Kiwi owoc - właściwości, witaminy i wartości odżywcze kiwi

Chiński agrest, jak nazywano kiedyś kiwi, to owoc odkryty stosunkowo niedawno. O szybkiej karierze kiwi przesądziły cenne wartości odżywcze, właściwości oczyszczające oraz odchudzające. Warto wprowadzić ten owoc na stałe do diety i zjadać codziennie nawet trzy sztuki tego owocu. Dzięki kiwi wzbogacimy organizm o wiele witamin, minerałów i korzystnie działających enzymów.



Owoce kiwi są bogatym źródłem witaminy C. Źródło: shutterstockOwoce kiwi są bogatym źródłem witaminy C. Źródło: shutterstock
  1. Kiwi jako historia owocu aktinidii
  2. Kiwi – witaminy i właściwości odżywcze
  3. Kiwi jako wzmacniacz odporności
  4. Kiwi kontra astma
  5. Kiwi jest dobre dla krwi
  6. Kiwi poprawia wzrok
  7. Kiwi na piękną cerę
  8. Kiwi a alergie
  9. Zielony koktajl oczyszczający
  10. Dlaczego warto jeść kiwi?

Kiwi jako historia owocu aktinidii

Aktinidia smakowita i aktinidia chińska to drzewiaste pnącza rodzące nieduże i zawierające mnóstwo nasion jagody, znane nam pod nazwą „kiwi”. Rodzimym krajem kiwi (Actinidia deliciosa) są Chiny. Jednak to Nowozelandczykom zawdzięczamy popularyzację tego intrygującego owocu oraz jego zwyczajową nazwę.

Pierwsze informacje na temat kiwi rozeszły się po zachodnim świecie na przełomie XVIII i XIX wieku, kiedy to europejscy botanicy podróżujący po Azji zapoznali się z tą rośliną. Ale dopiero na początku XX wieku uprawa kiwi zaczęła rozwijać się na wielką skalę. Stało się tak za sprawą nowozelandzkiej nauczycielki Isabel Fraser, która wracając z Chin przywiozła do swojej ojczyzny nasiona aktinidii. W ciągu pół wieku cała Nowa Zelandia obrosła uprawami kiwi. W latach 50. natomiast rozpoczął się import owoców i przy tej okazji pojawiły się problemy terminologiczne. Dotychczas jagody aktinidii nazywano bowiem „chińskim agrestem”, jednak na arenie międzynarodowej to określenie się nie przyjęło. Postanowiono więc wykorzystać fakt, że te kuliste, brązowe i włochate owoce budzą skojarzenia z ptakiem kiwi, toteż ochrzczono je tą samą nazwą.

Kiwi – witaminy i właściwości odżywcze

Smak i prozdrowotne właściwości kiwi zostały szybko docenione poza granicami Nowej Zelandii, a w ciągu ostatnich kilkunastu lat ich produkcja wzrosła aż o 50 proc.. Dlaczego warto docenić kiwi? Ponieważ, jak na swoje niewielkie rozmiary, owoce te zawierają wyjątkowo dużo witamin i minerałów, a przy tym są smaczne. Wykorzystuje się je również w przemyśle kosmetycznym.

W 100 g kiwi znajduje się jedynie 61 kcal, przy prawie 100 mg łatwo przyswajalnej witaminy C, ponad 300 mg potasu i 34 mg wapnia. Pojedyncze kiwi waży natomiast od 75 do 90 g, dlatego poleca się spożywać 2-3 sztuki dziennie, aby zapewnić sobie moc substancji odżywczych. Kiwi zawiera również białko, węglowodany, błonnik, cukry, witaminy - witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina C, E, K i P oraz sole mineralne - cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Taka kombinacja witamin i minerałów sprawia, że owoce aktinidii mają intensywnie antyoksydacyjne działanie, co oznacza że wzmacniają nasz system immunologiczny i chronią narządy, zwłaszcza skórę, przed przedwczesnym procesem starzenia się.

Dzięki zawartości cynku pozytywnie wpływają także na stan włosów i paznokci oraz ułatwiają walkę z trądzikiem. Ze względu na spory zasób luteiny oraz zeaksantyny kiwi wspomaga również prawidłową pracę narządu wzroku. Regularne jedzenie kiwi pomoże unormować ciśnienie krwi oraz pracę serca. Ponadto, w miąższu owocu zawarte są enzymy, które przyśpieszają metabolizm cukrów. Jeśli dodatkowo weźmiemy pod uwagę detoksykacyjne działanie witaminy C, można z powodzeniem przyjąć, że kiwi powinno znaleźć się w menu osób będących na diecie zarówno odchudzającej, jak i oczyszczającej. Badania wykazały ponadto, że związki pochodzące z kiwi mają zdolność reperowania uszkodzonego DNA i wyjątkowo skutecznie chronią błony komórkowe przed zmianami nowotworowymi. Szczególnie silne właściwości ma pod tym względem czerwona odmiana kiwi, bogata w antocyjany – barwniki o działaniu przeciwutleniającym.

