Cukierki ‒ właściwości, skład i rodzaje
Niemal każdy z nas uwielbia słodycze, a na pewno przepadają za nimi dzieci. Już na samą myśl o nich robi nam się przyjemniej na duszy, a ogromna różnorodność sprawia, że każdy znajdzie swój ulubiony smakołyk. Cukierki są najsłynniejszymi słodyczami na świecie. To również szybki zastrzyk energii (oraz kalorii) do naszego organizmu. Cukierki przyjmują różne kształty, pięknie wyglądają i obłędnie smakują, ale czy mają korzystny wpływ na nasze zdrowie? Co warto wiedzieć o cukierkach? Jaki wpływ mają na nasz organizm? Jakie są najpopularniejsze rodzaje cukierków?
Cukierki – co to takiego?
Cukierki to popularny wyrób cukierniczy o różnych kolorach, smakach i kształtach. Powstają ze stężonego roztworu cukru w wodzie z dodatkiem aromatów, barwników i innych konserwantów, które mają ostateczny wpływ na końcowy wygląd cukierków. Ich różnorodność sprawia, że każdy znajdzie swój ulubiony rodzaj tych słodyczy. Najpopularniejszy smak cukierków to słodki, kwaśny, owocowy, miętowy oraz kawowy. Nazwa „cukierki” pochodzi od słowa „cukier”, czyli od podstawowego surowca tych słodyczy.
Cukierki otrzymuje się przez rozpuszczenie cukru w wodzie lub mleku do uzyskania konsystencji syropu, który następnie gotowany jest do momentu osiągnięcia odpowiedniego stężenia. Potem do takiej masy dodawane są różnego rodzaju barwniki i aromaty.
Rodzaj cukierka, jaki chcemy otrzymać, zależy od wkomponowanych składników dodatkowych oraz czasu podgrzewania masy. Ich faktura, konsystencja, kształt, barwa i smak mogą być różnorodne. Mogą być pakowane na różne sposoby: pojedynczo, w plastikowe opakowania z kilkunastoma sztukami, albo sprzedawane na wagę.
Cukierki na przestrzeni dziejów
Pierwsze swego rodzaju cukierki powstały już w czasach antycznych. Cztery tysiące lat temu w starożytnym Egipcie zajadano się daktylami i migdałami zatopionymi w miodzie, który przez długi czas był jedynym naturalnym słodzikiem. Prawdopodobnie były to najwcześniejsze „cukierki” na świecie. Natomiast starożytni Grecy i Rzymianie bardzo chętnie nabywali sprzedawane przez kupców arabskich tzw. cukierki troglodytów – kawałki kłączy imbiru obtoczone w słodkim syropie. Takie cukierki były ponoć nie tylko bardzo smaczne, ale także działały orzeźwiająco i ochładzająco oraz były znakomitym afrodyzjakiem. Rzymianie bardzo szybko opanowali sposób na produkcję własnych słodyczy. Pierwsze cukierki, które samodzielnie stworzyli przypominały dzisiejsze drażetki. Wyrabiano je w następujący sposób: goździki, imbir, ziarna anyżku i jałowca zanurzano w miodzie, a następnie gotowano je kilkukrotnie do momentu ich skarmelizowana się.
Cukier z buraków i trzciny cukrowej powstał znacznie później. Przypuszcza się, że po raz pierwszy został wyrafinowany około 200 roku naszej ery. W związku z tym uważa się, że pierwsze słodycze powstałe na bazie białego cukru również pojawiły się w tym okresie. W średniowieczu ten słodki surowiec uważano jako lekarstwo i był dawkowany jako medykament. Poza tym był towarem bardzo drogim, na który mogli sobie pozwolić jedynie najbogatsi obywatele. Dopiero później, wraz ze wzrostem znaczenia mieszczaństwa, słodycze stały się przyjemnością dostępną dla wszystkich. W późnym średniowieczu dwa włoskie miasta – Wenecja i Genua przodowały w imporcie azjatyckiego cukru, dlatego też talent włoskich cukierników znacznie przewyższał innych, a niebawem na włoskich cukiernikach zaczęli się wzorować kucharze z innych rejonów Europy.
