Jogurt grecki – właściwości, skład i zastosowanie

Jogurt grecki to przysmak, który obecnie jedzony jest niemal na całym świecie. Jego sprzedaż w Europie Zachodniej oraz w Ameryce Północnej rozpoczęła się jednak niedawno. Dzisiaj popularnymi daniami z jogurtem greckim są sosy, np. tzatziki. Do jogurtu greckiego często dodaje się owocowe i zbożowe dodatki. Jogurt grecki stanowi mniej kaloryczny zamiennik śmietany oraz majonezu. Polecany jest przede wszystkim osobom, które chcą zrzucić nadliczbowe kilogramy oraz rozbudować tkankę mięśniową.

Charakterystyka i historia jogurtu greckiego

Jogurt grecki to jogurt wyprodukowany z mleka odtłuszczonego. Posiada o wiele gęstszą konsystencję niż inne jogurty. Jogurt grecki powstaje w wyniku fermentacji mleka, do którego dodaje się żywe kultury bakterii, a potem przelewa do pojemników. To tam przebiega jego fermentacja, co przyczynia się do tego, że w porównaniu z innymi jogurtami, jogurt grecki posiada dwukrotnie więcej białka oraz mniej węglowodanów. Dzięki swojej konsystencji może być krojony. Jogurt grecki często spożywa się z dodatkami, np. owocami, miodem czy orzechami.

Jogurt grecki wywodzi się z kuchni bliskowschodniej i śródziemnomorskiej. Jest składnikiem jednego z dań narodowych Bułgarii. Od stuleci jedzony jest przez ludzi zamieszkujących na terenie takich krajów jak Grecja, Turcja czy Albania.

W świecie zachodnim i Ameryce Północnej jogurt grecki pojawił się całkiem niedawno. Marki, które obecnie sprzedają tam ten przysmak to Chobani, Dannon Oikos, FAGE, Olympus, Stonyfield Organic Oikos, Yoplait, Cabot Creamery i Voskos. Pierwszą firmą, która wypuściła go na tamtejszy rynek to grecka FAGE, która rozpoczęła import swoich produktów w 1998 roku. Chobani rozpoczęła sprzedaż swoich produktów w 2007 roku. Następna marka to Voskos, która na amerykańskim rynku pojawiła się w 2009 roku i dystrybuowała jogurty greckie o zawartości procentowej tłuszczu mlecznego: 10%, 2% oraz 0%. W 2012 roku Dannon wprowadził beztłuszczowy jogurt grecki z dodatkiem owoców, szczycąc się tym, że produkt jest najlżejszym tego typu jogurtem. W Polsce jogurt grecki również jest obecny na sklepowych półkach.

Jogurt grecki – witaminy i wartości odżywcze

Jogurt grecki to źródło wielu składników odżywczych, m.in. sodu, wapnia, białka, węglowodanów,  witaminy B12 czy probiotyku. Dzięki obecności wapnia i białka jedzenie jogurtu greckiego może zapewnić Ci mocne kości. Wiele potencjalnych korzyści wynikających z jedzenia jogurtu greckiego wiąże się z wysoką zawartością białka, które pełni wiele ważnych funkcji, a mianowicie powoduje zmniejszenie apetytu, a co się z tym wiąże sprzyja zrzucaniu wagi. Jogurt grecki przyspiesza także metabolizm. Z tych względów jest polecany również osobom, które planują schudnąć. Poniżej tabelka przedstawiająca skład jogurtu greckiego.

Jedzenie jogurtu greckiego może zmniejszać ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 oraz obniżać ciśnienie krwi. Nie zostało to jednak jeszcze do końca rozstrzygnięte. Naukowcy do dziś spierają się, czy spożywanie jogurtu greckiego ma jakikolwiek wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Badanie przeprowadzone w 2015 roku przez naukowców z University of Western Australia z udziałem 156 osób z nadwagą wykazało, że jedzenie jogurtu probiotycznego nie redukuje ryzyka chorób serca i naczyń krwionośnych. W grupie badaczy znalazły się takie osoby jak: Ivey, Hodgson, Kerr, Thompson, Stojceski i Prince. Natomiast do innych wniosków doszli naukowcy Dong, Szeto, Makinen, Gao, Wang, Qin i Zhao z Sochow University, przeprowadzający w 2013 roku metaanalizę 14 badań z udziałem ponad 700 uczestników. Ich test skupiał się jednak na wpływie probiotyków zawartych w sfermentowanym mleku na ciśnienie krwi. Zauważmy, że jogurt grecki zawiera również probiotyki, które odpowiadają za utrzymanie równowagi bakteryjnej w jelitach. Badanie wykazało, że probiotyki wpływają na obniżenie ciśnienia krwi w organizmie.

Jogurt grecki wzmacnia mięśnie i sprzyja ich wzrostowi jeśli połączymy jego jedzenie z ćwiczeniami fizycznymi. Do takich wniosków doszli badacze Bridge, Brown, Snider, Nasato, Ward, Roy i Josse reprezentujący York University oraz Brock University. W 2019 roku przeprowadzili eksperyment z udziałem 30 mężczyzn w wieku około 20-23 lat. Badani zostali losowo przydzieleni do dwóch grup. Pierwsza grupa spożywała codziennie 20 g jogurtu greckiego oraz przez 3 dni w tygodniu brała udział w treningach. Natomiast druga grupa otrzymywała jogurt placebo, którym był izoenergetyczny pudding na bazie węglowodanów, a także ćwiczyła 3 dni w tygodniu. Po 12 tygodniach osoby z obu grup znacząco zwiększyły swoją siłę oraz rozbudowały mięśnie. Grupa badana uzyskała siłę całkowitą  niemal dwukrotnie większą niż grupa kontrolna. Obwód bicepsa był o jedną trzecią większy w grupie badanej. Eksperyment wykazał, że jogurt grecki w połączeniu z ćwiczeniami ma duży wpływ na budowę tkanki mięśniowej, co powinno być interesującym wnioskiem zwłaszcza dla osób, które marzą o rozbudowaniu swoich mięśni.

Jogurt grecki to nie tylko Grecja

Niech nas nie zmyli określenie ‘’grecki’’, która mogłaby zasugerować nie tylko pochodzenie jogurtu, ale również kraj, gdzie jest jedzony. Współcześnie jogurt grecki podaje się w wielu krajach świata.

W Grecji jogurt tradycyjnie wytwarzany jest z mleka owczego. Dopiero w 1975 roku grecka firma Fage International rozpoczęła jego produkcję z mleka krowiego wprowadzając na rynku markę Total. W kuchni greckiej jogurt jest głównie używany jako podstawa do tzatziki oraz podawany jako deser: z miodem, kwaśnym syropem wiśniowym lub słodyczami często podawanymi na wierzchu. W kilku pikantnych potrawach greckich znajdziemy jogurt grecki.

Jogurt tego typu występuje również wśród ludów irańskich i tureckich. Zwykle otrzymuje się go poprzez odsączenie tzw. qatiq, czyli lokalnej odmiany jogurtu. Dalsze suszenie jogurtu powoduje, że otrzymuje się ser korut. W Beludżystanie tego typu jogurt określany jest mianem ‘’sheelanch’’ i jest istotnym elementem diety tamtejszej ludności. Zazwyczaj wykorzystuje się go do przygotowywanie dipów z daktylami oraz podaje się jako dodatek do potraw.

W Lewancie, Egipcie i na Półwyspie Arabskim jogurt grecki znany jest pod nazwą ‘’Labneh’’. Tego typu jogurt je się w tamtejszej części świata na kilka sposobów: jako substancję półpłynną albo suszy się go, a następnie formuje w kulki, które przyprawia się ziołami. Taki jogurt polewany jest oliwą z oliwek. Bardzo popularna kanapka na Bliskim Wschodzie składa się z jogurtu, mięty, tymianku i oliwek położonych na chlebie typu pita.

W Arabii Saudyjskiej i innych krajach zatoki perskiej do produkcji jogurtu zwykle stosuje się mleko wielbłądzie. Beduini wytwarzają również labneh, które można potem przechowywać. Labneh jest wciskane w tkaninę pomiędzy dwa ciężkie kamienie i suszone na słońcu. Następnie tak otrzymany ser jest jedzony z arabskim chlebem zwanym khubz. Labneh spotykany jest także w Iraku, Jordanii, Libanie, Palestynie, Izraelu oraz Syrii i posiada konsystencję miękkiego sera oraz smakuje niczym kwaśna śmietana. Tego typu jogurt często jest jedzony na śniadanie. Spożywa się go podobnie jak hummus. Najpierw rozprowadza się go po talerzu, następnie skrapia oliwą z oliwek i dodaje miętę. Często podaje się go także jako dip z mieszanką ziół. W Jordanie jogurt jest wykorzystywany do przygotowania narodowej potrawy, tzw. mansaf.

W Albanii jogurt greckijest spożywany na dwa sposoby: albo bez dodatków, albo wraz z koperkiem, czosnkiem, ogórkiem, orzechami oraz oliwą z oliwek. Dla Bułgarów jogurt grecki to integralną część kultury narodowej. W tamtym kraju wytwarza się go głównie z mleka koziego albo owczego i stosuje w sałatkach oraz sosach. W krajach byłej Jugosławii jogurt grecki jest chętnie spożywany i określany mianem „grčki tip jogurta”. W ostatnich latach można zaobserwować modę na jogurt wytwarzany z mleka krowiego. Na Cyprze jogurt jest stosowany podobnie jak w Grecji, jako samodzielne danie albo dodatek do potraw. Zwykle wytwarza się go z mleka owczego. W Pakistanie i Afganistanie jogurt często podaje się jako dodatek do dań mięsnych z ryżem.