Wartości odżywcze dwóch kiwi (około 170 g)
  • Kalorie: 90 kcal
  • Tłuszcz: 1 g
  • Cholesterol: 0 mg
  • Sód: 0 mg
  • Węglowodany: 22 g
  • Cukry: 13 g
  • Błonnik: 4 g
  • Wapń: 6% ZDS*
  • Żelazo: 2% ZDS
  • Witamina C: 230% ZDS
  • Witamina A: 2% ZDS
  • Potas: 13% ZDS
*ZDS – zalecane dzienne spożycie

Tabela: opracowanie własne na podstawie: https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/577314/nutrients


Kiwi jako wzmacniacz odporności

Kiwi są bogate w składniki odżywcze i witaminę C. Tylko 1 filiżanka kiwi zapewnia około 273 procent zalecanej dziennej dawki. Witamina C jest niezbędnym składnikiem odżywczym, jeśli chodzi o wzmocnienie układu odpornościowego w celu zapobiegania chorobom. Jedno z badań wykazało nawet, że kiwi mogą wspierać funkcje odpornościowe i zmniejszać prawdopodobieństwo rozwoju chorób podobnych do przeziębienia lub grypy. Dotyczy to szczególnie grup ryzyka, takich jak osoby w podeszłym wieku i małe dzieci.
Drzewo z owocami kiwi. Źródło: shutterstock

Kiwi kontra astma

Uważa się, że ze względu na dużą ilość witaminy C i przeciwutleniaczy, kiwi może faktycznie pomóc w leczeniu astmy. Jedno z badań z 2000 r. wykazało korzystny wpływ na czynność płuc u osób, które regularnie spożywały świeże owoce. Jednak dowody epidemiologiczne dotyczące wpływu na objawy ze strony układu oddechowego i astmy są ograniczone. Spożycie owoców bogatych w witaminę C zbadano w odniesieniu do świszczącego oddechu i innych objawów ze strony układu oddechowego w badaniach przekrojowych i kontrolnych włoskich dzieci.

Kiwi jest dobre dla krwi

Owoce kiwi mogą nie tylko wzmocnić nasz układ odpornościowy, ale mogą również pomóc w kontrolowaniu ciśnienia krwi. Badanie z 2014 r. wykazało, że substancje bioaktywne w trzech kiwi dziennie mogą obniżyć ciśnienie krwi lepiej niż jedno jabłko dziennie. W dłuższej perspektywie może to również oznaczać obniżone ryzyko wystąpienia chorób, takich jak udary lub zawały serca.

Oprócz pomagania nam w kontrolowaniu ciśnienia, kiwi może w rzeczywistości zmniejszyć krzepliwość krwi. Stwierdzono, że stało się to bez negatywnego wpływu na poziom cholesterolu we krwi. Badanie przeprowadzone na Uniwersytecie w Oslo wykazało, że jedzenie od dwóch do trzech kiwi dziennie znacznie obniżyło ryzyko krzepnięcia krwi. Aspiryna jest zwykle zalecanym lekiem zapobiegającym zdarzeniom sercowo-naczyniowym. Jednak aspiryna może powodować stany zapalne i wrzody w przewodzie pokarmowym. Badania pokazują, że spożywanie od 2 do 3 owoców kiwi dziennie może zastąpić codzienną dawkę aspiryny.

Kiwi poprawia wzrok

Kiwi może zapobiegać zwyrodnieniu plamki żółtej i ostatecznie utracie wzroku. Ten włochaty owoc zawiera zeaksantynę i luteinę. Te dwa związki pełnią taką samą funkcję jak przeciwutleniacze i pomagają tworzyć witaminę A, niezbędny składnik odżywczy dla oczu. Jedno z badań wykazało, że spożywając trzy porcje owoców dziennie, zwyrodnienie plamki żółtej zmniejszyło się o 36 procent. Związki te również pochłaniają nadmiar światła, które może uszkodzić naszą siatkówkę, chronią także przed zaćmą i innymi chorobami oczu.

Kiwi na piękną cerę

Regularne spożywanie kiwi może zwalczać przebarwienia i oznaki starzenia. Dlaczego tak się dzieje? Dzięki zawartości witaminy C i polisacharydów, które wspomagają produkcję kolagenu w organizmie. Kolagen jest elementem budulcowym tkanek. To on zapewnia naszej skórze elastyczność i sprężystość. Kiwi zawiera również przeciwutleniacze i karotenoidy, które chronią skórę przed promieniowaniem UV i są korzystne dla zdrowia skóry. Ale kiwi można stosować również zewnętrznie.