Trzeba mieć na uwadze, że nie wszystkie rodzaje cukierków zawdzięczany Włochom. Pomimo, że drażetki są wymysłem starożytnych Rzymian, to również północne kraje europejskie przyczyniły się do rozwoju cukiernictwa. W późniejszym okresie z produkcji drażetek słynęły francuskie miasta takie jak Paryż, Metz, Verdun i Tuluza. Wyrobem rdzennie francuskim są chociażby cukierki z mieszanką goździków, imbiru, migdałów, nasion szyszki sosnowej i ziaren anyżu i jałowca, którą obtaczano w roztopionym cukrze, po czym wielokrotnie gotowano w płytkim rondlu, ciągle potrząsając aż do uzyskania karmelu.
Dopiero rewolucja przemysłowa w XVIII wieku sprawiła, że koszty produkcji cukru znacznie się obniżyły, a tym samym spadła cena cukru. Efektem tego było to, że słodycze nie były już towarem luksusowym i stały się powszechnie dostępne. Wtedy też powstawały pierwsze fabryki, które profesjonalnie zajmowały się wytwarzaniem różnego rodzaju cukierków, np. żelków, toffi, krówek czy tych nadziewanych lukrecją.
Jakie są najpopularniejsze rodzaje cukierków?
- Cukierki twarde – wykonane są z jednolitej masy stężonego roztworu cukru z dodatkiem barwników i aromatów. Wyróżnia je to, że rozpuszczają się powoli w ustach. Potocznie nazywamy je landrynkami – nazwa wywodzi się od nazwiska Fiodora Łandrina, rosyjskiego właściciela fabryki słodyczy założonej w 1848 roku w Petersburgu.
- Cukierki czekoladowe – to najpopularniejszy rodzaj tych słodyczy. Na rynku dostępnych jest niezliczona ilość i wariantów tych cukierków. Z wierzchu polane są zastygniętą czekoladą, natomiast w środku mogą być nadziewane między innymi galaretką, nadzieniem owocowym, masą kremową, orzechami, wiórkami kokosowymi czy z alkoholem.
- Karmelki – wytwarzane są poprzez gotowanie masy karmelowej z dodatkiem syropu skrobiowego. Istnieje wiele rodzajów karmelków: od twardych, przez kruche po ciągnące się. Najpopularniejsze z nich to krówki, toffi i iryski.
- Cukierki pudrowe – wytwarzane ze sprasowanego cukru pudru z dodatkiem odpowiednich barwników i aromatów;
- Żelki – cukierki do żucia o różnych kształtach, kolorach i smakach; w środku mogą być wypełnione płynnym syropem. Otrzymuje się je w wyniku połączenia żelatyny z napowietrzonym roztworem cukru i syropu glukozowego.
Cukierki – jaki mają wpływ na nasze zdrowie?
Nie oszukujmy się – tradycyjne cukierki to sam cukier z dodatkiem sztucznych konserwantów oraz najgorszego rodzaju tłuszczu. Nie ma tam nic, co może przynieść jakąkolwiek korzyść dla naszego organizmu. Cukier zawiera cukry proste, które nie wymagają trawienia i od razu przedostają się do naszego krwiobiegu, efektem czego jest nagły skok poziomu glukozy we krwi. Częste i nadmierne spożywanie cukrów prostych przyczynia się do rozwoju wielu niebezpiecznych schorzeń, takich jak np. zaburzeń lipidowych, insulinooporności, a efektem tego jest powstanie cukrzycy typu II.
