– tzw.
. Zaliczają się do trójwarstwowców – w ich
– ektodermy, endodermy i mezodermy. Z ektodermy powstaje
, który pokrywa ciało płazińców.
Płazińce to zwierzęta dwubocznie symetryczne, o kształcie grzbieto-brzusznie spłaszczonym, od wewnątrz wypełnione parenchymą, która pełni funkcje szkieletu hydraulicznego. Pasożytnicze
.
Budowa wewnętrzna płazińcówZewnętrzny nabłonek płazińców może być wielokomórkowy i orzęsiony (u form wolnożyjących) lub syncytialny i nieorzęsiony (u
form pasożytniczych). Bezpośrednio pod nabłonkiem znajdują się mięśnie okrężne odpowiadające za wydłużanie się ciała, a pod nimi z kolei mięsnie podłużne, które umożliwiają jego skracanie się.
Strukturą oporową dla kurczących się mięśni jest parenchyma – rodzaj
tkanki łącznej, wypełniającej pierwotną jamę ciała płazińców. Jest to zespół luźno połączonych komórek.
Płyn zawarty w parenchymie zaopatruje całe ciało w
substancje odżywcze z pożywienia. Następnie płyn ten jest napędzany do kanalików protonefrydialnych i odprowadzany na zewnątrz ciała – tak funkcjonuje układ wydalniczy płazińców. Układ
pokarmowy składa się wyłącznie z otworu gębowego i ślepo zakończonego
jelita. Nie występuje on w ogóle u tasiemców.
Podział płazińców:Wirki – płazińce niepasożytnicze, prowadzące drapieżny tryb życia. Są to
organizmy wolnożyjące, zasiedlające zarówno
wodę, jak i
ląd. Ich
pokarm stanowią głównie , a także drobne i . Mogą
rozmnażać się
bezpłciowo, poprzez
podział ciała, jednak do zapłodnienia (krzyżowego) dochodzi zwykle w wyniku kopulacji. Rozwój
osobniczy prosty.
W przedniej części głowy wirki posiadają jedną parę
oczu. Ich ciała wykazują wysokie zdolności regeneracyjne. Przedstawiciele: wypławek biały, wypławek czarny.
Przywry – niebezpieczne
pasożyty, żerujące głównie wewnątrz ciał
zwierząt hodowlanych, spotykane także u
człowieka. Charakteryzuje je złożony rozwój osobniczy, a cykle życiowe połączone są ze zmianami
żywicieli. Przywry zamiast oczu posiadają
przyssawki, które umożliwiają im uchwycenie się
narządów żywiciela. Typowym przedstawicielem przywr jest motylica wątrobowa, która bytuje w
wątrobie i przewodach żółciowych
żywiciela ostatecznego. Tam też się rozmnaża – gdy zaś
jaja motylicy zostaną wydalone i przedostaną się do
środowiska wodnego, rozwijają się z nich kolejne formy. Pasożytują one na
żywicielu pośrednim, którym w tym przypadku jest błotniarka moczarowa (
ślimak). Po pewnym czasie opuszczają jej ciało i pozostają w środowisku wodnym. Następnie mogą zostać zjedzone przez żywiciela ostatecznego (
krowę,
owcę). W jego organizmie następuje zapłodnienie, uwalniają się
larwy motylicy i rozwijają do postaci dojrzałej, po czym znów wydają jaja – cykl życiowy się powtarza. Przywry bytują w organizmach różnych gatunków i . Stanowią przyczynę poważnych
chorób, a co za tym idzie także strat wśród zwierząt hodowlanych.
Tasiemce – pasożyty bytujące w jelicie cienkim
kręgowców. Cechuje je rozwój złożony oraz cykle życiowe uzależnione od zmian żywicieli. Ich ciała składają się z trzech części – główki wyposażonej w przyssawki, szyjki oraz strobili. W strukturze szyjki dochodzi do intensywnych podziałów komórkowych, dzięki którym wydłuża się strobila, złożona z wielu członków. Pomiędzy członkami strobili dochodzi do samozapłodnienia. Zapłodnione jaja odrywają się i zostają wydalone na zewnątrz. Żywicielem pośrednim jest w ich przypadku
świnia lub krowa, żywicielem ostatecznym zaś człowieka. Tasiemce nie posiadają układu pokarmowego – substancje odżywcze wchłaniają całą powierzchnią ciała. W zależności od gatunku, tasiemce mogą bytować w ciałach owiec,
kotów,
psów,
wilków,
lisów czy
królików. Osiągają różne rozmiary - tasiemiec uzbrojony około 4 m, a nieuzbrojony nawet 12 m.