Surfinie kwiaty – sadzenie, uprawa i pielęgnacja surfinii

Surfinie nie są oddzielnym gatunkiem, choć w świecie ogrodników zyskały sobie już dużą estymę. Z botanicznego punktu widzenia są jednak zaledwie odmianą petunii ogrodowej, oznaczaną często jako Petunia x hybrida lub Petunia x surfinia. Obecnie podziwiać je można praktycznie na całym świecie – od ukwieconych balkonów górskich chat po eleganckie parki miejskie.

Podstawowa różnica między klasycznymi petuniami ogrodowymi a surfiniami polega na długości pędów. Surfinie to rośliny typowo kaskadowe, które mogą rozrastać się w ciągu jednego sezonu wegetacyjnego do długości nawet dwóch metrów. Nie rosną jednak w górę, jak klasyczne pnącza, tylko w dół, w związku z czym rośliny umieszcza się na wysokości i pozwala im spadać pędami ku ziemi.

Surfinie są wynalazkiem stosunkowo nowym, który zawdzięczamy japońskim inżynierom genetyki botanicznej. W Europie pojawiły się dopiero pod koniec XX w. i od razu zdobyły sobie szeroki uznanie jako atrakcyjna konkurencja dla balkonowych pelargonii.

Jako gatunek jednoroczny wymagają każdorocznego sadzenia, ale za pracę odwdzięczają się bardzo długim okresem kwitnienia – od maja do pierwszych przymrozków. Pędy są dość lepkie i owłosione, o licznych rozgałęzieniach i podłużnych jajowatych liściach o niewielkim rozmiarze. Dość duże kielichowate kwiaty składają się z pięciu łatek połączonych ze sobą i odmieniają się przez niezwykle szeroką gamę kolorów – mogą być przy tym zarówno jedno- jak i dwubarwne. Na jednej roślinie może pojawić się kilkadziesiąt kwiatów jednocześnie! Po przekwitnięciu w miejscu kwiatu powstaje torebka z nasionami.

Surfinie – wymagania glebowe

Surfinie wymagają żyznej gleby, która dostarczy składników odżywczych na intensywny rozrost. Uniwersalny substrat ogrodniczy warto wymieszać więc z dojrzałym kompostem oraz odrobiną torfu – optymalny odczyn podłoża powinien być lekko kwaśny, ok. pH 5.5 – 6.5. Ziemia powinna być ponadto dobrze przepuszczalna, więc w donicy miałyby się znaleźć otwory umożliwiające swobodny odpływ wody.

Surfinie najczęściej sadzi się w donicach i skrzynkach, ale jest to możliwe również na podwyższonych zagonach ogrodowych. Jedyne, o czym warto pamiętać, to odpowiedni poziom nasłonecznienia – rośliny potrzebują bardzo dużo światła, stąd poleca się umieszczać je na południowej lub południowo-zachodniej stronie posesji.

Sadzenie i uprawa surfinii

Surfinie sadzi się najczęściej w formie sadzonek do nabycia w sklepach ogrodniczych na początku wiosny. Są one wyhodowane w uprawie szklarniowej i nadają się do natychmiastowego umiejscowienia na zewnątrz, pod warunkiem, że minęły już nocne i poranne przymrozki. Jedna roślina pasuje do donicy o wymiarze ok. 20 cm, w większych pojemnikach umieszczamy 3-5 sadzonek. Zaraz po posadzeniu wszystkie pędy warto mocno skrócić – pobudzi to silniejszy wzrost rośliny.

Istnieje również możliwość wysiewania surfinii nasion, ale niezbędne są do tego warunki szklarniowe. Wysiane na tacach z wilgotnym substratem powinny być utrzymywane w temperaturze 18-22 stopni C – po maksymalnie dwóch tygodniach powinny wykiełkować.

W pielęgnacji surfinii kluczowym elementem jest konsekwentne usuwanie przekwitłych kwiatów. Nie tylko przedłuża to okres kwitnienia, dając roślinie więcej energii na pączkowanie, ale także ogranicza ryzyko wystąpienia chorób.

Surfinie optymalnie jest uprawiać na balkonach i w altanach – mają one tam bowiem ochronę przed rzęsistym deszczem, a jednocześnie przebywają w nocy w chłodniejszych temperaturach, które sprzyjają dobrej kondycji rośliny. Niektórzy uprawiają surfinie również w domu lub ogrodzie zimowym, ale należy wówczas liczyć się z większą ilością problemów oraz koniecznością częstego sprzątania opadających liści i kwiatów.