Ze względu na wysoką zawartość witamin C i E, ekstrakt z kiwi dodawany jest do produktów pielęgnacyjnych, ma bowiem dobroczynny wpływ na stan skóry, między innymi poprawia jej elastyczność oraz delikatnie rozjaśnia. W kosmetyce wykorzystuje się również pestki kiwi, które doskonale peelingują, a pozyskiwany z nich olej głęboko nawilża i odżywia skórę oraz wzmacnia jej naturalną barierę ochronną.

Peeling z pestek kiwi możemy z powodzeniem przygotować w domu. Pojedynczy owoc wystarczy rozgnieść i okrężnymi ruchami wmasowywać w skórę twarzy. Kosmetyk warto wzbogacić dodatkowym składnikiem, na przykład odrobiną miodu. Taki peeling delikatnie rozjaśni skórę i zadziała antybakteryjnie dzięki obecności kwasów owocowych oraz cynku pochodzących z kiwi.
Zielony koktajl z kiwi, fot. shutterstock

Kiwi a alergie

Alergicy mogą się niestety przekonać także o szkodliwych właściwościach kiwi. Podobnie jak ananasy i papaje, owoce aktinidii zawierają wiele alergenowych komponentów, zwłaszcza białek, które mogą wywoływać reakcje uczuleniowe w obrębie jamy ustnej (pojawia się na przykład świszczący oddech, obrzęk języka, gardła i usta czy pokrzywka).

Najbardziej narażone na działanie tych alergenów są dzieci. Uczulenie na kiwi może występować nawet u co trzeciego dziecka, ale dorośli alergicy także powinni mieć się na baczności z jedzeniem wspomnianych owoców. Co istotne, odnotowuje się także przypadki zaistnienia reakcji alergicznej po pocałunku z osobą, która zjadła kiwi.

Zielony koktajl oczyszczający

Kiwi jest częstym składnikiem witaminowych koktajli. W połączeniu z selerem tworzy silnie oczyszczającą i odświeżającą miksturę, która w dodatku przyśpiesza metabolizm.

Zielony koktajl z kiwi, selera naciowego i banana to dobry pomysł na drugie śniadanie lub podwieczorek.

Potrzebujemy:
  • dwa kiwi
  • jednego banana sporej wielkości
  • trzy łodyżki selera naciowego
  • niedużą ilość wody
  • miód

Przygotowanie:
Kiwi obieramy ze skórki, kroimy na mniejsze cząstki. Podobnie postępujemy z bananem, łodygi selera również kroimy. Składniki wrzucamy do blendera, dodajemy wodę oraz dowolną ilość miodu.
Smacznego!

Dlaczego warto jeść kiwi?

Kiwi to małe owoce, które mają dużo smaku i wiele korzyści zdrowotnych. Ich zielony miąższ jest słodki i kwaśny zarazem. Jest również pełen składników odżywczych, takich jak witamina C, witamina K, witamina E, kwas foliowy i potas. Małe zielone owoce są bogate w przeciwutleniacze i są dobrym źródłem błonnika. Dzięki różnym miejscom uprawy kiwi można dostać w sklepie przez cały rok. Warto wprowadzić ten owoc na stałe do diety i zjadać codziennie nawet trzy sztuki tego owocu.
Ekologia.pl (Elżbieta Gwóźdź)

Bibliografia

  1. Carol Ward, David Courtney; “Nutritional Benefits of Kiwifruit ”; Advances in Food and Nutrition Research, 2013;
  2. Julia F. Morton,; “Kiwifruit ”; Fruits of Warm Climates, 987;
  3. California Rare Fruit Growers; “Kiwifruit”; data dostępu: 2019-05-14
  4. David P. Richardson, Juliet Ansell, Lynley N. Drummond; “The nutritional and health attributes of kiwifruit: a review”; data dostępu: 2019-05-14
  5. Sachin Tyagi; “Kiwifruit : Health benefits and medicinal importance”; data dostępu: 2019-05-14
  6. E. Gawrońska-Ukleja, A. Różalska, M. Żbikowska-Gotz, Z. Bartuzi; “Alergia na kiwi”; „Alergia, Astma, Immunologia nr 17 (4)/2012;
  7. “Advances in Food and Nutrition Research. Nutritional Benefits of Kiwifruit”; Volume Editor Mike Boland & Paul J. Moughan, Academic Press Elsevier, USA 2013;
Moim zdaniem
Lubisz kiwi
Ocena (3.6) Oceń: