjątkowo chętnie wybieramy spośród wielu propozycji meksykańskiego menu.
     

Kasza kukurydziana w diecie dzieci

Przetwory kukurydziane niemal zawsze znajdą uznanie u dzieci oraz ich rodziców. Kukurydza jest lekkostrawna, a jednocześnie kaloryczna. Rodzice są więc usatysfakcjonowani, kiedy ich nierzadko wybredne dzieci zjedzą jej choć trochę. Chyba każdy rodzic zna też produkowane z grysu kukurydzianego lekkie pałeczki, które zwykle sprawdzają się jako przekąska.

Również kasza kukurydziana może z powodzeniem pojawić się w dziecięcym menu. To przede wszystkim doskonały składnik śniadań. Jest prosta w przygotowaniu i można uzupełnić ją o rozmaite zdrowe dodatki, np. świeże i suszone owoce. Kolorystycznie i smakowo jest bardziej atrakcyjna od kaszy manny, ma poza tym więcej wartości odżywczych. Po ostudzeniu można wykrawać z niej różne ciekawe kształty, przygotowując coś w rodzaju ciasteczek.

Jak zrobić kaszę kukurydzianą grillowaną?

Dowolną ilość kaszy kukurydzianej wsypujemy do zimnej wody. Wody (lub bulionu) w tym przypadku powinno być około 4 razy więcej niż kaszy. Kaszę zagotowujemy i trzymamy na ogniu minimum pół godziny. Dodajemy sól i masło. Po ostygnięciu kroimy polentę w trójkąty. Możemy je obsmażyć lub położyć na grillu. Podajemy z dowolnym sosem, np. mięsnym lub grzybowym. Doskonale smakuje również z włoskimi serami i dodatkiem warzyw.

Kasza kukurydziana to wysokokaloryczna i lekkostrawna potrawa. Zajmuje ważne miejsce w kuchni włoskiej i rumuńskiej. Chętnie zjadają ją dzieci. Kasza ta zawiera beta-karoten i luteinę, a także błonnik oraz witaminy. Najpopularniejsze potrawy z kaszy kukurydzianej to polenta oraz mamałyga.

Bibliografia

1. Andrea Lynn; “The History of Grits”; data dostępu: 2019-10-08
2. Kristen Hartke; “Saving The Story Of Grits, A Dish Born Of Poverty Now On Fine-Dining Menus”; data dostępu: 2019-10-08
3. John Irving; “The history of polenta”; data dostępu: 2019-10-08
4. MaryAnn De Pietro; “What are the nutritional benefits of polenta?”; data dostępu: 2019-10-08
5. Felicity Cloake; “How to make the perfect polenta”; data dostępu: 2019-10-08
6. Burtniak, J. Surgiel; “Kasze na stół”; Zachodniopomorski magazyn rolniczy, maj 2017;
7. R. Jurga; “Przetwórstwo kukurydzy”; Przegląd zbożowo-rolniczy, maj 2006. ;
8. F.M. Malpezzi; “The Gentrification of Polenta”; Italian America, vol. 23, no 2, 2005. ;