Jogurt grecki znajduje szerokie zastosowanie

Jogurt grecki znajduje szerokie zastosowanie w kuchni. Istnieje wiele sposobów na to, by móc cieszyć się smakiem jogurtu greckiego. Możemy zjeść go na śniadanie, dodając do niego owoce i ziarna zbóż. Jogurt grecki chętnie jest również jedzony z miodem. W kuchni greckiej wykorzystuje się go do przygotowywanie sosu tzatziki, który jest znany również w Polsce. Z powodzeniem jogurt grecki możemy stosować jako mniej kaloryczny zamiennik śmietany w zupach, sosach oraz polewach. Często dodaje się go również do deserów. Jogurtem greckim można zastąpić również majonez w sałatkach, czyniąc je mniej kaloryczne i zdrowsze. Jogurt grecki dodaje smaku potrawom z grilla.

Ekologia.pl poleca

Ekologiczna żywność

Rolnictwo ekologiczne w Polsce: aktualne trendy i wyzwania

Ekologiczny dom

Finansowanie budowy oszczędnego domu – dostępne dotacje i ulgi podatkowe

Jogurt grecki w kuchni

Jogurt grecki to nie tylko dodatek do owoców. Z jego wykorzystaniem można przygotować również wytrawne dania.

Jajka z farszem z jogurtu greckiego

Składniki:

• 6 jaj, na twardo i obranych
• ½  do 1 szklanki jogurtu greckiego
• 2 łyżki suszonych pomidorów, drobno posiekane
• ¾  łyżeczki wędzonej papryki
• ¼  łyżeczki soli, plus więcej dla szalotki
• 1 szalotka, cienko pokrojona
• ¼  szklanki oleju roślinnego lub orzechowego

Przygotowanie:
Przekrój ugotowane jajka na pół. Oddziel białko od żółtka, wybierając żółtko z białka. Rozbij twarde żółtka widelcem. Dodaj ½  szklanki greckiego jogurtu i wymieszaj, aż dobrze się połączą. Dodaj suszone pomidory, wędzoną paprykę i sól. W małym rondlu lub na patelni rozgrzej olej na średnim ogniu. Dodaj plastry szalotki i piecz, aż staną się złote. Za pomocą łyżki cedzakowej wyjmij je i umieść na ręczniku papierowym. Kiedy są jeszcze gorące, posyp lekko solą. Za pomocą małej łyżeczki napełnij każde białko dużą ilością wymieszanego nadzienia z jogurtu i żółtka, a na wierzch połóż szalotkę.

Jogurt grecki na całym świecie!

Jogurt grecki to przysmak, który zdobył uznanie ludzi na całym świecie. Jest lubiany zarówno w Grecji, Turcji, Albanii, na Bałkanach, jak i w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej. Jogurt grecki spożywa się zarówno bez dodatków, jak i eksperymentuje dodając do niego owoce, warzywa czy zboża. Jogurt grecki jest mniej kaloryczny niż popularna śmietana czy majonez, dlatego jest ich świetnym zamiennikiem. W kuchni wykorzystuje się go do przygotowywania sosów, polew, a także jako dodatek do sałatek oraz samodzielne danie. Jogurt grecki jest szczególnie polecany osobom, które chcą zbudować masę mięśniową oraz dostarczyć organizmowi białka i witaminy B12.

Zobacz najnowsze artykuły

Akcje

Dzień Koali to czas na refleksję i działanie dla ratowania australijskiego symbolu

Świat

Do 2000 km na jednym ładowaniu? Nissan i inni giganci pracują nad rewolucją w elektromobilności

Ekologiczna żywność

Rolnictwo ekologiczne w Polsce: aktualne trendy i wyzwania

Świat

Blackout na Półwyspie Iberyjskim to sygnał ostrzegawczy dla całej Europy

Ekologiczny dom

Finansowanie budowy oszczędnego domu – dostępne dotacje i ulgi podatkowe

Polska

Tutaj będzie można naładować auto elektryczne na bardzo atrakcyjnych warunkach

Świat

Zniknęła bez śladu – odnaleźli ją po 529 dniach w miejscu, gdzie nikt się nie spodziewał

Wiadomości

Słońce czy deszcz? Sprawdź, jak będzie wyglądała pogoda w majówkę

Przyroda

Zakochasz się w tym miejscu! Przewodnik po eko-cudzie Polski

Wiadomości

Pogoda na środę, 30 kwietnia 2025 roku

Świat

Czy Twój samochód elektryczny może Cię szpiegować?

Świat

Co mogło spowodować awarię prądu w Hiszpanii i Portugalii? Przyczyna może Cię zaskoczyć!