Nadmierne spożywanie słodkich cukierków, a tym samym nadużywania cukrów prostych, tłuszczów utwardzonych oraz chemicznych substancji, może przyczynić się także do:
- Pogorszenia koncentracji – słodycze odpowiadają za gwałtowny skok poziomu glukozy we krwi, a co za tym idzie doprowadza organizm do senności, rozkojarzenia i otępienia. Spożywanie słodyczy wtedy, kiedy powinniśmy być skoncentrowani to najgorszy sposób dla naszego organizmu.
- Pogorszenia i wahań nastroju – nadmiar spożywania słodyczy wywołuje gwałtowną produkcję endorfin. Jeśli doprowadzamy się do takiego stanu bardzo często, nasz organizm się o niego uzależni, a brak np. cukierków będzie skutkował złym nastrojem, rozdrażnieniem, a nawet i stanami depresyjnymi.
- Obniżenia libido – nadużywanie cukrów prostych wiąże się z mniejsza ochotą na seks. Spowodowane jest to zmęczeniem, dekoncentracją oraz pogorszeniem krążenia we krwi, co ma szczególne znaczenie jeśli chodzi o sprawność seksualną u mężczyzn.
- Częstych infekcji – cukier posiada niechlubną zdolność, która zaburza predyspozycje czerwonych krwinek do obrony naszego organizmu przed drobnoustrojami. Osoby, które nadużywają słodyczy chorują znacznie częściej, a infekcje trwają u nich dłużej.
- Podwyższonego cholesterolu – nawet jeśli posiadamy szczupłą sylwetkę, nie oznacza, że musimy jeść byle czego. Osoby, które nadużywają cukrów, w tym cukierków narażone są na podwyższony poziom „złego” cholesterolu, który niekontrolowany może prowadzić do rozwoju choroby miażdżycowej.
- Próchnicy – cukier jest znakomita pożywką dla bakterii próchnicowych. Nawet najmniejsze ilości tej słodkiej substancji docierają do najmniejszych zakamarków naszej jamy ustnej, a tam następuje do namnażania tych drobnoustrojów. To z kolei prowadzi do powstawania ubytków nazębnych. Jeśli nie chcemy być częstymi gośćmi u dentysty, musimy ograniczyć spożywanie cukierków.
Cukierki – tak czy nie?
Trudno jest się oprzeć, jeśli na sklepowych półkach widnieje mnóstwo rodzajów kolorowych cukierków, które zachęcają do zakupu. Nie ma nic złego, jeśli od czasu do czasu sięgniemy po cukierka, a zwłaszcza jeśli odczuwamy nagły spadek cukru we krwi. Czasami nie możemy się powstrzymać od zjedzenia landrynki czy krówki, ale nie musimy konsumować od razu całego opakowania. Problem pojawia się wtedy, kiedy po cukierki sięgamy kompulsywnie, np. nudząc się albo gdy znajdziemy się w sytuacjach stresowych. Znaczy to, że uzależniliśmy się od cukru i trzeba zerwać z tym nałogiem.
Poza tym, że nadmiar słodyczy negatywnie odbija się na naszym organizmie, to na dodatek zyskamy dodatkowe kilogramy, których potem nie jest tak łatwo się pozbyć. Jeśli mimo wszystko trudno jest nam zrezygnować ze słodkich cukierków, powinniśmy wybierać łakocie, które w swoim składzie posiadają lepsze składniki, jak np. syrop klonowy, miód czy cukier brzozowy. Nasz organizm będzie nam bardzo wdzięczny, jeśli zdecydujemy się porzucić, ograniczyć lub przerzucić się na zdrowsze zamienniki tradycyjnych cukierków.
- https://www.candyhistory.net/; 2020-09-18;
- https://www.candyhistory.net/candy-origin/; 2020-09-18;
- https://www.candyhistory.net/candy-origin/first-candy/; 2020-09-18;
- https://www.livestrong.com/article/509860-why-is-candy-bad-for-your-health/; 2020-09-18;
- https://www.livescience.com/36188-sugar-bad.html; 2020-09-18;
- https://www.eatthis.com/body-eat-too-much-candy/; 2020-09-18;