Podlewanie i nawożenie surfinii

Surfinie uwielbiają wodę, ale nie sprzyja im podmokłe podłoże, co oznacza konieczność częstego podlewania. W umiarkowanych temperaturach wystarcza raz na 3 dni, przy ciepłach nawadniamy codziennie, a w upałach nawet dwa razy dziennie. Nie są to więc kwiaty, które można pozostawiać bez opieki na tydzień. Żółknięcie liści oznacza zwykle niedostatek wody. Podlewamy przy tym zawsze u podnóża rośliny, starając się nie moczyć zbyt obficie liści i kwiatów.

Tak samo jak wody, surfinie potrzebują częstego nawożenia. Szczególnie polecane są płynne nawozy wieloskładnikowe o niskim stopniu stężenia podawane nawet raz na tydzień. Alternatywnie można stosować pałeczki nawozowe o przedłużonym uwalnianiu – niektórzy ogrodnicy łączą obydwa sposoby nawożenia.

Rozmnażanie surfinii

Oficjalnie surfinii nie powinno się rozmnażać, bowiem jako odmiana hybrydowa została opatentowana i podlega ochronie prawnej. W praktyce ogrodnicy, którzy zakupią jedną sadzonkę, chętnie rozmnażają je na własne potrzeby. W tym celu z rośliny odcina się nieukwiecone jeszcze pędy zielone, zanurza w ukorzeniaczu oraz umieszcza w wilgotnym substracie. Po miesiącu pędy się ukorzenić i można je przesadzić do docelowych donic.

Niektórym ogrodnikom udaje się również wyhodowanie sadzonek z własnych nasion, zasuszonych roku poprzedniego z torebek powstających po przekwitłych kwiatach. Niestety, jest to proces obarczony dużym prawdopodobieństwem porażki.

Ochrona surfinii

Surfinia w polskim klimacie nie jest w stanie przetrwać zimy. Najczęściej uprawia się ją więc jako roślinę jednoroczną – każdej jesieni po przymrozkach ścina się obumarłe pędy i roślinę wyrzuca do kompostownika. Niektóre źródła wspominają jednak o możliwości wyraźnego skrócenia pędów i przezimowaniu rośliny w ogrodzie zimowym.

Niestety, surfinie są wrażliwe nie tylko na mrozy. Szkodzi im nadmiar wody na liściach, który zwiększa ryzyko zachorowania na szarą pleśń objawiającą się popielatym nalotem na tkankach zielonych. W początkowych stadiach infekcji zaatakowane pędy można usuwać a roślinę spryskiwać preparatami grzybobójczymi. Przy większym stopniu zaawansowania nie pozostaje nic innego jak surfinię usunąć z donicy i zniszczyć.

Kolejnym poważnym problemem bywają mszyce, które szczególnie lubują się w liściach surfinii. Mogą one osłabiać roślinę wysysając z niej soki. Na szczęście mszyce dość łatwo zniszczyć opryskami – od wody z mydłem po specjalne preparaty do nabycia w ogrodnictwie.

Wielu problemom, łącznie z fizycznymi uszkodzeniami, można zapobiec uprawiając surfinie pod zadaszeniem lub chowając donice w okresie silnych burz bądź długotrwałych opadów.

Surfinie na balkonie i w ogrodzie

Surfinie to kwiaty lubiące odpowiednie wywyższenie. Doskonale nadają się do skrzynek zawieszonych na balkonowych czy tarasowych balustradach, pięknie zdobią również okna, jeśli umieścimy donice na zewnętrznym parapecie. Można je także sadzić w koszach wieszanych tuż pod stropem, a w samym ogrodzie prezentują się pięknie na wysokich klombach i piętrowych podpórkach.

Najczęściej surfinie sadzi się w formie monokulturowych kompozycji, choć bardzo popularne jest łączenie w jednej donicy kilku różnobarwnych odmian. Śmielszym ogrodnikom poleca się również ciekawe zestawienia surfini z calibrachoą, o nieco mniejszych delikatniejszych kwiatach, również zwisających kaskadą, lub liściastymi wilcami.

Ciekawe odmiany surfinii

Surfinie w kategorii zwisających kwiatów doniczkowych są praktycznie nie do pokonania – żadna inna roślina nie daje tak obfitych i kolorowych kaskad. Dobrą wiadomością jest również olbrzymi wybór odmian – nie tylko różnobarwnych, ale także o dwubarwnych oraz pełnych kwiatach. Szczególnie atrakcyjnie prezentują się kwiaty z wyraźnym ciemniejszym unerwieniem – tj. „Pink Vein”, „Purple Vein” czy „Blu Vein”. Do najelegantszych odmian należą również klasyczna biała „White” oraz ciemnofioletowa „Purple”. Miłośnikom żywych barw można natomiast polecić odmiany: różową „Neon”, cytrynową „Lime” oraz ciemnoczerwoną „Table Dark Red”.